Báo Anh khám phá cách Nga âm thầm mua tàu trang bị cho ‘hạm đội bóng tối’

Kể từ khi hứng chịu các lệnh trừng phạt của phương Tây vào tháng 2/2022, Nga đã thiết lập một "hạm đội bóng tối" quy mô lớn với hơn 400 tàu, có khả năng chuyên chở khoảng 4 triệu thùng dầu mỗi ngày.

Hoạt động của những con tàu nói trên nằm ngoài phạm vi trừng phạt và mang lại doanh thu bổ sung lên tới hàng tỷ đô la mỗi năm, cung cấp nguồn tài chính quan trọng để Nga tiếp tục chiến dịch quân sự đặc biệt.

Tờ báo Anh Financial Times (FT) mới đây đã tiến hành một cuộc điều tra kỳ công về cách Nga mua tàu chở dầu cũ để trang bị cho "hạm đội bóng tối" của mình.

Tháng 5/2023, tàu chở dầu Canis Power được đóng vào năm 2005 đã thông báo gặp sự cố, nó đã thả neo đột xuất cách bờ biển Đan Mạch 2 hải lý sau khi động cơ bị hỏng, con tàu ở tình trạng trên trong 6 ngày mà không rõ chủ sở hữu là ai.

Nguy cơ thảm họa môi trường là rất lớn bởi 300 nghìn thùng dầu có thể tràn ra ngoài và không ai chịu trách nhiệm bồi thường, bởi vì đây là tàu thuộc “hạm đội bóng tối” của Nga, do vậy ngay trong tháng 6, EU và Anh đã bổ sung chiếc Canis Power vào danh sách trừng phạt.

Tuy nhiên sau đó bức màn bí mật đã được dần vén lên khi tờ FT tiến hành điều tra, họ nhận thấy Tập đoàn năng lượng Lukoil của Nga đã sử dụng bộ phận vận tải của mình để thực hiện toan tính đặc biệt.

Lukoil đã tuyển dụng một nhân viên kế toán người Anh 74 tuổi tên là John Ormerod đứng ra đại diện mua tàu chở dầu Canis Power cùng với ít nhất 24 chiếc đã qua sử dụng khác trong khoảng thời gian từ tháng 12/2022 đến tháng 8/2023 với tổng trị giá hơn 700 triệu USD.

Mỗi con tàu được mua bởi một công ty riêng do ông Ormerod đăng ký ở Quần đảo Marshall và doanh nghiệp Eiger Shipping DMCC thuộc sở hữu của Lukoil ở UAE đã cung cấp tài chính bằng cách thanh toán trước cho hợp đồng thuê tàu.

Cũng tại thời điểm nói trên, các công ty ở Dubai đã liên kết với "ông trùm" ngành vận tải biển người Anh có tên Muhammad Tahir Lakhani (người này sinh ra ở Karachi), để nhân vật trên tham gia hội đồng quản trị

Như vậy tập đoàn năng lượng lớn thứ hai của Nga đã mua lại được một đội tàu buôn cũ, che giấu chúng khỏi con mắt quan sát của giới truyền thông cũng như các cơ quan chính phủ.

Nhiều luật sư và công ty môi giới vận tải, trong đó bao gồm Braemar có trụ sở tại London, cũng tạo điều kiện thuận lợi cho việc mua sắm tàu cũ của Nga, dẫn đến sự gia tăng mạnh mẽ về số lượng của "hạm đội bóng tối".

Ước tính 25 tàu chở dầu đã trung chuyển khoảng 120 triệu thùng dầu thô có xuất xứ từ Nga kể từ khi được các công ty của Ormerod mua lại. Với ước tính giá trị 60 USD/thùng dầu thô, con số này tương đương với 7,2 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu.

Các lệnh trừng phạt đã bị vượt qua hoàn toàn, bởi mặc dù Lukoil của Nga đã bị Mỹ trừng phạt kể từ năm 2014, nhưng Eiger Shipping DMCC và chủ sở hữu Litasco Middle East DMCC, có trụ sở tại Dubai lại nằm ngoài danh sách.

Bên cạnh đó, các công ty có trụ sở tại UAE không bắt buộc phải tuân thủ các biện pháp trừng phạt của phương Tây nếu họ không sử dụng nguồn tài chính hoặc dịch vụ từ các nước G7.

"Những quy định này được thiết kế để cắt giảm nguồn thu của Điện Kremlin trong khi vẫn cho phép xuất khẩu năng lượng của Nga tiếp tục được lưu thông, để không làm tăng giá nhiên liệu toàn cầu, dẫn tới khủng hoảng kinh tế".

"Mặc dù vậy những cá nhân và một số công ty đã giúp Nga tập hợp và điều hành 'hạm đội bóng tối', từ đó bỏ qua thành công các lệnh cấm vận mà phương Tây áp đặt".

"Nhưng cần lưu ý, các công ty như vậy đang bị chính phủ phương Tây nhắm đến, dự kiến biện pháp trừng phạt mới sẽ được đưa ra sớm nhất nhằm chặn đường xuất khẩu của Nga một cách triệt để hơn", tờ báo Anh kết luận.