Tang vật một vụ buôn lậu ngà voi bị lực lượng hải quan của Thái Lan thu giữ
Trong cuộc Hội thảo về quản lý rủi ro hiện đại diễn ra ngày 13-3 ở Thủ đô Kuala Lumpur của Malaysia, quan chức hải quan của các nước thành viên ASEAN đã tỏ ra lo ngại về vấn đề an ninh thương mại hiện nay. Lên tiếng tại hội thảo, Phó Tổng Cục trưởng Hải quan Malaysia Dato Suhaili cho rằng, những thay đổi nhanh chóng trong thế kỷ 21 đã làm nảy sinh nhiều thách thức lớn đòi hỏi ngành hải quan của hiệp hội phải nỗ lực nhiều hơn nữa để có thể đảm đương vai trò của mình trong thương mại và an ninh quốc tế.
Đại sứ, Trưởng phái đoàn đại diện Mỹ - ASEAN David Carden, tham dự hội thảo với vai trò đại diện nước hỗ trợ Sáng kiến hải quan một cửa trong ASEAN (ASW), cho rằng hệ thống thương mại rất quan trọng đối với Cộng đồng ASEAN, song các dòng chảy thương mại xuyên biên giới cũng mang theo nhiều rủi ro. Điều này đòi hỏi ASEAN phải có được các biện pháp an ninh thương mại đồng bộ và hiệu quả, để vừa tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động thương mại hợp pháp, vừa hạn chế được những tiêu cực ngoài ý muốn của tiến trình hội nhập khu vực.
Lực lượng hải quan ASEAN tiến hành trao đổi và tăng cường hợp tác nhằm đảm bảo an ninh thương mại diễn ra trong bối cảnh các nước thành viên hiệp hội đang ngày càng tự do hoá thương mại nội khối nhằm tiến tới AEC vào năm 2015. Lúc đó, cùng với dịch vụ, đầu tư và dòng vốn, hàng hoá trao đổi giữa các nước thành viên ASEAN cũng sẽ được luân chuyển tự do hơn.
Tốc độ tăng trưởng kinh tế khá nhanh bất chấp khủng hoảng kinh tế thế giới cùng việc mở cửa để tiến tới AEC, trao đổi thương mại giữa các thành viên ASEAN hiện đã chiếm 1/4 tổng kim ngạch thương mại của cả hiệp hội với trên 600 tỷ USD trong tổng kim ngạch hơn 2.400 tỷ USD năm 2012. Với tổng số dân 600 triệu người, ASEAN là một thị trường lớn, giàu tiềm năng và đến nay đã hoàn thành cơ bản mục tiêu đặt ra của Lộ trình tổng thể xây dựng AEC.
ASEAN đang ưu tiên thúc đẩy thực thi các thoả thuận tự do hoá thương mại như Hiệp định Thương mại hàng hoá ASEAN, các Gói cam kết thuộc Hiệp định khung ASEAN về dịch vụ... Nhiều chương trình thuận lợi hóa thương mại đã có tác động tích cực như thiết lập ASW, hài hòa hóa tiêu chuẩn, thống nhất phân loại thuế quan, loại bỏ các hàng rào phi thuế đã và đang được thực thi.
Tuy nhiên, việc đơn giản hoá các thủ tục nhằm tạo điều kiện cho dòng hàng hoá luân chuyển dễ dàng hơn giữa các nước thành viên cũng dẫn tới các nguy cơ về an ninh thương mại. Trong đó, ngoài vấn nạn buôn lậu hàng cấm như ma tuý, động vật hoang dã... còn có cả trang thiết bị hay vũ khí của bọn khủng bố.
Bởi thế, các quan chức ASEAN tham dự hội thảo tại Kuala Lumpur đã trao đổi quản lý rủi ro và xác định những vấn đề mà ngành hải quan phải đối mặt trong tiến trình thực hiện chế độ một cửa. ASEAN muốn phát huy tốt hơn những lợi ích kinh tế song vẫn đảm bảo được an ninh thương mại.
