[ẢNH] "Thung lũng tử thần"- nơi Taliban vẫn chưa dám chạm đến

Trong khi các tỉnh lỵ khác của quân chính phủ Afghanistan đều tan rã trước sức tấn công của Taliban, thì Panjshir, nằm ở phía bắc thủ đô Kabul vẫn giữ vững tinh thần chiến đấu, đây cũng là địa điểm cuối cùng Taliban vẫn chưa chiếm được.

Đây cũng là quê nhà của Phó tổng thống Afghanistan Amrullah Saleh, người đang tiếp tục vai trò lãnh đạo dù các tay súng Taliban đã giành quyền kiểm soát thủ đô Kabul.

Nơi đây cũng từng là pháo đài của Liên minh hương Bắc để chống lại Taliban giai đoạn 1996-2001.

Tỉnh Panjshir vẫn an toàn và tất cả các tổ chức của nhà nước vẫn hoạt động, người dân nơi đây đã được chuẩn bị cho mọi cuộc tấn công của Taliban - ông Abdul Rahman, một quan chức cấp cao của Panjshir, khẳng định.

"Chúng tôi sẵn sàng phản kháng Taliban lần thứ hai" – ông Rahman nói thêm. Lần tứ nhất, thung lũng Panjshir là khu vực duy nhất ở Afghanistan thoát khỏi sự chiếm đóng của Taliban giai đoạn (1996-2001).

Khi đó, với lợi thế địa lý cùng sự dẫn dắt của thủ lĩnh du kích tài ba Ahmad Shah Massoud, người được mô tả là "mãnh sư Panjshir", thung lũng Panjshir đã kháng cự tới cùng, dù Taliban tổ chức nhiều cuộc tiến chiếm, nhưng đều bị chặn đứng.

"Mãnh sư Panjshir" đã bị giết 2 ngày trước sự kiện 11-9 trong một vụ đánh bom liều chết bị nghi có liên quan đến nhóm khủng bố al-Qaeda của Bin Laden lúc này đang liên hệ chặt chẽ với Taliban.

Hiện tại, con trai của "mãnh sư Panjshir" là Ahmad Massoud đã trở thành một trong những mảnh ghép quan trọng để dẫn dắt chiến dịch phản kháng Taliban, sau khi phong trào này tuyên bố thắng lợi ở Afghanistan và mở ra một kỷ nguyên mới cho quốc gia này.

Nhiều binh lính chưa có dịp chiến đấu để ngăn chiến dịch quân sự thần tốc của Taliban (đánh chiếm 33 thủ phủ của các tỉnh trên khắp Afghanistan trong hơn 1 tuần) cũng đang tập trung tại Panjshir để bảo vệ các nhà các lãnh đạo chính trị, trong đó có Phó Tổng thống thứ nhất của Afghanistsan Amrullah Saleh.

Mặc dù xác nhận sự hiện diện của các lực lượng an ninh quốc gia, ông Saleh nói rằng đến thời điểm hiện tại, binh lính địa phương chịu 95% trách nhiệm bảo vệ tỉnh Panjshir. Sau khi Kabul thất thủ, Tổng thống Ghani bỏ chạy, Phó Tổng thống thứ nhất tuyên bố trở thành Tổng thống lâm thời.

"Không bao giờ và không dưới bất cứ hoàn cảnh nào, tôi cúi đầu trước Taliban. Tôi sẽ không bao giờ phản bội linh hồn và di sản của người hùng Ahmad Shah Massoud… Tôi sẽ không bao giờ chung sống với Taliban. Không bao giờ" – ông Saleh tuyên bố.

Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Afghanistan Bismillah Khan Mohammadi cũng đang ở khu vực này để tiếp tục kháng chiến. Ông viết trên Twitter hôm 15/8 để chỉ trích Tổng thống Ghani: "Họ trói tay chúng tôi và bán đất nước. Nguyền rủa Ghani và bộ sậu của ông ta", .

Panjshir, nằm nép mình bên dãy Himalaya, có vị trí như một pháo đài của tự nhiên. Taliban vẫn chưa tấn công khu vực này, có lẽ họ còn nhớ các cuộc tấn công thất bại trước đây trong giai đoạn 1996-2001.

Lúc này, việc các chính trị gia rút lui về Panjshir mang nhiều ý nghĩa chính trị quân sự. Trong lịch sử, các nhà lãnh đạo của Liên minh phương Bắc luôn chống lại Taliban.

Trong khi đó, các tay súng Taliban đang bận rộn thiết lập chính phủ mới, và có thể đang lên kế hoạch tấn công Panjshir, một nhà phân tích nhận định.

Panjshir là một pháo đài, song đồng thời bị cô lập vì vị trí phòng thủ. Do đó, nếu có ý định nổi dậy, các nhân vật đối lập khó lòng nhận được nguồn tiếp tế. Muốn có thêm nguồn lực, họ phải tiến chiếm được các khu vực tiếp giáp biên giới.

Một số nhà quan sát cho rằng, trong khi Mỹ rời bỏ khiến Afghanistan sụp đổ, thì ở chiều ngược lại, nguồn tài chính của Taliban ngày càng được củng cố. Do đó, ông Saleh và các đồng minh sẽ phải chật vật để tìm kiếm sự ủng hộ từ nước ngoài.

Dù chiếm được Afghanistan, nhưng một số thành viên của Taliban thừa nhận việc đứng đầu quốc gia là một thách thức, một phần vì người dân vẫn còn những ám ảnh về giai đoạn lãnh đạo trước đây của họ, mặt khác thế giới vẫn dè dặt và lực lượng chống đối vẫn đang còn hoạt động mạnh mẽ tị Panjshir.

Chỉ có một con đường độc đạo vào và ra Thung lũng Panjshir, một trong những tỉnh nhỏ nhất trong số 34 tỉnh của Afghanistan , cách thủ đô Kabul 65 km về phía đông bắc .

Tại địa điểm đặt chốt kiểm soát, con đường thu hẹp lại chỉ khoảng 6 mét - vùa đủ để 2 xe tải nhỏ vượt tránh một cách chậm rãi.

Điều này đồng nghĩa với việc một đoàn xe cơ giới di chuyển tại đây sẽ chỉ đi được thành một hàng. Việc di chuyển thế này không khác gì hành động tự sát nếu bị tấn công

Những ngọn núi đá dốc đứng ở xung quanh thung lũng hơn cao hơn 600 mét và cần phải rất tinh mắt để phát hiện ra những tay súng bắn tỉa nằm giữa những đỉnh núi lởm chởm.

Những người ở Panjshir đang cố gắng tích tụ sức mạnh nhanh nhất có thể để sẵn sàng cho các trận đánh sắp tới với Taliban.

Một nguồn tin giấu tên cho biết: "Khi Kabul thất thủ, những người ở Panjshir đã đưa trực thăng tấn công và xe bọc thép từ các tỉnh khác tiến nhanh vào thung lũng tập kết.

Một số chỉ huy Lực lượng Đặc biệt Afghanistan, những người từ chối đầu hàng Taliban cũng đã có mặt tại đây, sẵn sàng cho cuộc phản công Taliban.

Ông Ahmad Massoud cũng đã ra tuyên bố thu nhận người tị nạn từ những nơi khác trên đất nước, miễn là họ có thể vượt qua sự kiểm soát của Taliban và đi vào con đường đến thung lũng.

Taliban đã củng cố quyền lực của mình tiếp quản tất cả các cơ quan của đất nước và bắt đầu các cuộc đàm phán với các nước láng giềng của Afghanistan, mong họ công nhận tính pháp danh của lực lượng này.

Điều này có nghĩa là những người ở Panjshir - trong các cuộc nội chiến trước đây đã dựa vào sự hỗ trợ của nước ngoài và chủ yếu từ Iran, Ấn Độ và Phương Tây - đang bị cô lập hơn bao giờ hết.

Một cựu quan chức cấp cao của chính phủ Afghanistan hiện đang sống ở nước ngoài cho rằng mặc dù Panjshir có thể tiếp tục nắm giữ thung lũng vô thời hạn, nhưng họ buộc phải tìm giải pháp chính trị với sự ủng hộ từ bên ngoài nếu muốn chống lại Taliban.

Mặc dù việc tấn công Panjshir có thể sẽ trở thành một địa ngục của Taliban, nhưng về bản chất những người đang lãnh đạo ở Panjshir không thể mãi ngồi ngoài cuộc đối thoại.

Cựu quan chức này cho biết, Taliban cuối cùng sẽ cố gắng lôi kéo những người ở Panjsir tham gia chính phủ và áp lực từ các nước láng giềng của Afghanistan về một "chính phủ đoàn kết" cuối cùng có thể buộc những nhà chính trị tại Panjsir phải nhượng bộ.