[ẢNH] M113 trên... xe tải, vũ khí "độc lạ" Mỹ từng sử dụng tại chiến trường Việt Nam

Chiến trường Việt Nam được ghi nhận là nơi đầu tiên mà quân đội Mỹ cùng đồng minh sử dụng xe thiết giáp chở quân (APC) M113 trên quy mô rất lớn.

M113 được đánh giá cao ở khả năng cơ động, vận hành bền bỉ và tin cậy, vỏ giáp cùng dàn vũ khí cung cấp mức độ bảo vệ và hỏa lực đáp ứng nhu cầu đối với một chiếc APC.

Trên khung gầm cơ bản của chiếc M113, Mỹ còn chế tạo nhiều biến thể như xe chỉ huy, xe mang cối tự hành, xe cứu thương, thậm chí cả một phiên bản xe tải bánh xích (M548).

Tuy nhiên biến thể M113 gây ngạc nhiên nhất có lẽ phải là việc nó được đưa lên khung gầm xe tải việt dã bánh lốp 6x6 sau khi đã tháo bỏ dải xích.

Cách làm này không chỉ được quân đội Mỹ mà còn một số đồng minh của họ như quân đội hoàng gia Australia hay New Zealand cũng học tập làm theo.

Mục đích của quân đội Mỹ khi thực hiện thao tác này là để có được một phương tiện yểm trợ hỏa lực với khả năng di chuyển ở tốc độ cao nhằm bảo vệ các đoàn xe vận tải.

Nguyên nhân là bởi xe thiết giáp bánh xích thiếu tốc độ để theo kịp xe tải việt dã bánh lốp, ngoài ra chúng còn hay phát sinh hỏng hóc và phá hỏng đường nhựa.

Cách làm được Mỹ đưa ra đó là đưa hoàn toàn phần thân xe bọc thép chở quân M113 không còn khả năng di chuyển (thường là bị bắn hỏng phần truyền động) lên thùng xe tải việt dã 6x6 để tạo thành module chiến đấu.

Phương án trên khiến cho hỏa lực yểm trợ các đoàn xe vận tải tốt hơn rất nhiều, vì thân xe M113 tương đối nhẹ, không gây ảnh hưởng nhiều đến tốc độ của nền tảng mang vác.

Trong khi đó lợi ích mang lại rất lớn khi tạo ra hỏa lực đáng gờm và lớp giáp bảo vệ tốt hơn nhiều so với chỉ cải tạo lại thùng xe tải để gắn thêm các tấm thép và súng máy lên trên đó.

Cấu hình xe tải mang M113 thời gian đầu phát huy tác dụng tương đối hiệu quả, tuy nhiên sau một thời gian ngắn sử dụng nó đã bộc lộ ngay nhược điểm.

Vấn đề nghiêm trọng nhất của việc đưa thân xe bọc thép M113 lên thùng xe tải nằm ở việc mất cân bằng do trọng tâm cao, dễ bị lật khi đi trên những con đường xấu.

Ngoài ra vào giai đoạn sau, khi trong tay quân giải phóng có vũ khí chống tăng chuyên dụng như B-40, B-41 thì phương tiện trên đã hoàn toàn mất tác dụng.

Lớp giáp của M113 không đủ để bảo vệ nó trước súng chống tăng vác vai của quân giải phóng, dẫn đến kết cục phương tiện này bị loại bỏ hoàn toàn không lâu sau đó.

Mặc dù vậy, phương tiện tác chiến trên vẫn xứng đáng được ghi vào lịch sử chiến tranh Việt Nam như một trong những vũ khí kỳ lạ và độc đáo bậc nhất.