‘Vũ khí thay đổi cuộc chơi’ UAV cảm tử Shahed-136 sẽ mất dần lợi thế?

Bất chấp nhiều tổn thất, theo ước tính của báo chí phương Tây, số lượng UAV của Nga đã tăng gấp ba lần kể từ khi nổ ra cuộc xung đột Ukraine, phần lớn nguồn bổ sung là những chiếc UAV cảm tử Shahed-136.

Ngoài việc mang sức mạnh sát thương lớn hơn so với các UAV sản xuất trong nước của Nga, chiếc UAV tinh vi có nguồn gốc Iran thực sự nâng khả năng tấn công tầm xa của Moskva lên gấp vài lần.

Nhìn chung, UAV Shahed-136 đã chứng tỏ là một vũ khí cực kỳ quan trọng đối với các lực lượng vũ trang của Nga, đặc biệt khi họ mất lợi thế pháo binh vào tay đối phương.

Được phát triển bởi Công ty công nghiệp chế tạo máy bay Iran, Shahed-136 đã được tiết lộ công khai vào tháng 12/2021. Tương tự như phiên bản nhỏ hơn Shahed-131, phương tiện trên có thể duy trì hoạt động trên không và bay lượn rất lâu trước khi tấn công mục tiêu.

Shahed-136 trang bị động cơ MD550 do Trung Quốc sản xuất, được cho là có nguồn gốc thiết kế của Đức. Chiếc UAV được triển khai từ giàn phóng lắp trên xe tải việt dã với tính cơ động cao.

Với tầm bay xa vài nghìn km - Shahed-136 có thể dễ dàng tiếp cận bất kỳ mục tiêu nào trên đất Ukraine, trở thành một công cụ quan trọng đối với nỗ lực duy trì ưu thế trên không của Quân đội Nga.

Mặc dù Shahed-136 đã cho phép Quân đội Nga thực hiện các cuộc tấn công tầm xa nhằm vào hệ thống phòng thủ và cơ sở hạ tầng của Ukraine, chiếc máy bay không người lái này được cho là không có camera.

Nếu vậy nó sẽ phải kết hợp với những UAV có khả năng giám sát khác (ví dụ như Mohajer-6) trong khi thực hiện nhiệm vụ. Việc máy bay không người lái thiếu khí tài quang học khiến nó dễ bị ảnh hưởng bởi hệ thống tác chiến điện tử gây nhiễu.

Trong một bản tin, người phát ngôn Không quân Ukraine Yuri Inhat tuyên bố rằng lực lượng vũ trang nước này đã bắn hạ 85% tổng số máy bay không người lái Shahed-136 do Nga tung ra trong cuộc xung đột cho đến nay.

Mặc dù con số đó có thể đã được phóng đại, nhưng việc sử dụng máy bay không người lái cảm tử Shahed-136 thực sự không còn hiệu quả cao so với khi chúng mới xuất hiện, bởi yếu tố bất ngờ đã không còn.

Mặc dù việc Moskva sử dụng UAV cảm tử Shahed-136 gây thiệt hại đáng kể cho cơ sở hạ tầng của Kyiv, nhưng loại vũ khí này đã không giúp Nga vô hiệu hóa các tổ hợp pháo, tên lửa do phương Tây cung cấp như hy vọng ban đầu của Điện Kremlin.

Ngoài ra khi Moskva tiếp tục triển khai vũ khí này trong các nỗ lực tấn công, Lực lượng vũ trang Ukraine đã trở nên ngày càng thành thạo hơn trong việc vô hiệu hóa, đặc biệt khi họ nhận nhiều bộ khí tài tác chiến điện tử tối tân.

Nhưng dù sao đi nữa chiếc UAV cảm tử Shahed-136 này vẫn có ưu điểm lớn nhất đó là giá thành rẻ, sẽ khiến đối phương phải tốn chi phí rất cao để đủ sức vô hiệu hóa một cách tối ưu.

Tuy nhiên đối với Ukraine, do nguồn cung vũ khí đang được Mỹ và các đồng minh NATO hỗ trợ rất nhanh chóng theo đúng yêu cầu chiến trường, Kyiv có thể tự tin sẽ khiến UAV cảm tử Shahed-136 mất tác dụng trong tương lai gần.