- Vụ “chuyến bay giải cứu”: Nữ giám đốc ấm ức nói về 'cơ chế cảm ơn'
- Xét xử vụ “chuyến bay giải cứu”: Giám đốc nghẹn ngào nói đã đẩy vợ vào… lao lý
- Trải lòng của cựu Đại sứ Việt Nam tại Malaysia vụ “chuyến bay giải cứu”…
Thể hiện sự thờ ơ, vô cảm với đồng bào
Theo đó, đối với quan điểm của các luật sư cho rằng Viện kiểm sát (VKS) căn cứ "hoàn cảnh người khác" để quy kết số tiền 42,6 tỷ đồng là lớn. Theo luật sư, đánh giá này chưa chính xác, bởi phải xem xét qua hai góc độ. Thứ nhất, doanh thu các doanh nghiệp qua các chuyến bay là bao nhiêu, từ đó biết lợi nhuận thế nào.
42,6 tỷ đồng là số tiền hối lộ của 18 doanh nghiệp, cần chia trung bình để xác định số tiền của mỗi doanh nghiệp để đánh gái khoản tiền đó chiếm bao nhiêu phần trăm lợi nhuận, từ đó xác định số tiền Phạm Trung Kiên (cựu Thư ký Thứ trưởng Bọ Y tế) nhận hối lộ có thực sự lớn. Phép so sánh này, luật sư tin rằng nó khách quan, toàn diện và đầy đủ hơn.
 |
Đại diện Viện kiểm sát bày tỏ quan điểm đối đáp tại phiên tòa, |
Thứ hai bản chất 42,6 tỷ, Kiên nhận là của 30.000 công dân Việt, mỗi công dân chỉ bỏ ra 500.000 - 2 triệu đồng, để giúp được việc họ nhận được vé về, vậy con số này lớn hay nhỏ. "Có lớn không, để bỏ ra 500.000 -2 triệu đồng để đổi lấy sự an toàn và tính mạng, sức khỏe, có lớn không để phải ở lại ở nước ngoài, mắc Covid? Và có lớn không, với thu nhập trung bình của người Việt đang sinh sống làm việc ở nước ngoài. Đó còn chưa kể đến giá trị tinh thần vô giá họ nhận được khi được đoàn tụ với gia đình người thân trong nước, riêng phần này, cần được tính vào để tính toán đầy đủ số tiền 42,6 tỷ đồng là lớn hay nhỏ, nó là quà cảm ơn không?
Sau khi dẫn nguyên lời luật sư bào chữa cho Kiên, VKS bày tỏ, "thật sự rất phẫn nộ", do quan điểm của luật sư thể hiện sự thờ ơ vô cảm với nỗi đau của đồng bào trong dịch bệnh, với mất mát của nhân loại toàn thế giới.
Hành vi diễn ra trong giai đoạn dịch Covid bùng phát giai đoạn căng thẳng, phức tạp toàn thế giới. WHO thống kê, 15 triệu người chết vid Covid, riêng ở Việt Nam đến hôm kia, 19/7, theo thống kê trên website Bộ Y tế, con số này là 43.206 người.
Cả hệ thống chính trị nước ta nhập cuộc, chung sức chống dịch như chống giặc, có những bữa cơm, những chuyến xe 0 đồng, nhà trọ 0 đồng, các doanh nghiệp trước nguy cơ phá sản, vẫn đồng hành cùng thiện nguyện, chống dịch.
Trong khi đó, đồng bào ở nước ngoài, khó khăn còn nhiều hơn thế, như chia sẻ của các bị cáo thuộc các cơ quan đại sứ tại Nhật Bản, Malaysia, Angola..., có thể nói là "cùng cực". Họ mong muốn không bị bỏ lại nơi đất khách.
“Hành vi của các bị cáo nói chung, trong đó có Phạm Trung Kiên làm mất đi tính nhân đạo của những chuyến bay này, gây bất bình trong nhân dân, ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín Nhà nước, phản bội sự cố gắng của cả đất nước.
 |
Các bị cáo trong vụ án bị đưa ra xét xử. |
Chính vì vậy, chúng tôi cho rằng, lời bào chữa của luật sư còn xúc phạm đến tất cử người Việt, những người đã trải qua một đại dịch thảm khốc đau thương. Nếu đem số tiền 42,6 tỷ Kiên nhận hối lộ chia cho 30.000 kiều bào hồi hương, nó có thể không lớn... Để đảm bảo văn hóa tranh tụng, chúng tôi sẽ không nói những lời nặng nề về những quan điểm này của luật sư, và xin để cho HĐXX công tâm đánh giá” – VKS nêu quan điểm đối đáp.
Không thể vô ý nhận 253 lần hối lộ
Đối đáp với luật sư bào chữa và bị cáo Phạm Trung Kiên, Viện kiểm sát (VKS) cho rằng không thể vô ý nhận 253 lần hối lộ… Không có căn cứ xác định Phạm Trung Kiên ''tích cực phối hợp''.
Theo Viện kiểm sát (VKS), trong phần bào chữa, luật sư không đồng tình khi VKS cáo buộc bị cáo Kiên nhận hối lộ với thủ đoạn công khai, trắng trợn nhất; bị cáo Kiên gây khó khăn cho doanh nghiệp là chưa phù hợp. Luật sư đặt câu hỏi căn cứ vào đâu, dựa vào chứng cứ nào?
VKS đối đáp, bản thân bị cáo Phạm Trung Kiên không chỉ có hành vi yêu cầu, đòi hỏi, thỏa thuận các doanh nghiệp phải đưa tiền cho Kiên mà trước và sau khi vụ án bị khởi tố Kiên đã gọi điện nhờ một số doanh nghiệp xác nhận tiền họ chuyển cho Kiên là vay mượn dân sự và thỏa thuận góp vốn nhằm che giấu hành vi phạm tội.
Theo tài liệu điều tra, trong tổng số 19 doanh nghiệp, cá nhân đưa tiền cho bị cáo Phạm Trung Kiên thì có 12/19 đại diện doanh nghiệp khai Phạm Trung Kiên có yêu cầu phải chi cho Kiên từ 150 triệu - 200 triệu đồng/chuyến bay được cấp phép hoặc từ 1 triệu- 2 triệu đồng/khách về nước.
VKS nêu dẫn chứng một số doanh nghiệp mà Kiên yêu cầu đưa tiền. Bị cáo Hoàng Diệu Mơ khai: ''Qua điện thoại ông Kiên đề nghị tôi đưa 150 triệu đồng/chuyến giống như Cục xuất nhập cảnh Bộ Công an, khi nào đưa tiền thì ông Kiên sẽ có văn bản đồng ý”.
Bị cáo Lê Văn Nghĩa khai ''không được thỏa thuận với anh Kiên, mà anh Kiên gợi ý mỗi chuyến bay từ 150 triệu đến 200 triệu đồng. Tôi cứ thế thực hiện chứ không được thỏa thuận''. Bị cáo Nguyễn Thị Tường Vy khai ''Kiên hẹn tôi tại phòng làm việc của Kiên, tại cuộc gặp này Kiên nói thẳng với tôi là muốn được tham gia chuyến bay thì phải mất chi phí cho Kiên 2 triệu đồng/người. Tôi buộc phải đồng ý….".
 |
Các luật sư tham gia bào chữa tại phiên tòa. |
"Bị cáo Vy khai tiếp, “việc đưa tiền cho Kiên khi xin cấp phép thực hiện các chuyến bay là điều tôi không mong muốn, do anh Kiên ép buộc, bắt ép tôi cũng như các doanh nghiệp khác phải đưa tiền. Tôi sợ nếu không đưa tiền thì tôi sẽ không được thực hiện chuyến bay, hoặc gây khó khăn, chậm ngày bay gây thiệt hại lớn cho doanh nghiệp của tôi''.
Bị cáo Nguyễn Thị Dung Hạnh khai: "Tôi lúc đó nghĩ cứ chuẩn bị 200 triệu đồng đưa trước xem Kiên thế nào. Thực tế khi đưa số tiền mặt 200 triệu đồng này cho Kiên, tại phòng họp thì Kiên có xem luôn và bảo tôi “như thế này chưa đủ chị à”. Sau đó, tôi và Kiên trao đổi và thống nhất là sẽ chuyển thêm cho Kiên 200 triệu đồng''.
Bị cáo Đào Minh Dương khai bị cáo Kiên nói muốn được Bộ Y tế chấp thuận thực hiện chuyến bay thì phải mất chi phí là 150 triệu đồng/chuyến., đây là thông lệ chung đối với các công ty. Sau đó bị cáo Dương trao đổi, mặc cả với Kiên thì Kiên đồng ý là 100 triệu đồng/chuyến.
“Để có lợi cho Kiên, tránh cho Kiên phải chịu thêm 1 bản án nữa nên CQĐT đã xác định số tiền Kiên nhận hối lộ của Vũ Hồng Quang và Phạm Thanh Nhã ở trong vụ án này” – VKS nêu quan điểm.
Trong suốt quá trình điều tra vụ án, Kiên không thừa nhận hành vi phạm tội của mình gây khó khăn cho quá trình điều tra, giải quyết vụ án. Kiên cho rằng, số tiền Kiên nhận của các doanh nghiệp là tiền vay mượn cá nhân. Trong 13 buổi đối chất với 13 doanh nghiệp Kiên cũng vẫn khẳng định là tiền vay mượn, nhưng doanh nghiệp thì trình bày đó là tiền đưa hối lộ cho Kiên.
Do vậy, không có căn cứ để áp dụng tình tiết giảm nhẹ “tích cực hợp tác với cơ quan có trách nhiệm trong việc phát hiện tội phạm hoặc trong quá trình giải quyết vụ án”.
Theo VKS, các luật sư bào chữa còn cho rằng bị cáo vô ý nhận hối lộ, không nhận thức hết hành vi của mình vì doanh nghiệp đưa bao nhiêu cũng được nhưng lại đề nghị xem xét chuyển tội danh sang tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi” hoặc tội “Lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi”.
Đối với nội dung này, theo VKS chủ toạ phiên toà cũng đã nhắc nhở luật sư và những phân tích ở trên cho thấy không thể vô ý nhận 253 lần hối lộ được trong số đó có gần 200 lần nhận qua tài khoản ngân hàng. Vì vậy, VKS không đối đáp nội dung này.
Sau phần luận tội của VKS thì bị cáo Kiên đã tác động để gia đình nộp thêm số tiền 8 tỉ đồng để khắc phục hậu quả và vợ bị cáo có đơn đề nghị tự nguyện dùng tài sản chung là căn hộ chung cư là tài sản để khắc phục hậu quả cho bị cáo Kiên. VKS đề nghị HĐXX xem xét ghi nhận cho bị cáo.
Trong quan điểm đối đáp đưa ra, đại diện VKS cơ bản bác bỏ quan điểm của các luật sư về thay đổi tội danh và không áp dụng 2 tình tiết năng tặng trách nhiệm sự… Tuy nhiên, VKS cho rằng cần thay đổi mức án đề nghị đối với một số bị cáo trong vụ án.
Cụ thể, VKS đề nghị thay đổi giảm nhẹ 1 năm tù so với đề nghị ban đầu đối với các bị cáo gồm: Trần Văn Dự - cựu Phó cục trưởng Cục Xuất Nhập cảnh; Trần Văn Tân - cựu Phó Chủ tịch tỉnh Quảng Nam; Chử Xuân Dũng - cựu Phó Chủ tịch Hà Nội; Vũ Hồng Nam (cựu Đại sứ quán Nhật Bản) và Nguyễn Anh Tuấn - cựu Phó giám đóc Công an Hà Nội và 4 bị cáo thuộc nhóm tội “Đưa hối lộ” cũng được đề nghị cho hưởng án treo.
