Vợ sử dụng công cụ định vị theo dõi chồng có thể bị phạt tù tới 3 năm

• Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân huyện nhận hối lộ rồi đầu thú sẽ bị xử lý ra sao?
• 'Tina Duong' Ninh Thị Vân Anh nộp tiền khắc phục hậu quả có được giảm nhẹ tội?
• Cán bộ lãnh đạo khi nhận quà biếu tặng phải từ chối thế nào để không phạm tội tham nhũng?

Luật sư Lê Hồng Vân trả lời:

Luật sư Lê Hồng Vân (Đoàn Luật sư TP Hà Nội)

Thực tế, khi nghi ngờ chồng mình ngoại tình, người vợ thường sử dụng nhiều biện pháp khác nhau để kiểm tra, theo dõi hành vi của chồng để thu thập bằng chứng. Một trong số đó là sử dụng công cụ định vị, thuê người theo dõi chồng. Tuy vậy, mỗi người đều có quyền riêng về nhân thân, danh dự, sức khỏe và đời sống riêng tư. Quyền này là bất khả xâm phạm được Nhà nước bảo vệ tuyệt đối và được quy định trong Hiến pháp, Bộ luật Dân sự, Bộ luật Hình sự.

Điều 21 Hiến pháp 2013 quy định, mọi người có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân... được pháp luật bảo đảm an toàn. Điều 38 Bộ luật Dân sự 2015 cũng nêu rõ, cá nhân được pháp luật bảo vệ về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình, cụ thể, đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình là bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo vệ.

Việc thu thập, lưu giữ, sử dụng, công khai thông tin liên quan đến đời sống riêng tư, bí mật cá nhân phải được người đó đồng ý, việc thu thập, lưu giữ, sử dụng, công khai thông tin liên quan đến bí mật gia đình phải được các thành viên gia đình đồng ý, trừ trường hợp luật có quy định khác.

Thư tín, điện thoại, điện tín, cơ sở dữ liệu điện tử và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của cá nhân được bảo đảm an toàn và bí mật. Việc bóc mở, kiểm soát, thu giữ thư tín, điện thoại, điện tín, cơ sở dữ liệu điện tử và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác chỉ được thực hiện trong trường hợp luật quy định…

Việc gắn thiết bị theo dõi chỉ được thực hiện trong trường hợp luật quy định (Ảnh minh họa)

Về hành vi theo dõi người khác, Quyết định 27/2018/QĐ-TTg nêu rõ, dịch vụ điều tra và thám tử được xem là một trong những ngành, nghề thuộc Hệ thống ngành kinh tế Việt Nam, nằm trong nhóm các hoạt động điều tra bảo vệ an toàn. Như vậy, hoạt động thám tử, điều tra, theo dõi vẫn được xem là một ngành nghề hợp pháp tại Việt Nam. Tuy nhiên, việc điều tra, theo dõi người khác phải không làm ảnh hưởng đến cuộc sống, bí mật cá nhân, gia đình của họ.

Trường hợp người không hành nghề thám tử, nhưng có hành vi theo dõi người khác cũng phải đảm bảo nguyên tắc nêu trên. Đồng thời việc thu thập, lưu giữ, sử dụng, công khai thông tin liên quan đến đời sống riêng tư, bí mật cá nhân phải được người đó đồng ý. Như vậy, trong quan hệ hôn nhân, pháp luật hiện hành chỉ điều chỉnh quyền và nghĩa vụ chung của hai người là vợ chồng như con chung, tài sản chung, nợ chung và một số vấn đề khác. Dù là vợ chồng, nhưng người vợ không có quyền xâm phạm những quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư của người chồng. Tùy theo tính chất, mức độ vi phạm và hậu quả, hành vi này có thể bị xử phạt hành chính hoặc xử lý hình sự.

Nếu cá nhân lần đầu gắn thiết bị theo dõi đã bị xử phạt mà còn tái phạm thì lần hai có thể sẽ cấu thành tội xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín hoặc hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác được quy định tại điều 159 Bộ luật Hình sự 2015.

Theo đó, người nào thực hiện một trong các hành vi sau, đã bị xử lý kỷ luật hoặc xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt cảnh cáo, phạt tiền từ 20-50 triệu đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm; Chiếm đoạt thư tín, điện báo, telex, fax hoặc văn bản khác của người khác được truyền đưa bằng mạng bưu chính, viễn thông dưới bất kỳ hình thức nào; Cố ý làm hư hỏng, thất lạc hoặc cố ý lấy các thông tin, nội dung của thư tín, điện báo, telex, fax hoặc văn bản khác của người khác được truyền đưa bằng mạng bưu chính, viễn thông; Nghe, ghi âm cuộc đàm thoại trái pháp luật; Hành vi khác xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín, telex, fax hoặc hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác….

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp quy định tại Khoản 2 Điều này thì bị phạt tù từ 1-3 năm. Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5-20 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 1-5 năm.

Thời gian qua, có không ít trường hợp gắn chíp theo dõi, nghe lén, quay trộm người khác đã bị xử lý hình sự. Vì vậy, bạn cần giải thích cho em gái các quy định của pháp luật để cô ấy hiểu rằng hành vi đó là sai, tránh việc tự đẩy mình vào vòng lao lý.