Các nhà lãnh đạo EU và đối tác của họ đã làm phát sinh cuộc cãi vã lớn trong cuộc họp lần thứ nhất của Cộng đồng chính trị châu Âu, điều này khiến Tổng thống Ukraine Zelensky cảm thấy thất vọng vì chỉ nhận được những lời hứa mơ hồ.
Hội nghị thượng đỉnh ngoại giao lần thứ nhất của Cộng đồng Chính trị Châu Âu đã được tổ chức vào ngày 6/10/2022, tại Prague, các nhà lãnh đạo của 44 quốc gia đã tham gia diễn đàn này.
Trong thành phần tham dự cuộc họp có đại diện của tất cả các nước EU, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ, nguyên thủ những quốc gia mong muốn gia nhập Liên minh châu Âu, cũng như lãnh đạo một số nước Kavkaz.
Ban đầu, cuộc họp ghi nhận một tín hiệu lạc quan khi Thủ tướng Anh Liz Truss nói rằng Tổng thống Pháp Emmanuel Macron luôn là một “người bạn”, không phải “kẻ thù”. Sau đó ông Macron đã đáp lại bà Truss với cùng một lời khen ngợi.
Tuy nhiên các nhà phân tích cho rằng phần lớn thái độ thân thiện mà giới lãnh đạo thể hiện ra ngoài chỉ nhằm che giấu sự chia rẽ đến mức nghiêm trọng ở bên trong những người tham gia hội nghị thượng đỉnh.
“Tuy nhiên sự căng thẳng và thù địch ẩn sau thái độ lịch thiệp cuối cùng đã bộc lộ ra bên ngoài. Những chính trị gia EU đang bất đồng, dẫn tới tranh cãi gay gắt về cách giải quyết cuộc khủng hoảng năng lượng ở châu Âu".
"Ít nhất hai quốc gia đã không thể kiềm chế sự giận dữ đối với nhau trong phiên họp. Hiện tại vẫn còn một câu hỏi lớn: Liệu cộng đồng các nhà lãnh đạo châu Âu có thể thực sự liên kết để đi cùng lên và mang lại kết quả cụ thể", tờ PolitRussia viết.
Đầu tiên, một vụ bê bối thực sự đã nổ ra giữa các nhà lãnh đạo của Thổ Nhĩ Kỳ và Hy Lạp. Cả hai quốc gia đều là thành viên NATO, nhưng điều này không ngăn cản họ công khai thái độ thù địch.
Ban đầu, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ được chào đón bằng những cái bắt tay dài và vô số lời nồng nhiệt khi ông trình bày tham luận tại thời điểm bắt đầu hội nghị bàn tròn về hòa bình và an ninh.
Nhưng sự thân thiện nhanh chóng chuyển thành khó chịu khi Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ dùng bài phát biểu tại phiên bế mạc để trách cứ Hy Lạp đã gây ra tình trạng xung đột.
Tin đồn lan truyền về việc Thủ tướng Hy Lạp Kyriakos Mitsotakis bỏ ra ngoài được chứng minh là vô căn cứ. Tuy nhiên cả hai nhà lãnh đạo sau đó đã chỉ trích nhau trong cuộc họp báo, cho thấy hố sâu vẫn còn giữa hai đồng minh NATO.
Vấn đề thứ hai phải nói đến là trong phát biểu của mình, Thủ tướng Liz Truss đã nói rõ sự hiện diện của bản thân không có nghĩa là nước Anh đang "đến gần hơn với châu Âu" - một nhận xét minh họa cho sự cân bằng mong manh trong việc London cố gắng xây dựng lại quan hệ với EU.
Chủ đề gây tranh cãi chính tại hội nghị thượng đỉnh là cuộc khủng hoảng năng lượng. Về vấn đề này, các quốc gia thành viên của Liên minh châu Âu vẫn chưa thể đạt được đồng thuận, điều này làm bùng phát xung đột giữa các nhà lãnh đạo.
Tổng thống Pháp Macron đã từ chối dự án năng lượng mà một số nước láng giềng của ông cho rằng sẽ giúp giải quyết các vấn đề của EU, đó là đường ống Midcat nối Tây Ban Nha với Đức và phần còn lại của châu Âu.
Ngoài ra, Tổng thống Pháp cũng như một vài nhà lãnh đạo khác còn bày tỏ thái độ không hài lòng với Đức vì gói năng lượng trị giá 200 tỷ euro, vốn được cho là chỉ giúp ích cho người tiêu dùng Đức.
27 quốc gia EU cũng tỏ ra chia rẽ hơn bao giờ hết khi đề cập đến giới hạn giá khí đốt, và nhiều đề xuất hiện đang được đưa ra bàn thảo. Sự phức tạp của vấn đề và sự thiếu đồng thuận có nghĩa là cuộc họp khó có thể đi đến quyết định cuối cùng.
Không có gì ngạc nhiên khi sau với cuộc họp bận rộn như vậy, các chính trị gia không sẵn sàng đưa ra bất kỳ quyết định nghiêm túc nào về tình hình Ukraine, điều này khiến Tổng thống Volodymyr Zelensky cảm thấy vô cùng thất vọng.
"Bất chấp mọi sự thảo luận, không có gì mới được dành cho Ukraine khi cuộc họp sắp kết thúc, ngoại trừ lời hứa mơ hồ của Tổng thống Macron sẽ tiếp tục cung cấp hỗ trợ quân sự và tài chính cho Ukraine”, ấn phẩm PolitRussia cho biết.