Tuần dương hạm Varyag tới Địa Trung Hải, sẵn sàng vào Biển Đen?

Nhóm tàu chiến của Hải quân Nga ở Địa Trung Hải đã được tăng cường sức mạnh bởi tuần dương hạm Varyag thuộc Dự án 1164 Atlant (hay còn được gọi là lớp Slava).

Chiếc Varyag chính là soái hạm Hạm đội Thái Bình Dương của Hải quân Nga. Hiện tại con tàu đã đi qua kênh đào Suez, cơ quan báo chí của Bộ Quốc phòng Liên bang Nga cho biết.

Vào ngày 28/3/2024, tuần dương hạm Varyag cùng với tàu hộ vệ Nguyên soái Shaposhnikov đã đi qua eo biển Aden và tiến vào Biển Đỏ.

Tuy nhiên tàu Nguyên soái Shaposhnikov hiện vẫn ở Biển Đỏ, tới ngày 29/3, nó vào cảng Massawa của Eritrea và ở đó trong vài ngày. Hải trình tiếp theo của con tàu vẫn chưa được biết, nó có thể hợp đội hình với chiếc Varyag hoặc quay trở lại cảng Vladivostok.

Dự kiến tuần dương hạm tên lửa Varyag sẽ tiến vào cảng Tartus ở Syria, nơi đặt căn cứ của Hải quân Nga. Điều thú vị là Moskva đang tái triển khai lớp tàu trên đến khu vực này sau thời gian tạm dừng kể từ năm 2021 - 2022.

Chiếc Varyag từng được triển khai ngoài khơi bờ biển Syria vào mùa thu năm 2021 và nó đã triển khai ở đó cho đến tháng 2/2022.

Theo nhận xét, có khả năng tàu Varyag sẽ tiến vào Biển Đen nhằm tăng cường sức mạnh cho Hải quân Nga, nhưng hiện tại việc con tàu vượt qua eo biển Bosphorus là rất khó khăn, bởi Ankara chưa cho phép tàu chiến Nga ở hạm đội khác đi vào khu vực này.

Cần lưu ý thêm, sau khi chiếc Moskva bị phá hủy, Liên bang Nga chỉ còn 2 tàu tuần dương thuộc Dự án 1164 Atlant - đó là tàu Varyag của Thái Bình Dương và Nguyên soái Ustinov của Hạm đội phương Bắc.

Tuần dương hạm Varyag là chiếc thứ ba thuộc lớp Slava, được khởi đóng ngày 31/7/1979, hạ thủy ngày 28/8/1983 và chính thức làm nhiệm vụ từ ngày 16/10/1989, nó giữ vai trò Soái hạm Hạm đội Thái Bình Dương.

Khác với hai chiếc Moskva và Nguyên soái Ustinov, chiếc Varyag chưa trải qua quá trình nâng cấp, nó là tàu trẻ nhất nhưng lại có năng lực tác chiến kém nhất trong số những chiếc Slava hoạt động trong Hải quân Nga.

Slava - Dự án 1164 Atlant là một lớp tuần dương hạm mang tên lửa có điều khiển cỡ lớn được đóng cho Hải quân Liên Xô trong thời kỳ đỉnh cao của Chiến tranh lạnh.

Mặc dù ra đời đã lâu nhưng cho tới ngày nay các tuần dương hạm lớp Slava vẫn là lớp tàu chiến có sức mạnh hàng đầu của Hải quân Nga cũng như trên thế giới.

Tuần dương hạm lớp Slava được thiết kế từ những năm 1960 xoay quanh tên lửa hành trình chống hạm siêu âm tầm xa SS-N-12 Sandbox (P-500 Bazalt).

Nhiệm vụ của tuần dương hạm Slava chính là đảm trách vai trò kỳ hạm như một giải pháp kinh tế hơn so với tuần dương hạm hạt nhân lớp Kirov.

Tuy nhiên do có sự chậm trễ kéo dài trong việc thiết kế, trong khi các vấn đề với tên lửa P-500 đã được giải quyết từ lâu dẫn đến việc chiếc đầu tiên phải đến năm 1982 mới chính thức đi vào hoạt động.

Slava được đóng tại nhà máy Mykolaiv, chúng gần như là phiên bản kéo dài phần thân của tuần dương hạm chống ngầm lớp Kara và 2 lớp tàu này cũng thường kết hợp với nhau trong chiến đấu.

Tuần dương hạm lớp Slava có kích thước khổng lồ với lượng giãn nước đầy tải 12.500 tấn; chiều dài 186,4 m; chiều rộng 20,6 m; mớn nước 8,4 m; thủy thủ đoàn 500 người (trong đó có 66 sĩ quan).

Tàu được trang bị hệ thống động lực kết hợp COGOG, bao gồm động cơ turbine khí và động cơ turbine hơi nước với tổng công suất 130.000 mã lực.

Chiếc Slava có thể chạy với tốc độ tối đa 32 hải lý/h, tầm hoạt động 7.500 hải lý (12.100 km) khi chạy ở tốc độ kinh tế 18 hải lý/h (33 km/h).

Hệ thống điện tử của Slava cũng thuộc hàng tinh vi và đồ sộ bậc nhất với radar kiểm soát đường không tầm xa MR-800 Voshkod/Top Pair 3D, MR-700 Fregat/Top Steer hoặc MR-710 Fregat-MA/Top Plate 3D.

Bên cạnh đó là radar kiểm soát hỏa lực Volna/Top Dome, MPZ-301 Baza/Pop Group của tên lửa phòng không và Argument/Front Door-C của tên lửa chống hạm.

Sonar tần số cao MG-332 Tigan-2T/Bull Nose và Platina/Horse Tail MF VDS của Slava có thể phát hiện và định vị cũng như cung cấp thông tin về các loại tàu ngầm, tàu nổi của đối phương trong phạm vi lên đến vài trăm hải lý.

Vũ khí của Slava rất toàn diện gồm 16 tên lửa chống hạm P-500 Bazalt, 8 bệ phóng thẳng đứng của tên lửa phòng không tầm xa SA-N-6 Grumble (S-300PMU) với 64 tên lửa, 2 ray phóng đôi của tên lửa phòng không tầm ngắn SA-N-4 Gecko (OSA-M).

Ngoài ra, trên tàu còn có 1 pháo 130 mm nòng kép AK-130, 6 pháo phòng không AK-630 30 mm, 2 bệ phóng rocket săn ngầm RBU-6000, 10 ống phóng ngư lôi 533 mm và 1 trực thăng săn ngầm loại Ka-27.