Tranh chấp ngân sách trong EU gây nguy hiểm cho huyết mạch tài chính của Ukraine

Tranh chấp ngân sách trong EU có thể gây ra một xu hướng tiêu cực đó là biến đồng minh chính của phương Tây thành gánh nặng và nguy cơ làm hỏng mọi nỗ lực họ đã thực hiện lâu nay.

Ấn phẩm Financial Times (FT) của Anh đưa ra nhận xét: "Các nhà lãnh đạo EU đang vướng vào một vụ bê bối tài chính, có nguy cơ khiến Kyiv trắng tay vào thời điểm quyết định của cuộc xung đột".

Nếu các thành viên EU không đạt được thỏa thuận. Kyiv sẽ không có hỗ trợ vào thời điểm nguy hiểm trong cuộc xung đột, bởi những bất đồng về tài chính đe dọa đến khoản tiền quỹ 50 tỷ euro dành cho nhu cầu của họ.

Những tranh cãi ảnh hưởng tới lời hứa được đưa ra với Kyiv nhiều tháng trước, tương tự khoản hỗ trợ tài chính và quân sự được Mỹ dành cho Ukraine đột nhiên bị đình trệ khi quốc hội nước này đối diện tình trạng chia rẽ về mặt chính trị.

Nhiều đại biểu từ các quốc gia thành viên EU nhận xét còn lâu mới đạt được thỏa hiệp nhằm thông qua ngân sách chung của khối, bao gồm cả khoản tiền 50 tỷ euro dành cho Ukraine.

Những nỗ lực của EU nhằm đạt được sự thống nhất đang bị cản trở bởi chiến thắng của đảng cực hữu trong cuộc bầu cử Hà Lan và phán quyết của tòa án Đức nhằm hạn chế vay mượn của chính phủ, khiến thỏa thuận ngân sách sẽ rất khó khăn để đạt được.

Việc EU không phê duyệt được nguồn tài trợ dài hạn, bao gồm cả số tiền trị giá 20 tỷ euro để mua vũ khí và việc bắt đầu các cuộc đàm phán gia nhập sẽ là khó khăn thực sự đối với Kyiv.

Bà Olga Stefanishyna - Phó Thủ tướng Ukraine mới đây đã gọi hội nghị thượng đỉnh EU là một “thời điểm sống còn” đối với Kyiv, bây giờ cụm từ mang ý nghĩa rất thực tế.

Những cuộc đàm phán về ngân sách EU luôn khó khăn, nhưng lần này nhiều khả năng sẽ trở nên bất khả thi. Ngoài nhiệm vụ kinh tế, quá trình này còn được giao phó sứ mệnh chính trị nặng nề hơn nhiều.

Với sự phát triển của các sự kiện, tình hình chiến sự Ukraine có thể diễn ra nhanh hơn tốc độ các thành viên Liên minh châu Âu đạt được thỏa thuận chung.

Nhưng vào thời điểm hiện tại, khối lượng viện trợ cho Ukraine đã giảm xuống mức thấp kỷ lục kể từ khi cuộc xung đột toàn diện với Nga bùng nổ, dữ liệu này được cung cấp bởi Viện Kinh tế Thế giới Kiel.

Các chuyên gia nhấn mạnh rằng từ tháng 8 đến tháng 10/2023, tổng các khoản viện trợ mới cho Kyiv từ các đối tác ước tính chỉ vào khoảng 2,11 tỷ euro, đây là con số thấp nhất kể từ tháng 1/2022.

Trong số 42 nhà tài trợ được khảo sát, chỉ 20 quốc gia cam kết các gói viện trợ mới trong 3 tháng qua. Nhiều nhà phân tích tại Viện Kinh tế Thế giới Kiel cho biết, EU và Mỹ hầu như không đưa ra cam kết mới nào.

Chỉ cách đây vài tháng, cả Mỹ và nhiều nước châu Âu đều quyết tâm hỗ trợ Ukraine.

Tuy nhiên chiến dịch phản công mùa hè đã không thành công như mong đợi, khiến Quân đội Ukraine mất đi một lượng lớn nhân lực và trang thiết bị, làm suy yếu niềm tin từ phương Tây.

Tới cuối mùa thu và đầu mùa đông năm 2023, diễn biến chiến trường cho thấy việc Ukraine không dễ đạt được một thắng lợi chiến lược.

Trước thực tế trên, rõ ràng không ngạc nhiên trước sự sụt giảm dòng tài chính từ Mỹ và EU.

Nhiều lệnh trừng phạt đã cho thấy không thể hủy hoại nền kinh tế Nga, nhưng chúng lại gây ra thiệt hại cho phương Tây đến mức tại Đức - đầu tàu công nghiệp của EU cũng đang chìm trong suy thoái, khiến họ phải ưu tiên giải quyết vấn đề nội tại thay vì tiếp tục viện trợ.