Trái phiếu doanh nghiệp giảm mạnh trong tháng 10

• Chuyên gia chỉ ra 3 rủi ro cần nhận diện khi đầu tư trái phiếu doanh nghiệp
• Siết quy định công bố thông tin khi phát hành trái phiếu: Doanh nghiệp sẽ phải công bố những gì?

Theo dữ liệu của Hiệp hội Trái phiếu Việt Nam (VBMA) tổng hợp từ HNX và SSC, trong tháng 10 có duy nhất 1 đợt phát hành riêng lẻ được thực hiện thành công của Công ty TNHH Khai thác chế biến khoáng sản Núi Pháo với giá trị 210 tỷ đồng.

Như vậy, lượng trái phiếu doanh nghiệp tháng 10 đã sụt giảm mạnh so với tháng trước. Trong tháng 9, thị trường ghi nhận tổng cộng 25 đợt phát hành riêng lẻ với tổng giá trị phát hành là 15.363 tỷ đồng và 1 đợt phát hành ra công chúng của Ngân hàng TMCP Bắc Á trị giá 235,4 tỷ đồng.

Tính từ đầu năm đến hết tháng 10/2022, theo thống kê của VBMA, có tổng cộng 2 đợt phát hành ra quốc tế của Công ty CP Tập đoàn VinGroup trị giá 625 triệu USD; 23 đợt phát hành ra công chúng với giá trị 10.599 tỷ đồng (chiếm 4% tổng giá trị phát hành) và 413 đợt phát hành riêng lẻ trị giá xấp xỉ 240.761 tỷ đồng (chiếm 96% tổng giá trị phát hành).

Như vậy, giá trị phát hành trái phiếu ra công chúng giảm 56% so với cùng kỳ năm trước và giá trị phát hành trái phiếu riêng lẻ giảm 51% so với cùng kỳ năm trước.

Nhóm Ngân hàng hiện vẫn dẫn đầu về giá trị phát hành với tổng giá trị đạt 136.287 tỷ đồng, tương đương 54% tổng giá trị phát hành.

Nhóm Bất động sản đứng ở vị trí thứ hai với 51.699 tỷ đồng, chiếm khoảng 20%.

Trái phiếu doanh nghiệp gần như "đóng băng" trong tháng 10

Cũng theo thống kê, từ đầu năm đến nay, các doanh nghiệp đã thực hiện mua lại 147.484 tỷ đồng, tăng 46% so với cùng kỳ.

Theo ước tính, tổng giá trị trái phiếu đến hạn trong tháng 11/2022 là gần 13.528 tỷ đồng, đều là trái phiếu phát hành riêng lẻ.

Theo một ước tính khác của các chuyên gia phân tích Công ty Chứng khoán Rồng Việt (VDSC), riêng trái phiếu bất động sản đáo hạn năm 2023 là 130.000 tỷ đồng. Đỉnh điểm đáo hạn sẽ rơi vào quý II, quý III/2023.

Dù lượng trái phiếu đáo hạn rất lớn song khả năng đảo nợ để huy động dòng vốn mới bù đắp của doanh nghiệp bất động sản là rất khó.

“Chúng tôi cho rằng, khả năng đảo nợ trái phiếu của các doanh nghiệp bất động sản khá thấp do nhà đầu tư nắm giữ chủ yếu là cá nhân đang bị hạn chế rất nhiều do niềm tin bị xói mòn cũng như do các quy định chặt chẽ hơn của Nghị định 65/2022 NĐ-CP và do các hạn chế trong việc tiếp cận vốn vay từ các ngân hàng.

Đồng thời, dòng tiền từ hoạt động bán hàng đang gặp nhiều khó khăn trong bối cảnh lãi suất tăng và tín dụng thắt chặt. Do đó, chúng tôi nhận thấy một số rủi ro đáng chú ý về nợ xấu và tăng lãi suất của thị trường từ khả năng đáo hạn trái phiếu doanh nghiệp của các doanh nghiệp bất động sản trong thời gian tới”, chuyên gia phân tích VDSC nhận định.

Các chuyên gia cũng nhận định đang có một làn sóng “tháo chạy” khỏi thị trường trái phiếu doanh nghiệp, thậm chí tháo chạy khỏi cả các quỹ đầu tư trái phiếu (bán chứng chỉ quỹ trước hạn). Theo ông Lê Hồng Khang, Trưởng phòng Phân tích xếp hạng tín nhiệm của FiinRatings, gốc rễ của vấn đề này là do nhà đầu tư thiếu thông tin.

Do đó, để tránh trường hợp doanh nghiệp phát hành hoạt động tốt mà vẫn bị “bond run”, doanh nghiệp phát hành nên minh bạch thông tin, bổ sung đánh giá độc lập để khẳng định vị thế kinh doanh của mình, cũng như khẳng định việc vẫn kinh doanh bình thường.

Nếu doanh nghiệp phát hành khó khăn trong chi trả, thì cần tôn trọng trái chủ bằng cách công khai, minh bạch lộ trình giải pháp, hoạt động cấu trúc lại thời gian trả nợ, để nhà đầu tư an tâm phần nào.

“Về phía nhà đầu tư, cần bình tĩnh, xem xét lại tài sản, trái phiếu mà nhà đầu tư đang nắm giữ của doanh nghiệp nào, kết quả kinh doanh ra sao, nếu thật sự tốt thì không có lý do gì bán rẻ, chiết khấu rất cao.

Trong trung hạn, giải pháp được nói tới nhiều là các quỹ bình ổn. Đây là biện pháp đã được áp dụng ở các quốc gia khác và các quỹ này sẽ có những điều kiện cụ thể vào những đối tượng cụ thể để có thể giải ngân”, ông Khang khuyến nghị.