Tổ chức CSTO nguy cơ tan rã khi Armenia cảnh báo rời đi

Thư ký Hội đồng An ninh Armenia - ông Armen Hryhoryan mới đây đã đưa ra những lời phàn nàn về Điện Kremlin và thậm chí còn lưu ý rằng nước này có thể rời khỏi Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể - CSTO.

Lý do dẫn tới quyết định này là bởi Điện Kremlin không cung cấp vũ khí đã được đặt hàng và thậm chí còn được Yerevan trả tiền. Hơn nữa, Moskva cũng không đảm bảo an ninh cho Armenia trong cuộc chiến tranh Nagorno-Karabakh lần thứ hai.

"Trong những năm gần đây, cấu trúc an ninh trên thế giới và đặc biệt là trong khu vực của chúng ta đã thay đổi hoàn toàn... Các nghĩa vụ theo hiệp ước không được tuân thủ. Toàn bộ khái niệm an ninh của chúng tôi được xây dựng dựa trên điều này và chưa có khái niệm mới".

Ông Armen Hryhoryan cho biết trong cuộc trả lời phỏng vấn tờ báo Nga Novaya Gazeta rằng các cơ chế được cho là đảm bảo an ninh của Armenia đã bị phá hủy, đây thực sự là một cuộc khủng hoảng.

Và khi đối với một câu hỏi trực tiếp liên quan đến việc Nga không thực hiện các hợp đồng quốc phòng, ông Hryhoryan lưu ý rằng đó không chỉ là những đơn đặt hàng ký năm 2021, mà còn nhiều thương vụ khác.

Cần lưu ý rằng vào năm 2021, trong Diễn đàn Army 2021, Armenia đã ký một số biên bản ghi nhớ không được tiết lộ về "vũ khí hiện đại" với giá trị hàng trăm triệu đô la.

Armenia đã nhận được 94% tổng số vũ khí đặt hàng từ Liên bang Nga giai đoạn 2010 - 2020. Ngoài ra cần nhấn mạnh Yerevan đã "nhận" chứ không phải "mua", bởi vì Điện Kremlin cung cấp với những điều kiện cực kỳ có lợi, hay nói chung là dưới hình thức viện trợ, hoặc tín dụng.

Ước tính tổng giá trị vũ khí được chuyển giao trong giai đoạn này lên tới khoảng 5 tỷ USD, trong đó có máy bay chiến đấu Su-30SM, tên lửa đạn đạo chiến thuật Iskander-E, tổ hợp phòng không S-300 và Tor.

Trước câu hỏi trực tiếp: "Liệu khả năng rời khỏi CSTO có được xem xét ở Yerevan hay không", quan chức này xác nhận rằng: "Đã có những cuộc thảo luận như vậy và đây là phản ứng tự nhiên".

Cuộc phỏng vấn của quan chức cấp cao Armenia trên tờ báo Nga nói trên hoàn toàn có thể được xem như một tín hiệu cứng rắn mà chính quyền Yerevan gửi đến Moskva.

Thông điệp rõ ràng nên được hiểu là nếu Điện Kremlin không cung cấp vũ khí và không đảm bảo đầy đủ an ninh cho Armenia, thì họ sẽ đơn giản tìm một đối tác mới.

Nhưng liệu có ai ở Moskva quan tâm đến Yerevan và các vấn đề của họ hay không lại là một câu hỏi khác. Và rõ ràng họ không chỉ riêng Armenia, Nga còn phải quan tâm đến các quốc gia Trung Á khác vẫn là thành viên của tổ chức này.

Trong trường hợp Armenia rút khỏi CSTO như tiền lệ với Azerbaijan sẽ ảnh hưởng ngay tới một quốc gia khác là Kazakhstan, khi tại đất nước này cũng đang có nhiều tiếng nói tương tự.

Nước Nga trong vai trò đứng đầu CSTO chắc chắn không muốn tổ chức này tan rã, nhưng nguồn lực của Moskva rất khó để đáp ứng nhu cầu các đồng minh trong tình cảnh hiện nay.