Tiêm kích Lavi bị Israel 'khai tử' vì lý do bất ngờ

Vào cuối những năm 1980, Israel đã cố gắng tạo ra chiếc máy bay chiến đấu của riêng mình có tên Lavi, sản phẩm được cho là sự phát triển dựa trên tiêm kích hạng nhẹ F-16 Fighting Falcon nổi tiếng của Mỹ.

Như các chuyên gia quân sự quốc tế cho biết, nhìn từ bên ngoài, F-16 và Lavi có nhiều nét rất giống nhau, tuy nhiên máy bay chiến đấu của Israel có sự khác biệt đáng kể về công nghệ.

Đầu tiên, Lavi được phân biệt bởi sơ đồ khí động học với sự kết hợp giữa cánh mũi và loại bỏ cánh đuôi ngang, về lý thuyết sẽ mang lại khả năng cơ động tốt hơn trong không chiến quần vòng so với F-16 "nguyên bản".

Ngoài ra Lavi được phân biệt bởi kích thước nhỏ hơn - chiều dài thân máy bay là 14,57 mét và sải cánh 8,78 mét, và trọng lượng cất cánh tối đa thấp hơn một chút, chỉ 19,3 tấn. Nhưng thật thú vị khi diện tích cánh của Lavi lớn hơn 38% so với F-16, ở mức 38,5 m2.

Dung tích nhiên liệu bên trong của Lavi là 3.300 lít, ít hơn 16% so với F-16 phiên bản ban đầu, nhưng điều này đã được bù đắp bằng chỉ số lực cản thấp hơn. Buồng lái trên chiếc máy bay này tiện dụng hơn so với F-16.

Đồng thời các nhà thiết kế Israel đã cố tình đi theo con đường trái ngược, khi phiên bản hai chỗ ngồi của chiếc máy bay chiến đấu này được phát triển trước và phiên bản một chỗ ngồi lại theo sau.

Có lẽ sự nhấn mạnh vào việc chế tạo trước phiên bản hai chỗ ngồi của chiến đấu cơ Lavi được đưa ra bởi phạm vi vũ khí mà chiếc máy bay này có thể mang theo.

Tiêm kích Israel mang được tên lửa không đối không tầm ngắn Rafael Python 3, bom không dẫn đường Mk 80, tên lửa không đất đối đất loại AGM-65 Maverick và IAI Popeye cũng như PKR IAI Gabriel.

Trong số những thứ khác, Lavi sẽ được trang bị pháo tự động 30 mm DEFA do Pháp sản xuất và radar Elta EL/M-2035 - một phiên bản cải tiến của radar được sử dụng trên tiêm kích Kfir-C2.

Nếu chính phủ Israel quyết định đưa dự án máy bay chiến đấu Lavi đi đến bước phát triển cuối cùng, thì nó sẽ là một chiếc tiêm kích có tính năng kỹ chiến thuật được đánh giá là tương tự như F-16C/D.

Nhưng sau năm 1990, Israel quyết định đóng dự án Lavi, công việc bắt đầu từ năm 1980 và chuyến bay đầu tiên của nguyên mẫu tiền sản xuất diễn ra vào năm 1986.

Tổng cộng có 5 mẫu thí nghiệm đã được lên kế hoạch, nhưng cuối cùng chỉ có 2 chiếc hoàn thành. Toàn bộ vấn đề là ở giai đoạn này của dự án, các quan chức chính phủ Israel cảm thấy sợ hãi trước chi phí được cho là "quá cao".

Vấn đề Mỹ gây áp lực lên Israel để họ loại bỏ dự án Lavi chỉ là một lời đồn đoán và chưa có bất cứ bằng chứng nào cho điều này, chi phí vẫn được xem là rào cản lớn nhất để Israel đưa chương trình về đích.

Nhưng điều quan trọng là Israel đã có thể áp dụng “bí quyết” từ dự án Lavi vào những chương trình quan trọng khác. Ví dụ, vụ phóng vệ tinh đầu tiên vào năm 1988, hoặc sửa đổi MiG-21 thành phiên bản Lancer.

Bên cạnh đó, sự giống nhau đến kỳ lạ giữa tiêm kích Lavi và J-10 của Trung Quốc khiến nhiều người cho rằng Israel đã bán lại bản thiết kế nhằm thu hồi vốn đầu tư cho dự án.