- Chuyên gia kinh tế: Có tình trạng làm "động tác giả" khi tiến hành cổ phần hóa
- Phó Thủ tướng: Không thể chủ quan khi đã phát hiện sai phạm trong cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước
Vẫn còn sân trước, sân sau
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp Nhà nước (DNNN) sáng nay 16/10, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định quan điểm của Đảng, Nhà nước coi nền kinh tế Việt Nam đa thành phần, các thành phần đều bình đẳng trước pháp luật.
Trong đó, kinh tế Nhà nước và tập thể đóng vai trò chủ đạo của nền kinh tế.
Biểu dương nhiều chủ trương, cách làm chống thất thoát, trì trệ, kém hiệu quả trong DNNN, nhiều DNNN có doanh thu tốt, giải quyết công ăn việc làm, an sinh xã hội nhưng Thủ tướng cũng thẳng thắn chỉ ra nhiều tồn tại của DNNN như: Hiệu quả sản xuất, kinh doanh còn thấp, phương án cổ phần hóa còn chậm; Xác định phương án sử dụng đất, giá trị văn hóa, lịch sử… còn khó khăn; Cơ chế phối hợp giữa các bộ ngành còn yếu kém; Đặc biệt là việc ngăn chặn mất tài sản Nhà nước trong quá trình cổ phần hóa DNNN.
“Nguyên nhân có nhiều, cả chủ quan và khách quan, chúng ta phải tự thấy nguyên nhân chủ quan là chủ yếu”, Thủ tướng nói. Trước hết là nhiều bộ, ngành, nhiều địa phương, một số tập đoàn, tổng công ty Nhà nước còn chưa thực sự nghiêm túc triển khai kế hoạch cổ phần hóa, thoái vốn, cơ cấu lại DNNN theo quy định của pháp luật và chỉ đạo của Thủ tướng.
Vẫn còn tư tưởng ngại thay đổi, không muốn đổi mới. Vẫn còn chuyện quyền anh, quyền tôi, chưa vì đại cục của đất nước. Thậm chí có trường hợp tham nhũng, che giấu sai phạm, cố tình làm chậm, không thúc đẩy thực hiện nhiệm vụ quan trọng này.
“Hiện tượng tham nhũng trong DNNN là còn, sân trước sân sau, thậm chí vườn sau là có. Chúng ta cần khắc phục cái này. Các đồng chí nghèo thì nghèo rồi, đủ sống thì đủ sống rồi nhưng đừng đường dây ổ dợ tổ chức tham nhũng”, Thủ tướng nhấn mạnh.
Các bộ, ngành phải biết “nóng ruột”
Trước thách thức của thời đại mới, cạnh tranh khốc liệt, toàn cầu hóa, tự do hóa thương mại, sự biến động nhanh của thị trường trong nước, quốc tế, sự tụt hậu về công nghệ, sự khắt khe các rào cản thị đường, Thủ tướng cho rằng các tập đoàn, tổng công ty Nhà nước cũng cần đổi mới, cải cách kịp thời hơn để bảo đảm vai trò tiên phong và chủ lực của mình.
Thủ tướng thẳng thắn chỉ ra nhiều vấn đề tồn tại của doanh nghiệp Nhà nước
Trước hết, DNNN cần nâng cao năng lực cạnh tranh, quản lý, nâng cao hiệu quả. Bộ máy điều hành cần nâng cấp, ứng dụng cách quản trị hiện đại, nâng cao năng lực cạnh tranh, kể cả các chỉ số theo dõi, sản xuất kinh doanh.
Phải đi đầu trong nghiên cứu phát triển, đổi mới công nghệ. “Mỗi tập đoàn, tổng công ty Nhà nước phải là một trung tâm đổi mới sáng tạo. Bổn cũ chép lại không ổn đâu” – Thủ tướng nói.
DNNN cần chủ động hơn nữa trong hội nhập, vươn ra quốc tế. Lấy thị trường nội địa là bàn đạp, vươn tới chuỗi giá trị khu vực và toàn cầu. Thủ tướng yêu cầu trao quyền tự chủ “cho anh em”, “tin anh em”, nhưng có cơ chế kiểm soát quyền lực.
Phải khắc phục được những thất bại của thị trường, quan tâm đầu tư các địa bàn mà tư nhân không muốn đầu tư, hoặc lĩnh vực nhạy cảm liên quan đến an ninh quốc phòng…
Để thực hiện được những điều này, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành đảm bảo sự phát triển cho DNNN.
Theo đó, cần rà lại hệ thống luật pháp, đề xuất hoàn thiện, tạo quyền chủ động lớn hơn, trách nhiệm rõ ràng hơn cho tập đoàn, tổng công ty Nhà nước, kể cả chế độ lương, thưởng gắn với kết quả kinh doanh, kể cả khung mức độ rủi ro trong quá trình thực hiện nhiệm vụ để tạo tâm lý an tâm và thúc đẩy tìm kiếm hiệu quả đầu tư.
Đừng tạo ra tầng nấc hành chính, gây khó khăn, trở ngại cho DNNN. “Phải nóng ruột, hồ sơ để trên bàn 1-2 ngày là xong, cứ “sống chết mặc bay” thì làm sao phát triển được”, Thủ tướng nói.
Thủ tướng yêu cầu các Bộ, ngành trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ khẩn trương ban hành các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành các Nghị định nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh, nếu có vướng mắc thì sớm trình Chính phủ để Chính phủ trình Quốc hội.