Thổ Nhĩ Kỳ vừa triển khai hệ thống phòng không "khét tiếng" của Mỹ tới Syria làm gì?

Theo nguồn tin, hình ảnh chụp được chứng tỏ quân đội Thổ Nhĩ Kỳ ở tỉnh Aleppo của Syria đã triển khai hệ thống tên lửa phòng không MIM-23 Hawk. Động thái triển khai hệ thống phòng không "khét tiếng" một thời của Mỹ tới Syria gây ra bất ngờ cho giới quan sát. 

Vị trí chính xác đặt hệ thống này được xác định là Darat Izaa, một khu vực hiện đang nằm dưới sự kiểm soát của lực lượng do Ankara lãnh đạo. Hình ảnh hệ thống MIM-23 Hawk tại Syria.

Từ lâu Ankara công khai ủng hộ lực lượng quân đội Syria tự do (FSA), một trong hai nhóm đối lập chính lớn nhất hiện nay tại Syria.

Ngay khi Mỹ không còn ủng hộ lực lượng này để tập trung phát triển lực lượng Dân chủ Syria (SDF) thì Thổ Nhĩ Kỳ đã trở thành "người đỡ đầu" chính cho lực lượng này.

Việc triển khai hệ thống phòng không đánh chặn tới Syria được coi là bước đi chưa từng thấy của các bên ủng hộ các lực lượng đối lập tại Syria.

Hiện chưa rõ phản ứng của Nga và Syria, hai nước trực tiếp sẽ bị ảnh hưởng nếu hệ thống này đặt họ vào mục tiêu khai hỏa.

Giới quan sát đánh giá rất có thể việc triển khai hệ thống này là "đòn gió" đe dọa không quân Syria trong bối cảnh FSA liên tiếp bị thua trận.

Từ lâu Thổ Nhĩ Kỳ không ưa chính quyền của Tổng thống Syria Assad, chính vì vậy họ cũng muốn nhân cơ hội này để tăng thêm tầm ảnh hưởng bằng cách bảo vệ FSA đến cùng.

Trước đó vào tháng 11-2017, Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã cho bộ binh tiến vào một số tỉnh biên giới của Syria. 

Tổng thống Erdogan lý giải việc triển khai quân là nhằm "sát cánh cùng với những người anh em (FSA) chống khủng bố IS".

Tuy vậy giới quan sát nhận định rằng, thực ra đây là bước đi chiến lược của Thổ Nhĩ Kỳ nhằm chống lưng cho FSA, gây dựng ảnh hưởng thời hậu IS sụp đổ.

Cho hệ thống phòng không MIM-23 Hawk vào đất Syria Thổ Nhĩ Kỳ tuy là bước đi mạo hiểm nhưng mang lại nhiều lợi ích cho Ankara lúc này.

Hệ thống tên lửa Hawk bắt đầu phục vụ trong Quân đội Mỹ từ tháng 8-1960, nhưng đến năm 1971 phiên bản cải tiến của Hawk mới được đưa vào phục vụ. 

Hệ thống tên lửa phòng không Hawk do công ty Raytheon thiết kế, khoảng 40.000 quả tên lửa đã được chế tạo suốt thế kỷ 20.

Loại tên lửa này được thiết kế với vai trò tấn công các mục tiêu ở tầm bắn trung bình, độ cao lớn. Tuy tầm bắn, độ cao với tới của hệ thống tên lửa Hawk kém hơn S-75 Dvina nhưng Hawk lại có đầu tự dẫn radar bán chủ động - công nghệ rất mới thời điểm bấy giờ so với thế hệ S-75 và S-125.

Tổ hợp MIM-23 thường được trang bị 4 đài radar bắt mục tiêu - dẫn đường tên lửa, 6 bệ phóng (3 đạn tên lửa/bệ) và một số thành phần hỗ trợ khác.

Bốn loại radar gồm: đài radar bắt mục tiêu tầm cao AN/MQP-35, đài radar bắt mục tiêu bay thấp AN/MPQ-34, đài radar chiếu dọi mục tiêu năng lượng cao AN/MPQ-33/39 (dùng để theo dõi mục tiêu, dẫn đường tên lửa) và đài radar xác định cự ly AN/MPQ-37.

Tổ hợp MIM-23 trang bị đạn tên lửa MIM-23A dài 5,08m, đường kính thân 0,37m, sải cánh 1,21m, lắp đầu đạn nổ mảnh nặng 54 kg và trọng lượng phóng 584 kg.

Tên lửa có thể tiêu diệt mục tiêu ở cự ly 2-25 km, đạt độ cao tối đa 11.000m, tốc độ hành trình Mach 2,4. MIM-23A lắp đầu tự dẫn radar bán chủ động.

Thành tích đáng nể phục mà tên lửa này đạt được đó là trong cuộc "Chiến tranh tiêu hao", hệ thống tên lửa Hawk đã hạ 1 chiếc Il -28, 4 chiếc Su-7, 4 chiếc MiG-17, 3 chiếc MiG-21 của Không quân Ai cập.

Còn trong cuộc "Chiến tranh tháng Mười" nạn nhân của nó là 4 chiếc MiG-17, 1 MiG-21, 3 chiếc Su-7, 1 chiếc “Hunter”, 1 chiếc Mirage-5, 2 chiếc Mi-8 của Không quân Ai cập, Syria, Jorrdan và Lybia.

Lần cuối, vào năm 1982, 1 chiếc MiG-25 và có thể thêm 1 chiếc MiG-23 nữa đã bị tổ hợp này bắn hạ trên không phận Li băng.

Trong cuộc Chiến trang Iraq - Iran (1980 - 1988), hệ thống tên lửa Hawk của Iran “tự ” bắn rơi 2 - 3 chiếc tiêm kích F-14 và 1 chiếc F-5 của chính Không quân Iran, và khoảng 40 máy bay Iraq.

Tháng 9-1987, tổ hợp Hawkcủa Pháp đã hạ 1 máy bay ném bom Tu-22 của Lybia trên bầu trời thủ đô N'Djamena của Tchad.

Ngày 2-8-1990, Hawk cải tiến của Kuwait đã bắn rơi 1 chiếc Su-22 và 1 chiếc MiG-23BN của Không quân Iraq khi xâm nhập Kuwait. Cho đến thời điểm hiện tại MIM-23 Hawk là hệ thống phòng không tiêu diệt được nhiều chủng loại máy bay nhất do Liên Xô cũ sản xuất.