Siêu tên lửa chống hạm mang đầu đạn hạt nhân có thể xóa sổ cả nhóm tàu sân bay của Hải quân Nga

Ban đầu, tên lửa P-500 được thiết kế có thể phóng từ tàu mặt nước và tàu ngầm nhằm tấn công hạm đội tàu sân bay ở cự ly trên 500 km, ngoài tầm radar của đội tàu hộ tống.

Cũng như các loại tên lửa đối hạm khác của Nga, P-500 sử dụng động cơ khởi tốc nhiên liệu rắn và động cơ phản lực chính dùng nhiên liệu lỏng, độ cao hành trình của tên lửa từ 30 - 7.000 m, tốc độ tối đa đạt Mach 2 khi bay cao và Mach 1,5 - 1,6 khi bay ở tầm thấp.

Điểm đặc biệt của các tên lửa đối hạm Nga bắt đầu từ P-500 chính là khả năng chia sẻ dữ liệu mục tiêu trong nhóm phóng.

Thông thường tên lửa đầu tiên được phóng sẽ bay ở tầm cao để xác định mục tiêu thông qua radar chủ động trong khi các tên lửa khác bay ở tầm thấp và ở chế độ thụ động.

Tên lửa đầu tiên sẽ truyền dữ liệu về mục tiêu cho các tên lửa còn lại và chỉ định từng mục tiêu cho mỗi tên lửa, 1 nửa số tên lửa sẽ tấn công vào tàu sân bay và 1 nửa còn lại sẽ tấn công các tàu khác trong khu vực.

Nếu tên lửa dẫn đường bị bắn hạ thì ngay lập tức 1 tên lửa khác sẽ bay lên cao để tiếp tục dẫn đường.

Mọi tên lửa đều có hệ thống gây nhiễu tích cực để phá vỡ tuyến phòng thủ của các loại máy bay và tàu chiến đối phương. Để tăng khả năng sống sót, các bộ phận tên lửa đều được bọc thép.

Được thử nghiệm lần đầu vào những năm 1969 - 1970 và đánh giá lần cuối vào giai đoạn 1971 - 1975, P-500 khi hoàn thành có tầm bắn 550 km, mang đầu đạn 1.000 kg HE hoặc đầu đạn hạt nhân 350 kT đủ sức đánh chìm cả biên đội tàu sân bay.

P-1000 Vulkan - biến thể nâng cấp từ P-500 là tên lửa "huyền thoại" nhất của Liên Xô, nó cũng là tên lửa cuối cùng yêu cầu tàu ngầm phải nổi lên trước khi phóng. NATO không phát hiện ra sự phục vụ của P-1000 trong hải quân Liên Xô mặc dù nó đã được trang bị cho 5 tàu ngầm.

Tên lửa P-1000 gần như giống hệt P-500 nhưng có vỏ cùng nhiều bộ phận bằng thép khác được thay thế bằng Titan. Điều này giúp giảm đáng kể trọng lượng, động cơ tên lửa mạnh hơn và hiệu quả hơn cho phép nâng tầm bắn lên tới 700 km.

Tên lửa P-1000 Vulkan được phát triển từ tháng 5/1979, trải qua các cuộc thử nghiệm giữa những năm 1980 và đưa vào phục vụ từ 1987.

Cuối những năm 1980 nó được trang bị cho 5 tàu ngầm Echo II hiện đại hóa, do đến giữa những năm 1990 các tàu ngầm này đã ngừng phục vụ nên thực tế P-1000 hoạt động nhiều hơn trên tàu tuần dương hạng nặng lớp Varyag.

Do có tầm bắn rất xa nên trong pha giữa các tên lửa P-500/ P-1000 thường được cập nhật tham số mục tiêu ở ngoài đường chân trời thông qua các máy bay như Tu-95RC Bear-D, Ka-25 Hormone-B hoặc Ka-27 Helix-B.

Cấu hình của tên lửa tương tự như 4K44 nhưng radar chủ động ở mũi đã được cải thiện năng lực chống đối kháng điện tử khi có khả năng chuyển sang chế độ thụ động tấn công thẳng vào nguồn gây nhiễu của đối phương.

Tuy nhiên hiện nay Hải quân Nga đã lên kế hoạch thay thế các tên lửa P-500 và P-1000 trên các tuần dương hạm cỡ lớn bằng loại Kalibr tiên tiến hơn nhiều.