Siêu tăng T-90M Nga mạnh, nhưng vẫn mang trong mình 'gót chân Achilles'
Việt Hùng
ANTD.VN - Xe tăng T-90M là biến thể mới nhất của dòng xe tăng T-90, được giới phân tích quân sự đánh giá là bước đi mang tính đột phá của Nga. Tuy vậy việc vẫn để phần lớn đạn pháo trong thân xe được coi là "gót chân Achilles", khiến cỗ chiến xa bị bật tháp pháo mỗi khi trúng đạn.
Xe tăng T-90M là dòng chiến xa chủ lực được ưa thích của lục quân Nga.
Nếu không kể T-14 Armata, dòng xe mang tính cách mạng nhưng lại đang gặp khó khăn trong chế tạo khiến cho số lượng ra đời ít ỏi, thì T-90M đang là xe tăng chủ lực mạnh nhất hiện nay của Nga.
Nga đang có trong biên chế hàng trăm chiếc T-90M, đồng thời Moscow vẫn đang đẩy mạnh việc sản xuất dòng xe tăng chủ lực này, bất chấp những lệnh cấm vận khắc nghiệt từ phương Tây.
Giới phân tích đánh giá, T-90M là bước đi mang tính đột phá của Nga nhằm tạo ra một dòng xe tăng hiệu quả.
Có thể thấy, T-90M được nâng cấp sâu rộng với nhiều cải tiến mới cả về ngoại hình tháp pháo, lẫn hệ thống điện tử và giáp bảo vệ.
Quân đội Nga đã bắt đầu được nhận các xe tăng T-90M Proryv-3 hiện đại hóa vào tháng 3/2021.
Ngoài sản xuất mới, để tiết kiệm thời gian, Nga còn tiến hành nâng cấp những chiếc T-90A lên biên phản T-90M.
Trước đó vào năm 2019, Bộ Quốc phòng Nga và công ty Uralvagonzavod đã ký kết hợp đồng nhà nước để đại tu, hiện đại hóa T-90A thành T-90M.
Nga quyết định phát triển T-90M Proryv-3 để lấp vào chỗ trống khi mà dòng xe tăng T-14 Armata liên tục trễ hẹn vì vấn đề kỹ thuật và giá thành đội cao.
Việc phát triển thành công T-90M đã cho Nga một dòng xe tăng được đánh giá là có sức mạnh ngang ngửa với các biến thể xe tăng mạnh nhất của phương Tây.
T-90M được phía Nga cho biết chúng có tính năng tiệm cận với cả siêu tăng T-14 Armata trong khi giá thành lại thấp hơn nhiều.
Trái tim của xe tăng T-90M Proryv-3 là động cơ diesel tăng áp V-92S2F có công suất 1.130 mã lực, cung cấp cho chiếc chiến xa này khả năng cơ động rất cao.
Động cơ mới có thể giúp T-90M chạy với tốc độ 72 km/h trên đường nhựa. Ngoài ra xe tăng T-90M còn được trang bị tháp pháo mới, hệ thống điều khiển hỏa lực tiên tiên và hệ thống bảo vệ vững chắc.
T-90M Proryv-3 có cách bố trí giáp phản ứng nổ (ERA) và đèn nhiễu sóng hồng ngoại hiệu quả.
T-90M cũng được thiết kế với các phần giáp nghiêng hơn và trang bị thêm giáp lồng giữa pháp pháo và thân xe giúp tăng khả năng sống sót khi bị tấn công.
Bao phủ bên ngoài xe tăng T-90M là các lớp giáp phản ứng nổ thế hệ thứ tư tiên tiến mang tên Relikt, khối nổ 4S24 của nó có thể bố trí trong các hộp kim loại hoặc túi treo mềm.
Hệ thống phòng vệ chủ động Shtora-M của T-90M Proryv-3 cũng có độ tin cậy rất cao trong việc chống lại tên lửa chống tăng có điều khiển của đối phương.
Ngoài ra đây cũng là dòng xe tăng duy nhất của Nga có trang bị giáp lưới thép quanh tháp pháo.
Về hỏa lực, xe được trang bị pháo nòng trơn 2A82-1 cỡ 125 mm tương tự loại lắp trên T-14 Armata, ngoài việc có thể bắn nhiều loại đạn, pháo cũng có thể phóng tên lửa qua nòng.
Nhờ pháo chính và hệ thống điều khiển hỏa lực thế hệ mới, T-90M có thể bắn xa và chính xác hơn, thời gian ngắm bắn cũng được rút gọn đi rất nhiều.
Điều đáng chú ý nhất chính là việc xe tăng T-90M được bố trí khoang chứa đạn đằng sau tháp pháo giống như thiết kế của phương Tây.
Nhà sản xuất cho biết, việc bố trí này phần nào giải quyết được điểm yếu cố hữu của các dòng xe tăng Nga trước đây là mỗi khi bị bắn trúng, kho đạn bên trong liền phát nổ và hất tung tháp pháo.
Một bổ sung quan trọng khác giúp tăng cường khả năng chiến đấu của T-90M chính là việc nó được trang bị thêm một máy phát điện diesel cỡ nhỏ có thể cấp điện cho các thiết bị điện tử trên xe trong trường hợp động cơ chính không hoạt động.
Hệ thống vũ khí bổ sung của nó gồm có tổ hợp vũ khí điều khiển từ xa UDP T05BV-1 trang bị súng máy 7.62mm và súng máy đồng trục 7.62mm.
Một trong những tính năng chính của xe tăng T-90M là khả năng chia sẻ dữ liệu với các phương tiện khác trong thời gian thực. Điều này sẽ giúp các xe tăng phối hợp hiệp đồng tác chiến hiệu quả.
Hệ thống phòng vệ chủ động trên xe tăng T-90M cũng đã được nâng cấp giúp đối phó hiệu quả với vũ khí chống tăng.
Tuy vậy cần phải nhìn nhận một thực tế rằng, không một loại xe tăng nào trên thế giới có thể sống sót 100% trước các hỏa lực chống tăng đối phương.
Trong chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine, Nga đã tung xe tăng T-90M vào tham chiến khi các dòng T-72B3, T-80BV/BVM, T-90A gặp tổn thất lớn thời kỳ đầu xung đột.
Theo thông tin từ trang Armyrecognition dẫn nguồn tin chiến trường cho biết, vào 15 tháng 9 năm 2023, Nga đã mất chiếc xe tăng T-90M thứ 40 tại chiến trường Ukraine.
Với đơn giá khoảng 4,5 triệu USD/chiếc, Nga đã mất ít nhất 180 triệu USD.
Điều đáng nói là dù nhà sản xuất đã bố trí một khoang phía sau tháp pháo để chuyển một phần đạn dữ trữ ra khỏi thân xe.
Tuy nhiên phần nhiều kho đạn vẫn để lại trong xe, vì vậy điểm yếu cố hữu còn được coi là "Gót chân Achilles" trên dòng xe tăng Nga nói chung (trừ T-14) là dễ bị bật "nắp cua" mỗi khi trúng tên lửa chống tăng.
Hình ảnh mới nhất từ trang The Drive cho thấy xe tăng T-90M sau khi trúng tên lửa đã kích hoạt kho đạn trong thân xe khiến cho chiếc xe nổ tung hất tháp pháo ra ngoài.
Ngay cả sau khi bị hất tung tháp pháo, chiếc T-90M vẫn bốc cháy dữ dội.
Ngoài bị phá hủy, một số chiếc T-90M cũng bị rơi vào tay Ukraine. Tuy nhiên với tiềm lực công nghệ quốc phòng lớn, Nga hiện đang tăng tốc sản xuất xe tăng T-90M để bổ sung sức mạnh cho quân đội.