- Bộ Y tế hướng dẫn chi tiết cách xử lý khi bị say nắng, sốc nhiệt, đột quỵ do nắng nóng
- Bệnh nhân nhập viện tăng trở lại sau Tết, ghi nhận nhiều ca đột quỵ nặng
Nguyên nhân gia tăng đột quỵ ở người trẻ tuổi
Các khảo sát cho thấy người trẻ tuổi có nguy cơ bị rối loạn chuyển hóa mỡ máu cao do thói quen ăn kém thiếu khoa học, thường xuyên ăn các loại thức ăn nhanh, thực phẩm nhiều dầu mỡ, các loại thực phẩm chế biến sẵn. Ngồi máy tính nhiều giờ đồng hồ, lười vận động, ít tập thể dục,… chính là những nguyên nhân khiến tình trạng đột quỵ ngày càng có xu hướng trẻ hóa. Càng ít vận động, nguy cơ thừa cân, béo phì càng cao.
 |
Đột quỵ não ngày càng trẻ hóa, tỷ lệ người trẻ bị tai biến chiếm tỷ lệ cao trong tổng số những ca bệnh tai biến mạch máu não |
Đái tháo đường (tiểu đường) gây tổn thương tế bào nội mạc, từ đó khiến các phân tử mỡ chui qua lớp nội mạc vào trong một cách dễ dàng, hình thành mảng xơ vữa gây hẹp lòng mạch. Do đó, người trẻ nếu không ăn uống lành mạnh, thường xuyên ăn ngọt và có nguy cơ bị đái tháo đường thì nguy cơ bị đột quỵ cũng sẽ cao hơn. Một trong những nguyên nhân đột quỵ ở người trẻ tuổi phổ biến đó chính là sử dụng các chất kích thích, đặc biệt là uống rượu bia và các loại thức uống có cồn.
Sử dụng thuốc tránh thai tương đối an toàn với chị em phụ nữ. Tuy nhiên, nếu sử dụng ở liều lượng cao, không đúng chỉ định của bác sĩ thì các loại thuốc tránh thai có chứa estrogen sẽ làm tăng huyết áp và tăng khả năng đông máu, từ đó gây đột quỵ do thiếu máu cục bộ.
Dị dạng mạch máu não là nguyên nhân đột quỵ ở người trẻ tuổi tương đối phổ biến và có thể để lại những di chứng nặng nề khi không kịp phát hiện và điều trị. Mạch máu não phát triển bất thường sẽ tạo thành các túi phình gây nên tình trạng đột quỵ xuất huyết não hoặc làm hẹp mạch máu não và gây nhồi máu não.
Phòng ngừa đột quỵ ở người trẻ
Bên cạnh việc phát hiện sớm đột quỵ, chúng ta có thể phòng ngừa bằng cách thay đổi thói quen, lối sống sinh hoạt. Bởi một trong những nguyên nhân gây đột quỵ ở người trẻ là tăng huyết áp do lối sống sinh hoạt thiếu khoa học. Tỷ lệ đột quỵ ở người trẻ ngày càng tăng do cuộc sống nhiều áp lực, căng thẳng kết hợp với chế độ ăn nhiều chất béo, ít vận động.
Cần phòng ngừa đột quỵ ở người trẻ bằng giảm các yếu tố nguy cơ gây đột quỵ như nếu có bệnh lý đi kèm cần thăm khám định kỳ và sử dụng thuốc dự phòng đột quỵ theo đúng hướng dẫn của bác sĩ. Bên cạnh đó kiểm soát tốt huyết áp, đường huyết đạt mục tiêu. Kiểm soát rối loạn mỡ máu (rối loạn lipid máu) bởi đây là nguyên nhân gây ra các bệnh lý tắc động mạch chi dưới, nhồi máu cơ tim, đột quỵ…
Tập luyện thể dục thể thao thường xuyên, tăng cường sức khỏe cho cơ thể và giúp giải tỏa áp lực tinh thần. Cần hạn chế căng thẳng, stress trong cuộc sống, công việc. Duy trì cân nặng lý tưởng, nếu béo phì thì cần giảm cân. Thực hiện lối sống ăn uống khoa học, ăn nhiều rau xanh và lưu ý hạn chế ăn nhiều muối, ăn đồ ăn khiến cơ thể dư thừa chất béo.
Hạn chế sử dụng các chất kích thích như thuốc lá, thuốc lào, bia, rượu… Trong trường hợp gặp bệnh nhân có dấu hiệu đột quỵ cần đưa tới cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu kịp thời. Bởi với bệnh nhân đột quỵ, thời gian là vàng. Bên cạnh đó, cần lưu ý không áp dụng những phương pháp dân gian để sơ cứu người bị đột quỵ như: chích máu ở ráy tai, nặn máu ở các đầu ngón tay hay ngón chân, để bệnh nhân nằm bất động trong thời gian dài…. Những phương pháp này không chỉ không hiệu quả mà còn làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe của bệnh nhân đột quỵ.
Dấu hiệu đột quỵ
Các dấu hiệu tai biến ở người trẻ thường gặp bao gồm méo miệng, lệch miệng, thay đổi giọng nói, nói ngọng hoặc dính chữ, khó nói. Người bệnh thậm chí không nói được những câu đơn giản nhất. Đau hoặc nhức đầu dữ dội. Cơn đau có thể không thuyên giảm dù đã sử dụng các loại thuốc giảm đau. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng đau đầu không phải là một dấu hiệu đột quỵ ở người trẻ mà ai cũng gặp phải. Nhiều trường hợp bị đột quỵ nhưng không có triệu chứng đau đầu.
Bị yếu liệt một bên mặt, khuôn mặt mất cân đối giữa hai bên. Quan sát thấy một bên mặt người bệnh bị chảy xệ, khi cười sẽ méo mó. Khó cử động tay chân, yếu liệt một bên cơ thể. Dấu hiệu đột quỵ ở người trẻ thường khiến người bệnh không thể nâng hai tay qua đầu cùng lúc. Mất thị lực, mờ mắt, hoa mắt, nhìn không rõ,… cũng là những triệu chứng đột quỵ ở người trẻ thường gặp.
Khoảng 12% bệnh nhân có “đột quỵ cảnh báo”, tức cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA) hoặc “đột quỵ nhỏ” trong vòng 90 ngày trước khi diễn ra cơn đột quỵ. TIA có thể gây ra các triệu chứng như đau nửa đầu dữ dội và một số biểu hiện đột quỵ ở người trẻ khác. Tuy nhiên, các dấu hiệu này thường kết thúc nhanh nên nhiều người không nhận biết được hoặc chủ quan, không tin rằng đây là dấu hiệu đột quỵ để chủ động đi khám phòng ngừa bệnh kịp thời.
