Nỗi đau còn đó
Tại tỉnh Fukushima, người dân đã viết những thông điệp gửi gắm niềm hy vọng, may mắn lên những ngọn nến tại lễ tưởng niệm. Những ngọn nến đã được xếp thành hình ngọn lửa Olympic, tượng trưng cho sức sống bền bỉ cũng như tinh thần đoàn kết của toàn thể nhân dân Nhật Bản đã cùng nhau vượt qua những khó khăn và thương đau.
Các hoạt động tưởng niệm nạn nhân thiệt mạng diễn ra trên khắp đất nước Mặt trời mọc. Tại khu vực đông bắc chịu ảnh hưởng nặng nề nhất, nhiều gia đình đã tập trung tại các thị trấn ven biển để tưởng nhớ những người thân của họ đã bị sóng thần cuốn đi. Với bà Yasuko Tomita, người đã vĩnh viễn không còn được nhìn thấy những người thân thương nhất trong gia đình sau thảm hoạ, ký ức về những người đã khuất vẫn luôn trong tâm trí bà: “Đã qua 1 năm, nhưng tôi có cảm giác như ông nhà tôi vẫn luôn ở bên để chăm sóc và che chở cho tôi”. Còn với anh Koyu Morishita ở Ofunato, anh đã không thể tìm thấy thi thể cha mình sau thảm hoạ, niềm an ủi duy nhất của anh hiện nay là tin rằng cha anh đã được lòng biển ôm ấp với tình yêu như ông đã dành cho biển khơi khi gắn bó cuộc đời với nghề cá.
Lễ tưởng niệm chính được tổ chức tại Nhà hát quốc gia ở Thủ đô Tokyo với sự tham dự của Nhật hoàng Akihito và Hoàng hậu Michiko, Thủ tướng Yoshihiko Noda, các quan chức Chính phủ cùng đại diện những gia đình có người thân thiệt mạng trong thảm họa. Phát biểu tại buổi lễ, Thủ tướng Noda cam kết tiếp tục các nỗ lực nhằm đẩy nhanh tiến trình tái thiết tại các khu vực bị động đất: “Một năm đã qua đi nhưng nỗi đau của những người ở lại vẫn còn đó. Chúng tôi sẽ cung cấp mọi hỗ trợ cần thiết cho những khu vực bị ảnh hưởng. Những khu vực này đang nỗ lực hồi sinh để trở nên an toàn hơn và là nơi có thể sinh sống được”.
Những thay đổi lớn lao
Một năm đã trôi qua, dù cuộc sống còn nhiều khó khăn, nhưng người dân Nhật Bản vẫn lạc quan với niềm tin vào cuộc sống. Giờ đây, những đống đổ nát trên đường phố Ofunato, tỉnh Iwate, một trong những nơi phải hứng chịu hậu quả nặng nề nhất đã được dọn dẹp sạch, những cửa hàng nhỏ như của chị Miyoko Sugano mọc lên ngày một nhiều như một minh chứng cho sự nỗ lực của người dân vượt qua khó khăn: “Tôi chưa từng bán hàng bao giờ, nhưng cái cũ mất đi để cái mới nảy sinh. Thảm họa động đất đã cho chúng tôi cơ hội để bắt đầu và cố gắng” - chị Miyoko Sugano nói.
Những gì mà người dân Nhật Bản làm được thời gian qua đã cho thấy nỗ lực phi thường để có một sự hồi phục mạnh mẽ. Cùng với Iwate và Fukushima, Miyagi là một trong 3 tỉnh bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Thế nhưng, chỉ sau 1 năm, 16 triệu tấn rác thiên tai, các đống đổ nát tương đương với lượng chất thải dân sinh của tỉnh trong 19 năm, đã được dọn sạch, tạo điều kiện cho công cuộc tái thiết sau thảm họa.
Chính phủ Nhật Bản đang lập kế hoạch hồi sinh một số khu vực đã bị sóng thần san phẳng, biến nơi này thành những thành phố tương lai với các cơ sở năng lượng tái tạo. Theo kế hoạch, nhiều thị trấn bị tàn phá sẽ trở thành nơi triển khai dự án phong điện, hoặc năng lượng mặt trời khổng lồ, sử dụng các công nghệ xây dựng hiện đại nhất, nhằm thiết lập các ngành công nghiệp mới và tái tạo môi trường.
Nhiều chuyên gia Nhật Bản nhận định, đất nước Mặt trời mọc đang ở bước ngoặt trong lịch sử phát triển. Với ý chí kiên cường, tâm thế bình thản trước mọi thử thách của người dân, thảm họa ngày 11-3-2011 có thể coi là thời điểm để Nhật Bản bắt đầu những thay đổi lớn.
