Nghệ thuật vẽ tranh trên đá của người cổ
(ANTĐ) - Gần 15.000 năm trước, con người đã buộc phải trang trí lên những bức tường bên trong nơi trú ẩn của mình. Sau đó vào đến Thời kỳ Đồ Đá, mặc dù những ngôi nhà của người cổ vẫn không hơn gì một hang động nhưng họ đã có những tác phẩm nghệ thuật khá tinh vi và tuyệt vời.
Hang Altamira ở miền Bắc Tây Ban Nha
 |
Hang Altamira ở miền Bắc Tây Ban Nha có một số tác phẩm nghệ thuật trên đá thuộc thời kỳ Đá Cũ được bảo tồn tốt nhất và nổi tiếng nhất châu Âu, trong số các tác phẩm này có bức trần được vẽ các hình thù như trên đây. Các học giả đánh giá các bức vẽ trên chủ yếu có nội dung về loài bò rừng bizon và cuộc sống hoang dã khác là những kiệt tác của một thiên tài có óc sáng tạo.
Các bức vẽ trong hang Lascaux
Tập hợp quần thể hang động Lascaux nổi tiếng ở Pháp được mở cửa cho du khách tham quan từ năm 1963 khi các loại tảo và rêu bắt đầu bao phủ những bức tranh tường 15.000 đến 17.000 nghìn năm tuổi vẽ những chú bò, những con ngựa và các sinh vật khác. Sự hủy hoại các tác phẩm này bị quy cho các phản ứng hóa học với hơi thở của du khách.
|
Để giảm bớt tình trạng này, chính phủ đã cho xây dựng một hang động mô hình gần đó và vẫn thu hút lượng khách tham quan rất lớn. Trong một cuộc họp gần đây về tác phẩm nghệ thuật trong quần thể này, cho hay sự lan tràn mạnh của nấm trong trong hang động gốc vẫn không dừng lại và một phần nguyên nhân là do sự nóng lên toàn cầu. Những ý tưởng chiến đấu với loại nấm trong đó có việc sử dụng các thuốc trừ nấm sinh học và một hệ thống kiểm soát khí hậu tiên tiến.
Tác phẩm nghệ thuật trên đá lâu đời nhất ở Anh
Theo các kết quả sau khi các nhà khoa học sử dụng phân tích chính xác phóng xạ uranium trong một lớp vỏ đá vôi để xác định niên đại của tác phẩm nghệ thuật trên đá của người xưa thì, các tác phẩm nghệ thuật trên đá ở Anh có thể có niên đại tới 12.800 năm.
|
Các lớp vỏ này hình thành trên các hình khắc loài bò bizon và các sinh vật khác nên niên đại của nó rất sát với tuổi thọ của tác phẩm trên. Phát hiện này giúp phác thảo nên một bức tranh về những cư dân săn bắn hái lượm trong thời kỳ Đồ Đá sống trong các hang động này mỗi mùa xuân để tìm ngựa, hươu nai và các cuộc sống hoang dã khác để lấy thịt, nơi trú ẩn và lông. Hình ảnh thể hiện ở đây là một con hươu đực khắc trong hang lớn nhất ở khu quần thể hang động Creswell.
Bức tranh sơn dầu đầu tiên tại Afghanistan
Những bức tranh sơn dầu đầu tiên trên thế giới đã được phát hiện trong tình trạng còn nguyên vẹn ở các hang động nằm trong thung lũng Bamiyan thuộc Afghanistan mặc dù chúng bị thiên nhiên và những tên cướp tàn phá. Các nhà khảo cổ xác định niên đại của những bức tranh này có vào khoảng giữa thế kỷ thứ bảy, tức là vài trăm năm trước khi kỹ thuật vẽ tranh xuất hiện ở châu Âu.
|
Các bức tranh sơn dầu trên đá miêu tả Đức Phật và các sinh vật huyền bí và chúng được vẽ bằng chất liệu lấy từ cây óc chó và dầu hạt thuốc phiện. Khu vực của các bức họa này có lẽ là nơi quá nổi tiếng. Chúng được biết đến là nơi quân Taliban đã làm nổ tung hai bức tượng Phật lớn vào năm 2001.
Tranh vẽ mô tả lịch sử người San tại Nam Phi
Các bức tường và cách núi nhô ra vẽ đầy tranh được phát hiện ở Nam Phi đang giúp các học giả mở ra lịch sử dài hàng thiên niên kỷ của người San, một nhóm cư dân săn bắn hái lượm đã bị tuyệt chủng sau cuộc thực dân hóa của người Pháp vào thế kỷ 19. Tại đây đã có hơn 40.000 bức họa và 500 nơi trú ngụ bằng đá đã được phát hiện.
|
Các bức tranh này vẽ những loài vật như linh dương châu Phi, một loại linh dương có sừng cong, và các thợ săn. Chúng được cho là để thể hiện các tín ngưỡng tôn giáo của người San. Các nhà nghiên cứu hy vọng rằng bằng cách xác định chắc chắn niên đại của những bức tranh này, họ có thể biết được diễn biến những thay đổi của bộ lạc này qua thời gian.
Tranh đá miêu tả sao băng
Biểu tượng ngoi sao bên phải tâm của bức khắc họa trên đá này có lẽ miêu tả cái chết đầy lửa của một ngôi sao cổ vào năm 1006. Nếu đúng là vậy, thì đây có lẽ là sự thể hiện đầu tiên của những người sống ở Bắc Mỹ miêu tả một sự kiện xảy ra trên bầu trời, trước đó đã được biết đến trong các ghi chép của các nhà thiên văn học ở châu Á, châu Âu và Trung Đông.
|
Theo sự mô phỏng trên máy tính thì sao băng năm 1006 trên bức vẽ có độ sáng gần như trăng lưỡi liềm. Phần tác phẩm trên đá này được phát hiện ở Công viên khu vực Xe tăng Trắng ngoài thành phố Phoenix, Ariz.
Tác phẩm trên đá ở Nevada
Các nhân vật và hình thù khác trên các tảng đá có ở khắp vùng Nevada phác họa lịch sử của những người hay di chuyển vùng sinh sống từ hàng thế kỷ đến hàng thiên niên kỷ trước. Nhưng những người quan tâm đến nghệ thuật trên đá cổ xưa lo sợ những kẻ chuyên phá các công trình văn hóa và bọn cướp có thể phá hủy những hình khắc này trước khi các nhà khoa học có đủ công cụ và kiến thức để hiểu được hết các ghi chép lịch sử đặc biệt này.
|
Theo các nhóm vận động bảo vệ các tác phẩm nghệ thuật cổ thì vấn đề đang đặt ra bây giờ là sự phát triển quá nhanh của Nevada đang đưa người dân quá gần các khu vực này như các tác phẩm khắc đá ở dãy núi Pah Rah gần Reno trên đây.
Hiểm họa cho các tác phẩm nghệ thuật dãy ở dãy núi Canyon
Hơn 10.000 bức tranh khắc đá và các bức họa vẽ những con bò, cừu, những thợ săn và những con thú bị săn, những chiến binh và cuộc sống hoang dã được khắc và vẽ nguệch ngoạc trên các tường đá cheo leo dọc rặng Canyon Chín Dặm thuộc bang Utah đã tạo nên cái được biết đến là quầy trưng bày nghệ thuật dài nhất thế giới. Quần thể nghệ thuật này có niên đại từ năm 700 đến 1300 sau Công nguyên và các nhà khảo cổ học tin rằng nó là sự sáng tạo của người Fremont.
|
Họ là tổ tiên của người ở bang Utah ngày nay. Nhưng quần thể nghệ thuật khổng lồ này đang phải đối mặt với nguy cơ bị tàn phá chỉ bởi nó có rất nhiều dầu và khí. Một cuộc đổ xô đi khai thác tài nguyên thiên nhiên này đã gây ra những quan ngại rằng bụi đất từ những chiếc xe công nghiệp có thể ảnh hưởng xấu tới quần thể nghệ thuật này.
Vũ Anh
(Tổng hợp)
