- Hội nghị cấp cao giữa ASEAN và Trung Quốc: Củng cố lòng tin chiến lược, đẩy mạnh hợp tác toàn diện, nhân lên các thành tựu
- Vấn đề Biển Đông được thảo luận thế nào tại Hội nghị Cấp cao ASEAN 37 và EAS 15?
- Đảm bảo an ninh an toàn Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 37
 |
Thủ tướng Phạm Minh Chính và đoàn Việt Nam tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN - Nga lần thứ 4 diễn ra theo hình thức trực tuyến vào tháng 10-2021 |
Đối tác chiến lược tin cậy
Phát biểu tại họp báo thường kỳ ngày 9-2, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova bày tỏ hy vọng quan hệ đối tác chiến lược của Liên bang Nga và ASEAN được nâng lên tầm cao mới. Mong muốn của nước Nga được đưa ra nhân sự kiện khai mạc Năm Hợp tác khoa học kỹ thuật giữa ASEAN và Liên bang Nga sắp diễn ra vào ngày 14-2 tới.
Năm Hợp tác khoa học kỹ thuật giữa ASEAN và Liên bang Nga là sáng kiến được đích thân Tổng thống Nga Vladimir Putin công bố tại Hội nghị thượng đỉnh kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ASEAN - Liên bang Nga (diễn ra vào tháng 10-2021). Theo Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga, những hội nghị, hội thảo và đối thoại kinh doanh về các chủ đề y học, nguyên tử vì mục đích hòa bình, năng lượng, số hóa, giáo dục và sinh thái trong Năm Hợp tác khoa học kỹ thuật giữa ASEAN và Liên bang Nga nhằm phát triển hợp tác giữa 2 bên trong các ngành công nghiệp đổi mới sáng tạo, công nghệ cao và tri thức chuyên sâu. “Việc thực hiện chương trình rất phong phú này sẽ không chỉ củng cố các mối quan hệ chuyên ngành hiện có mà còn đưa quan hệ đối tác chiến lược với ASEAN lên một tầm cao mới” - Người phát ngôn Maria Zakharova nhấn mạnh.
Sáng kiến Năm Hợp tác khoa học kỹ thuật ASEAN - Nga được Tổng thống Vladimir Putin đề xuất có những bước tiến tích cực để thúc đẩy hơn nữa mối quan hệ này. Nga và ASEAN không có bất kỳ mâu thuẫn hoặc tranh chấp nghiêm trọng. Hơn thế, cả 2 bên cùng chia sẻ quan điểm về nhiều vấn đề khu vực và quốc tế, khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực. Hai bên có những nhìn nhận tương đồng và có những đóng góp quan trọng trong việc thúc đẩy hòa bình, ổn định, tăng trưởng bao trùm ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương mà Nga là một cường quốc trong khi ASEAN là một tổ chức khu vực thành công và quan trọng.
Hội nghị thượng đỉnh kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ASEAN - Nga, các nhà lãnh đạo tham dự cùng đánh giá cao những tiến triển trong quan hệ Đối tác chiến lược ASEAN - Nga và thông qua Kế hoạch hành động toàn diện giai đoạn 2021-2025. Hai bên khẳng định hợp tác chặt chẽ đẩy lùi dịch Covid-19, phối hợp trong các nỗ lực phân phối vaccine an toàn, hiệu quả và công bằng đến người dân trong khu vực. Các nhà lãnh đạo ASEAN và Nga nhất trí tăng cường hợp tác, đối thoại, trao đổi thông tin về ứng phó thách thức an ninh, đóng góp vào hòa bình, an ninh và ổn định của khu vực như tham vấn cao cấp về các vấn đề an ninh và đối thoại ASEAN - Nga, các vấn đề an ninh trong công nghệ thông tin… Tổng thống Vladimir Putin khẳng định, ASEAN là đối tác chiến lược tin cậy của Nga và Nga tiếp tục tham gia tích cực vào các diễn đàn do ASEAN chủ trì, ủng hộ vai trò trung tâm và nỗ lực của ASEAN thúc đẩy đối thoại, hợp tác, xây dựng lòng tin.
Việt Nam là cầu nối quan hệ ASEAN - Nga
Theo Kế hoạch hành động toàn diện giai đoạn 2021-2025 nhằm thực hiện quan hệ đối tác chiến lược giữa ASEAN và Nga, 2 bên cùng xác định các ưu tiên cũng như các biện pháp thực hiện nhằm phát huy đầy đủ tiềm năng của quan hệ đối tác trong tất cả các lĩnh vực cùng quan tâm. Trong khuôn khổ kế hoạch này, Nga và ASEAN nhất trí tăng cường quan hệ đối thoại và hợp tác trên nhiều lĩnh vực, bao gồm chính trị, an ninh, kinh tế, hợp tác văn hóa - xã hội, hợp tác phát triển, đồng thời cam kết thúc đẩy quan hệ đối tác vì lợi ích cùng có lợi và thịnh vượng hơn.
Triển khai kế hoạch trên, ngay trong tháng 12-2021, hải quân các nước ASEAN và Nga tiến hành cuộc tập trận chung đầu tiên kéo dài 3 ngày ở ngoài khơi tỉnh Bắc Sumatra của Indonesia nhằm tăng cường khả năng phối hợp hành động trong khu vực hàng hải chiến lược này. Các nước thành viên ASEAN gồm Indonesia, Thái Lan,
Singapore, Việt Nam, Malaysia, Myanmar và Brunei đã đưa tàu, máy bay quân sự tham gia cuộc tập trận cùng Hải quân Nga. Tại Hội nghị tổng kết năm 2021 của Bộ Ngoại giao Nga, Tổng thống Vladimir Putin khẳng định: “Hợp tác của Nga với ASEAN đóng góp tích cực vào việc duy trì ổn định và an ninh, cũng như đảm bảo sự phát triển bền vững ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương”.
Trong nỗ lực chung này, Việt Nam với cương vị là một thành viên năng động, tích cực và trách nhiệm của ASEAN, đồng thời là quốc gia duy nhất ở Đông Nam Á mà Nga thiết lập quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữ vai trò rất quan trọng. Phát biểu tại Hội nghị thượng đỉnh kỷ niệm 30 năm thiết lập quan hệ ASEAN - Nga, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, là đối tác chiến lược toàn diện và bạn bè hữu nghị truyền thống của Nga, Việt Nam luôn nỗ lực đóng góp cho sự phát triển quan hệ đối tác chiến lược và hợp tác cùng có lợi giữa ASEAN và Nga.
Các nhà quan sát độc lập cho rằng, mối quan hệ đối tác chiến lược toàn diện và truyền thống lâu đời giữa Việt Nam và Liên bang Nga có thể trở thành hình mẫu cho các nước ASEAN đang muốn tăng cường hợp tác với Matxcơva trong những lĩnh vực mà 2 bên cùng có lợi. Việt Nam là thành viên ASEAN đầu tiên ký Hiệp định thương mại tự do với Liên minh kinh tế Á - Âu (EAEU), sau đó là Singapore. Việc Việt Nam tham gia Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) - hiệp định thương mại tự do lớn nhất thế giới có liên kết với ASEAN - sẽ mang lại cho các công ty Nga cơ hội quảng bá hàng hóa và dịch vụ tới hơn 2 tỷ người tiêu dùng ở châu Á. Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, Việt Nam luôn sẵn sàng làm cầu nối cho các doanh nghiệp của Nga cũng như của EAEU mở rộng quan hệ với ASEAN. Các nhà quan sát cũng cho rằng, Việt Nam đóng vai trò “không thể thiếu” trong nỗ lực của Nga nhằm tăng cường quan hệ với các đối tác ở Đông Nam Á. Là đối tác thương mại lớn nhất của Nga ở Đông Nam Á, Việt Nam có vai trò cực kỳ quan trọng đối với Nga không chỉ ở khía cạnh quan hệ song phương mà còn là “cửa ngõ” giúp Nga gắn kết với các tổ chức khu vực như ASEAN.
Đối thoại chính trị ở cấp cao, Việt Nam và Liên bang Nga có sự tin cậy lớn ở nhau và điều đó góp phần quan trọng tạo cầu nối thúc đẩy quan hệ đối tác giữa ASEAN và Nga. Việt Nam ủng hộ mạnh mẽ việc Nga trở thành đối tác đối thoại của ASEAN cũng như thúc đẩy Nga tham gia Hội nghị cấp cao Đông Á và các cơ chế đa phương khác do ASEAN dẫn dắt. Vai trò cầu nối quan trọng này đang góp phần nâng quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Liên bang Nga lên tầm cao mới.
