Mỹ tạo ra ‘chim quái vật’ F-35A mới từ xác hai chiếc bị tai nạn

Không quân Mỹ ngày 30/11 thông báo, đang triển khai dự án ghép hai chiến đấu cơ tàng hình F-35A bị hỏng thành một chiếc mới, gọi là Franken-bird (Chim quái vật Frankenstein).

Dự án được Phòng Quản lý Chương trình F-35 (JPO) tiến hành tại căn cứ không quân Hill ở bang Utah, với sự hỗ trợ của phi đội 388 đồn trú ở căn cứ Hill cũng như nhà sản xuất Lockheed Martin.

Không quân Mỹ hy vọng quá trình lắp ráp này sẽ chứng minh năng lực sửa chữa và tái sử dụng các máy bay F-35 bị hư hỏng nặng trong tương lai.

"Đây là chiếc đầu tiên trong chương trình F-35 và là dự án rất thú vị", ông Dan Santos, quản lý bảo trì của Văn phòng dự án chung F-35, nói.

Theo không quân Mỹ, hai tiêm kích F-35A bị hỏng có số hiệu sản xuất lần lượt là AF-27 và AF-211.

Chiếc F-35A số hiệu AF-27 bị cháy động cơ khi đậu tại căn cứ không quân Eglin ở bang Florida hồi năm 2014, khiến hai phần ba chiếc máy bay bị phá hủy.

Phi công đã kịp thoát ra ngoài an toàn, song sự cố gây thiệt hại hơn 50 triệu USD cho không quân Mỹ.

Chiếc F-35A mang số hiệu AF-27 sau đó đã được tái tạo một phần, đủ tiêu chuẩn để sử dụng làm thiết bị thực hành cho đội kỹ sư bảo dưỡng tại căn cứ Hill.

Trong khi đó, chiếc F-35A mang số hiệu AF-211 bị hỏng phần mũi vào tháng 6/2020 khi đang tìm cách hạ cánh xuống căn cứ Hill. Không quân Mỹ chưa công bố báo cáo về nguyên nhân và thiệt hại của sự cố.

Theo không quân Mỹ chia sẻ, chiếc Franken-bird được lắp ráp từ hai bộ phận chính là phần thân của AF-211 và mũi của AF-27.

"Về mặt lý thuyết, mọi bộ phận của tiêm kích F-35 đều có thể tháo rời và ráp nối lại, tuy nhiên điều này chưa được thực hiện bao giờ. Đây sẽ là chiếc 'Franken-bird' đầu tiên được chế tạo", Kỹ sư trưởng của Lockheed Martin Scott Taylor nhận định.

Ông Martin Scott Taylor cho biết Mỹ bắt đầu nghiên cứu khả năng ghép nối các tiêm kích F-35A hư hại từ tháng 1/2020, trước thời điểm chiếc AF-211 gặp sự cố.

Việc lắp ráp máy bay F-35A mới được thực hiện từ kinh nghiệm của việc sửa chữa các máy bay F-22 bị hỏng trước đây cũng như kinh nghiệm bảo dưỡng F-35.

Theo không quân Mỹ, điểm khác biệt của Franken-bird so với các chương trình sữa chữa, khôi phục tiêm kích trước đó là dự án này sẽ xây dựng bộ tài liệu chi tiết để chuẩn hóa quy trình, giúp việc ghép nối tương tự trở nên dễ dàng hơn.

Lực lượng này cũng cho biết đã thiết kế, chế tạo ra nhiều dụng cụ và thiết bị chuyên dụng để phục vụ cho dự án ghép nối các chiến đấu cơ hư hỏng sau này.

"Dự án này sẽ mở ra cơ hội để sửa chữa các máy bay gặp sự cố trong tương lai bằng cách sử dụng công cụ, kiến thức và kỹ thuật đã được phát triển", ông Dan Santos, nhấn mạnh.

Theo chuyên gia quân sự của Drive Joseph Trevithick, việc đại tu máy bay quân sự hiện đại rất phức tạp, đặc biệt là với dòng tiêm kích tàng hình như F-35, do chúng đòi hỏi phải được lắp ráp chính xác đến từng chi tiết nhỏ nhất.

"Chỉ cần có một khe hở nhỏ trên lớp vỏ chống radar của F-35 cũng đủ để gây ảnh hưởng tới khả năng tàng hình của chiếc tiêm kích. Việc ghép nối hai chiếc F-35 không đơn giản chỉ là vặn ốc lại là xong", Joseph Trevithick giải thích.

Không quân Mỹ cho biết máy bay vừa được tạo ra từ sự ghép nố này dự kiến sẽ bắt đầu hoạt động thử nghiệm sau tháng 3/2025.

Hiện chưa thể ước tính kinh phí cho việc chế tạo này chiếc F-35A mới từ sự ghép nối này. Mức giá để mua một chiếc F-35A mới là khoảng 80 triệu USD.