Mỹ mua TNT tinh chế Nhật để sản xuất đạn pháo cho Ukraine

Vừa qua, hãng tin Anh Reuters dẫn nguồn tin riêng cho biết, Mỹ đang tìm cách mua thuốc nổ từ Nhật Bản để sản xuất đạn pháo cỡ 155mm và cung cấp cho Ukraine và để đối phó với lệnh cấm xuất khẩu hàng hóa quân sự của Nhật Bản, Tokyo và Washington có thể sẽ lách luật thông qua các hợp đồng thương mại mua sắm mặt hàng hoặc thiết bị lưỡng dụng.

Một nguồn tin khác cho biết, sau chuyến thăm Tokyo hồi đầu tháng, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã nói với chính phủ Hoa Kỳ rằng, Nhật Bản sẽ cho phép bán TNT công nghiệp vì chất nổ đó không chỉ dành cho mục đích quân sự.

Nguồn tin nội bộ cho biết thêm, Mỹ muốn liên kết một công ty Nhật Bản vào chuỗi cung ứng TNT cho các nhà máy sản xuất vũ khí thuộc sở hữu của quân đội Mỹ để nhồi chúng vào các vỏ đạn 155mm, nhằm gia tăng sản lượng để đáp ứng nhu cầu khổng lồ của Quân đội Ukraine.

Theo giới truyền thông Mỹ, quân đội Hoa Kỳ hùng mạnh với các tổ hợp công nghiệp quân sự khổng lồ lại đang phải đối mặt với tình trạng thiếu đạn dược và chất nổ cho các thiết bị của họ. Nguyên nhân là vì đâu?

Ở Mỹ, thuốc nổ TNT cũng được sản xuất nhưng để sản xuất đạn dược thì cần TNT tinh chế, có chất lượng cao hơn nhiều so với thuốc nổ công nghiệp, nhưng hiện nay Mỹ lại đang thiếu nhiều công ty chuyên tinh chế TNT, bởi sản lượng đạn dược ở Hoa Kỳ không vượt quá mức tối thiểu.

Trong ba thập niên qua, Hoa Kỳ đã tiến hành nhiều cuộc chiến, nhưng trong đó, bom và tên lửa không đối đất chiếm ưu thế, lựu pháo chỉ đóng vai trò thứ yếu và có lẽ chỉ được sử dụng nhiều hơn ở Afghanistan. Do đó, nhu cầu đạn pháo là rất thấp, dẫn đến nhu cầu về TNT tinh chế cũng rất ít.

Trước khi bùng nổ xung đột ở Ukraine, Hoa Kỳ đã sản xuất 14,4 nghìn quả đạn mỗi tháng. Đạn M795 155 mm cho lựu pháo M-777 được nạp 10,8 kg TNT. Tức là mức tiêu thụ TNT là 155,5 tấn/tháng hoặc 1.866 tấn/năm. Đây là khối lượng rất nhỏ để có thể duy trì một nhà máy tinh chế thuốc nổ.

Nếu không có đơn đặt hàng lớn, thường xuyên của của Bộ Quốc phòng Mỹ thì các nhà sản xuất chất nổ công nghiệp không việc gì phải làm sạch TNT và do đó, không cần duy trì các nhà máy tinh chế, mà đơn giản là chỉ cần đi mua của nước khác về dùng là hợp lý nhất.

Nhưng điều này đã thay đổi, bắt đầu vào cuối tháng 2 năm 2022, khi Washington bắt đầu viện trợ quân sự cho chính quyền Kiev. Đến tháng 4 năm 2023, Mỹ đã cung cấp cho Ukraine 160 khẩu lựu pháo M-777, 1,5 triệu quả đạn thông thường và 6.500 quả đạn dẫn đường.

Trong cuộc xung đột với Nga, Quân đội Ukraine đang rất tích cực sử dụng lựu pháo, với số lượng đạn sử dụng hàng ngày rất lớn. Mỗi ngày, Quân đội Ukraine tiêu tốn từ 7 đến 9 nghìn quả đạn pháo hạng nặng mà vẫn khẳng định con số đó là quá ít so với Nga.

Số lượng đạn mà Mỹ đã cung cấp chỉ như “muối bỏ bể” trước nhu cầu của Ukraine, cùng với đó là việc một phần đáng kể đạn dược của Mỹ đã bị phá hủy trong kho do các cuộc không kích của Nga.

Trong khi các nhà máy cũ không thể tăng mạnh sản lượng, còn các nhà máy mới chưa bắt đầu sản xuất, Mỹ tiếp tục cung cấp cho Ukraine đạn pháo lấy từ các kho dự trữ trong nước và các nước đồng minh.

Ví dụ như vào tháng 1 năm 2023, Lầu Năm Góc đã lấy 300 nghìn quả đạn pháo từ kho dự trữ khổng lồ đặt ở Israel để chuyển đến Ukraine. Còn vào tháng 4 năm 2023, Hàn Quốc đã đạt được thỏa thuận cho Mỹ “mượn” 500.000 quả đạn pháo 155 mm để chuyển tới Ukraine.

Tuy nhiên, 800 nghìn quả đạn pháo này cũng chỉ đủ cho Quân đội Ukraine sử dụng trong vòng 3 tháng và sau đó, các kho dự trữ đạn dược chiến lược của Hoa Kỳ và các đồng minh đã cạn kiệt.

Vừa qua, Quân đội Hoa Kỳ đã chi 1,45 tỷ USD để tăng sản lượng đạn pháo từ 14,4 nghìn lên 24 nghìn quả đạn mỗi tháng, nhưng khối lượng này vẫn không đủ, bởi chỉ trong ba ngày, quân đội Ukraine đã sử dụng hết số lượng đạn pháo mà cả một tháng Hoa Kỳ mới sản xuất được.

Do đó, Lầu Năm Góc đã vạch kế hoạch tăng sản lượng lên 85 nghìn quả đạn mỗi tháng vào năm 2028, nhưng kế hoạch này bị cản trở bởi việc sản xuất TNT tinh chế gần như đã đình trệ ở trong nước.

Vào năm 2023, Quân đội Hoa Kỳ đã vạch kế hoạch chi 2,5 tỷ dollars để hiện đại hóa công nghệ sản xuất TNT và các chất nổ khác, nhưng điều đó là dành cho tương lai, còn trước mắt, Lầu Năm Góc vẫn tiếp tục đi mua TNT để sản xuất đạn cho Ukraine.