- Loài chim có đôi chân xanh biếc thu hút đối phương bằng vũ điệu độc đáo
- Loài thằn lằn duy nhất trên thế giới có khả năng bay lượn
Trong số các loài hươu nai hoang dã ở Việt Nam, hươu xạ lùn có lẽ là loài dị và đặc biệt nhất. Chúng có tên khoa học là "Moschus berezovskii", thuộc họ hươu xạ. Hươu xạ lùn là loài bản địa miền Nam, miền Trung Trung Quốc và cực Bắc Việt Nam.
Những cá thể trưởng thành của loài hươu này có chiều dài thân 50-75 cm, trọng lượng không quá 17kg, lông dày màu nâu. Chúng có chân sau dài hơn chân trước nên khi đứng phần thân sau cao, trước thấp, lưng gù.
Điểm đặc biệt ở hươu xạ lùn là chúng không có gạc như những loài hươu khác, thay vào đó là cặp răng nanh như "ma cà rồng', rất dài, nhọn.
Chúng dùng cặp răng nanh này để làm vũ khí chiến đấu với kẻ thù. Mới nhìn lần đầu, không ít người sẽ phải sợ hãi cặp răng nanh này, cho rằng hươu xạ lùn rất độc ác, hung dữ. Nhưng thực tế chúng là loài rất hiền lành.
Loài hươu này sinh sản gần như quanh năm. Chúng ghép đôi từ tháng 3 - 12, nhiều nhất vào các tháng 6, 7, 8. Hươu cái mang thai 185 - 195 ngày, sinh sản từ tháng 9, nhiều nhất vào tháng 12 đến tháng 2, mỗi năm đẻ 1 lứa/1 con.
Hươu xạ lùn hoạt động chủ yếu vào ban ngày. Thức ăn của chúng là lá, chồi, nụ, hoa… cây rừng, các loại cỏ, đôi khi ăn quả. Hươu cũng ưa các loại rau màu trồng trên nương, rẫy.
Dù vậy, hươu xạ lùn vẫn có đặc điểm của họ hươu xạ là tuyến xạ. Tuyến xạ chúng nằm ở giữa rốn và cơ quan sinh dục. Nó được dùng mỗi khi muốn thu hút đối phương hay đánh dấu lãnh thổ.
Chính phần xạ hương này khiến cho hươu xạ lùn bị săn bắt rất nhiều. Loài người dùng xạ hương của chúng để chế dược phẩm, nước hoa.
Tại Việt Nam, hươu xạ được ghi nhận ở Lạng Sơn, Cao Bằng, Bắc Kạn. Loài vật này chỉ sống ở vùng núi đá vôi có độ cao 400 - 1.000m, nơi có độ dốc lớn và hiểm trở.
Hươu xạ lùn ở Việt Nam số lượng ít lại bị săn bắt liên tục, ở nhiều địa phương hươu đã tuyệt chủng.
Trên thế giới, hươu xạ lùn sinh sống ở Ấn Độ, Nepal, Myanmar, Mông Cổ, Trung Quốc, Nga (Sakhalin), Triều Tiên... Trong Sách Đỏ IUCN, chúng được xếp vào danh sách các loài thuộc diện Nguy cấp.
