- Doanh nghiệp khóc – cười với tỷ giá
- Doanh nghiệp than dư nợ giảm nhưng chi phí lãi vẫn tăng, muốn ngân hàng giảm thêm lãi suất
- Thanh khoản dồi dào, lãi suất liên ngân hàng giảm mạnh, Ngân hàng Nhà nước hút tiền về
Thanh khoản vẫn dư thừa
Sau 8 phiên phát hành tín phiếu liên tiếp, nhà điều hành đã hút về tổng cộng 115.000 tỷ đồng với kỳ hạn 28 ngày. Đáng nói, nếu như lãi suất trong 6 phiên đầu tiên ở cùng mức 1,4%/năm thì 2 phiên gần đây nhất, lãi suất qua kênh này đã giảm dần, xuống chỉ còn lần lượt 1,35%/năm và 1,34%/năm.
Theo đánh giá của các chuyên gia Chứng khoán VNDirect, động thái phát hành tín phiếu của NHNN không nhằm mục đích thắt chặt hay đảo ngược chính sách nới lỏng hiện tại mà chỉ là biện pháp ngắn hạn tạm thời nhằm hấp thụ thanh khoản dư thừa (trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng yếu), góp phần ổn định tỷ giá VNĐ và duy trì ổn định kinh tế vĩ mô trong nước.
Tỷ giá VNĐ đối mặt với áp lực đáng kể kể từ đầu năm nay. Theo đó, tỷ giá USD/ VNĐ liên ngân hàng tăng 1,6% tính từ đầu năm cho đến hết tháng 2, và chỉ còn cách mức cao nhất mọi thời đại 1%.
Một số yếu tố trong và ngoài nước gây áp lực lên tỷ giá hối đoái, theo các chuyên gia, bao gồm: Mỹ ghi nhận số liệu kinh tế khả quan trong tháng 1, đẩy lùi kịch bản Fed hạ lãi suất vào các cuộc họp kế tiếp; Áp lực tỷ giá đến từ dòng tiền đầu cơ trong nước vào các tài sản thay thế như tiền điện tử và vàng trong bối cảnh giá các loại tài sản này đạt mức cao kỷ lục gần đây;
Cùng với đó, nhập khẩu tăng trưởng mạnh trong tháng 2 cũng khiến nhu cầu sử dụng USD để thanh toán hóa đơn nhập khẩu tăng cao. Và cuối cùng là chênh lệch đáng kể về lãi suất giữa các giao dịch bằng VNĐ và USD cũng là một yếu tố góp phần khiến USD tăng giá so với VNĐ trong thời gian gần đây.
Tuy nhiên, bất chấp lượng hút ròng không ngừng tăng, lãi suất liên ngân hàng vẫn tiếp tục giảm. Đối với kỳ hạn qua đêm, từ khi NHNN mở lại kênh tín phiếu (11/3), lãi suất đã tăng từ mức 0,76%/năm đối với kỳ hạn chủ chốt qua đêm, lên 1,47% vào phiên giao dịch sau đó (12/3).
Tuy nhiên, sau đó, mặt bằng lãi suất trên thị trường này lại liên tục giảm và đến phiên 20/3, kỳ hạn qua đêm chỉ còn 0,22%/năm. Kỳ hạn 1 tuần cũng giảm về 0,47%/năm 1 tháng là 1,67%/năm…
 |
Thanh khoản hệ thống ngân hàng đang dư thừa khi tín dụng không thể tăng trưởng kể từ đầu năm |
Trên thị trường dân cư, hàng loạt ngân hàng cũng tiếp tục điều chỉnh giảm lãi suất huy động, với khoảng hơn 20 lượt giảm tính từ đầu năm, xuống vùng đáy mới. Việc lãi suất ngân hàng giảm cho thấy thanh khoản các ngân hàng vẫn rất dư thừa; đồng thời, áp lực tỷ giá vẫn rất lớn khi chênh lệch lãi suất VNĐ và USD vẫn cao.
Áp lực tỷ giá có thể giảm trong dài hạn
Trong một diễn biến khác, hôm nay, Ngân hàng Nhà nước niêm yết tỷ giá trung tâm ở mức 24.005 VNĐ/USD, tiếp tục tăng 6 đồng so với phiên liền trước và tăng tới 26 đồng so với cuối tuần trước.
Trên thị trường, tỷ giá Ngân hàng Vietcombank cũng tăng lên 24.610 – 24.950 (mua vào – bán ra). Trên thị trường tự do, giá mua – bán đồng USD có hạ nhiệt đôi chút so với mức đỉnh hồi đầu tháng, song vẫn ở mức cao, quanh 25.511 – 25.591 VNĐ/USD.
Mặc dù rủi ro tỷ giá vẫn hiện hữu trong ngắn hạn, song nhiều nhận định cho rằng áp lực tỷ giá sẽ giảm bớt ở tầm nhìn trung hạn.
Theo các chuyên gia VNDirect, có một số nguyên nhân giúp giảm áp lực, bao gồm: Fed sẽ đảo chiều chính sách tiền tệ trong năm nay; và việc NHNN chủ động điều hành chính sách tiền tệ, cùng với dòng vốn FDI ổn định, thặng dư thương mại cao và kiều hối mạnh mẽ sẽ góp phần giúp tỷ giá ổn định hơn.
Các chuyên gia cũng cho biết thêm, kể từ đầu năm, trong khi VNĐ mất giá so với USD 1,6% thì hầu hết các đồng tiền khác trong khu vực ghi nhận mức giảm giá cao hơn như Nhân dân tệ (-1,2% tính từ đầu năm), Rupiah Indonesia (-2,1%), Ringgit Malaysia. (-3,2%) và Baht Thái (-3,8%).
Về lãi suất, các chuyên gia nhận thấy tốc độ giảm lãi suất tiền gửi chậm lại trong tháng 2 do tỷ giá tăng và áp lực lạm phát. Mặt khác, nhu cầu tín dụng còn yếu nên chưa gây áp lực lên lãi suất huy động và cho vay.
Liên quan đến động thái phát hành tín phiếu của nhà đầu tư, VNDirect cho rằng tương tự như thời điểm NHNN phát hành tín phiếu trong giai đoạn tháng 9-11/2023, NHNN sẽ tính toán lượng hấp thụ ròng hợp lý để vừa hạn chế đầu cơ tỷ giá, vừa duy trì thanh khoản tốt cho hệ thống ngân hàng, hỗ trợ nền kinh tế. Lượng hấp thụ ròng sẽ được bơm trả lại thị trường sau khi áp lực tỷ giá và diễn biến giá thị trường vàng hạ nhiệt.
“Chúng tôi cho rằng động thái phát hành tín phiếu gần đây của NHNN ít tác động đến nền lãi suất huy động và cho vay, đặc biệt trong bối cảnh tăng trưởng tín dụng vẫn yếu” – báo cáo của VNDirect nhận định.
