Bò biển, còn gọi là cá cúi hay dugon (Dugong dugon) là một loài vật độc đáo và quý hiếm sinh sống ở các vùng biển Côn Đảo và Phú Quốc của Việt Nam
Trên thế giới, loài vật này phân bố chủ yếu ở các vùng ven biển cận duyên nhiệt đới và bán nhiệt đới từ Ấn Độ Dương sang Thái Bình Dương, bao trùm 37 quốc gia. Eo biển Torres ở châu Úc là địa bàn tập trung đông đảo nhất, với hơn 10.000 con bò biển sinh sống
Bò biển là một loài động vật có vú ăn thuộc bộ Bò biển hay bộ Hải ngưu (Sirenia) mà ngày nay chỉ còn bốn loài sinh tồn trên thế giới. Chúng chuyên ăn thực vật, sinh sống ở sông, đầm lầy, ven biển
Bò biển có cơ thể hình tròn không có vây lưng. Các chi trước hoặc chân chèo có dạng mái chèo. Chúng có chiếc đuôi giống như đuôi cá heo
Chi trước của bò biển có hình mái chèo, dùng để chuyển hướng khi bơi và cũng dùng để “bồng” con cho bú giống như người. Vì vậy mà thời xưa chúng được các thủy thủ gọi là “nàng tiên cá”
Da bò biển dày, sắc xám, có lớp mỡ dày bao bọc toàn thân. Bề mặt da được phủ một lớp lông ngắn thưa thớt, cho phép chúng cảm nhận môi trường xung quanh tốt hơn
Bò biển trưởng thành có cơ thể dài tới hơn 4 mét, nặng tới hơn 1000 kg
Bò biển đã bị săn bắt để lấy thịt và lấy mỡ. Việc săn bắn quá mức đã khiến nhiều quần thể bò biển bị đẩy vào tình thế nguy cấp, có nguy cơ tuyệt chủng
Mặc dù đã được luật pháp của nhiều quốc gia bảo vệ, ngày nay các “nàng tiên cá” vẫn phải đối diện với nguy cơ suy giảm số lượng do mắc vào lưới đánh cá, chết do va chạm với tàu thuyền, ô nhiễm môi trường, nạn săn bắt trái phép…
Trong Sách đỏ Việt Nam, bò biển được xếp vào diện cực kỳ nguy cấp. Trong Sách đỏ UICN, chúng được coi là loài sắp nguy cấp.
