Khu vực Trung Đông đang tiến sát tới 'vực thẳm bạo lực'

Khu vực Trung Đông đang là điểm nóng của thế giới khi liên tiếp xảy ra những cuộc xung đột cục bộ, thậm chí có nguy cơ chiến tranh mở rộng đến mức khó kiểm soát.

Ông Emil Hokaem - một chuyên gia về khu vực Trung Đông tại Viện Nghiên cứu chiến lược quốc tế trình bày ý kiến của mình trong một bài viết đăng trên tờ Financial Times (FT) và thu hút sự quan tâm lớn.

Nhà phân tích cho rằng: "Giới lãnh đạo Israel đã thể hiện sự quyết tâm lớn hơn những gì các nước phương Tây mong đợi. Không ai muốn hoặc có ý định giải quyết tình thế khó khăn của cuộc chiến ở Dải Gaza, khiến giờ đây tình hình đã gần kề vực thẳm".

Những lo ngại về sự leo thang bạo lực trong khu vực đang gia tăng mạnh mẽ, đặc biệt khi nỗ lực ngoại giao trên phạm vi toàn cầu bị cản trở bởi việc giải quyết xung đột giữa Israel và Hamas.

Như vị chuyên gia phân tích đã viết, ở khu vực Trung Đông, chiến tranh hiếm khi tồn tại trong phạm vi biên giới quốc gia của các bên xung đột, khi những đồng minh luôn sẵn sàng tham chiến.

Những cảm xúc và sự bất bình tiềm ẩn, sự can thiệp từ bên ngoài, thiếu vắng một tiến trình an ninh khu vực, sự yếu kém dai dẳng của chính sách ngoại giao địa phương... tất cả kết hợp lại tạo ra một "tác dụng phụ" không mong muốn.

Do vậy theo nhận xét, sẽ không có gì đáng ngạc nhiên khi Iran và Israel sẽ quyết định liệu cuộc xung đột có leo thang thành chiến tranh toàn diện, hay vẫn chỉ là sự cạnh tranh để giành ảnh hưởng trong khu vực.

Hơn 20 năm trước,việc Mỹ tấn công Iraq đã khiến cán cân quyền lực nghiêng về Iran, xúc tiến kỷ nguyên mới của chủ nghĩa thánh chiến xuyên quốc gia. Ngoài ra một thập kỷ trước, Syria rơi vào cuộc nội chiến tàn khốc liên quan đến các cường quốc và phiến quân cực đoan.

Trong vài tháng giao tranh gần đây, ngoài thiệt hại to lớn về nhân mạng và vật chất của người Palestine, hậu quả cuộc xung đột đang diễn ra ở Dải Gaza có thể còn trở nên nghiêm trọng hơn rất nhiều.

Mọi thứ chưa có dấu hiệu sẽ chấm dứt, Israel đã chuyển sang chiến thuật tiêu diệt các thủ lĩnh đối phương, kể cả khi họ ở một quốc gia bên ngoài, ông Hokaem tin rằng đối thủ của Tel Aviv cũng đang hành động mà không quan tâm bờ vực thẳm đang đến gần.

Việc chiến thắng Hamas là mục tiêu có thể đạt được thông qua sự kiên nhẫn và thận trọng, nhưng thay vào đó, Israel lại đưa ra những mục tiêu lớn hơn và áp dụng chiến lược quân sự quá mạnh bạo, tạo ra thảm kịch nhân đạo và làm tăng nguy cơ chịu thất bại chiến lược.

"Đối thủ của họ đang tìm cách trả đũa một cách mạnh mẽ, họ chờ đợi thời cơ để giành chiến thắng trong một trận chiến phô trương. Cả hai bên đều ít quan tâm đến nỗi đau khổ của người dân", nhà phân tích nhận xét.

Tuy nhiên đáng tiếc là tất cả những yếu tố hiển nhiên như vậy vẫn bị các nhà lãnh đạo thế giới bỏ qua, khiến ngọn lửa xung đột bùng lên ngày càng dữ dội trong khu vực Trung Đông.

"Ảo tưởng về khả năng kiểm soát tình hình chính là lý do tại sao rất ít người trong số những chính trị gia có thể, và lẽ ra phải chấm dứt bạo lực, lại không thực hiện bất kỳ biện pháp nào mang lại hiệu quả", ông Hokaem kết luận.