Không quân Israel kinh ngạc trước tính năng của tiêm kích MiG-23 đào tẩu từ Syria

Vào ngày 11/10/1989, Thiếu tá Không quân Syria Mohammed Bassem Adel đã đào tẩu sang Israel và mang theo một tiêm kích MiG-23 phiên bản tiên tiến nhất, đây là món quà lớn dành cho Quân đội Israel.

Syria là một trong những khách hàng lớn nhất trên thế giới mua MiG-23, và vụ đào tẩu của Thiếu tá Adel đã tạo cơ hội quan trọng cho Không quân Israel làm quen với chiếc tiêm kích chủ lực của Syria nhằm chuẩn bị cho các cuộc đụng độ có thể xảy ra trong tương lai.

MiG-23 là máy bay chiến đấu thế hệ thứ ba với đôi cánh có khả năng thay đổi hình dạng, nó được trang bị động cơ và radar với sức mạnh tương đương các biến thể đầu tiên của F-16 - nhưng tốc độ, trần bay và vận tốc quay đầu cao hơn nhiều.

Một sĩ quan cấp cao của Lực lượng Không quân Israel cho biết tại thời điểm đó, phía Syria đã được Liên Xô cung cấp cho biến thể MiG-23 tính năng tiên tiến hơn nhiều so với những phiên bản mà Moskva xuất khẩu trước đây.

Thậm chí MiG-23 của Syria còn được nhận xét có tính năng kỹ chiến thuật tương đương với máy bay mà Không quân Liên Xô đang sử dụng, nó có khả năng sử dụng tên lửa không chiến ngoài tầm nhìn, bởi vậy Tel Aviv tỏ ra rất quan tâm.

Israel ghi nhận Thiếu tá Adel đã cung cấp sự hợp tác sâu rộng: "Anh ấy đã cho chúng tôi tất cả thông tin cần thiết, thậm chí còn nhiều hơn thế nữa".

Sau khi nghiên cứu chiếc máy bay, các quan chức Israel bày tỏ sự ngạc nhiên về độ tinh vi của nó, đặc biệt là hệ thống cảnh báo sớm và các biện pháp đối phó với tên lửa tầm nhiệt hay radar của đối phương.

Phi công thử nghiệm Israel đã lái chiếc máy bay này sau 3 tháng chuẩn bị, cho biết rất ấn tượng với tốc độ leo cao cũng như độ linh hoạt của MiG-23, nó thậm chí còn vượt qua F-15 và F-16 do Mỹ chế tạo ở một số thao tác vận động.

Việc thu được chiếc tiêm kích MiG-23 tiên tiến của Syria là một chiến công khác mà tình báo Israel thực hiện, nó tương tự như vụ việc phi công Iraq lái chiến đấu cơ MiG-21 đào tẩu trong quá khứ, từ đó giúp Tel Aviv xây dựng kịch bản chế áp không quân đối phương.

Tuy nhiên so với người tiền nhiệm MiG-21 thì MiG-23 tỏ ra là một chiếc tiêm kích khá "đỏng đảnh", bởi cơ cấu "cánh cụp cánh xòe" của nó khá phức tạp, đòi hỏi yêu cầu cũng như chi phí bảo dưỡng rất cao, khiến nhiều quốc gia còn loại biên MiG-23 trước MiG-21.

Mặc dù vậy, Syria vẫn đặt niềm tin vào loại máy bay này và trong năm 2008 đã đặt hàng 33 chiếc MiG-23MLD dư thừa từ Belarus, chúng đã tham gia các cuộc tập trận chung với Không quân Nga gần biên giới Israel vào tháng 1/2022

MiG-23 có một phiên bản hiện đại hóa mang tên MiG-23-98 có khả năng mang tên lửa không đối không R-77 hiện đại, đi kèm cảm biến dành cho tiêm kích thế hệ thứ tư, hệ thống điện tử hàng không tiên tiến, cùng với tích hợp động cơ AL-31...

Tuy vậy cải tiến trên bị cho là không xứng đáng với số tiền bỏ ra, nhất là khi nhược điểm cố hữu của MiG-23 về chi phí khai thác cũng như độ tin cậy vẫn chưa được khắc phục, kết quả là MiG-23-98 chỉ dừng ở ý tưởng.

Những quốc gia quen dùng vũ khí Liên Xô/Nga hầu hết đã lựa chọn hiện đại hóa MiG-21, hoặc thay đổi sang sử dụng MiG-29 hay các dòng chiến đấu cơ mạnh hơn nhiều do Sukhoi chế tạo.

Hiện tại, chiếc MiG-23 chiến lợi phẩm thu từ Không quân Syria đang được Israel trưng bày trong bảo tàng tại sa mạc Negev, bên cạnh tiêm kích MiG-21 mà họ thu từ tay Iraq.