IS từ thế thắng như chẻ tre tới sự nhảy sông chạy trốn trong sự lụi tàn

Thế giới sẽ tạm yên bình phần nào bởi sự lụi tàn của tổ chức khủng bố khét tiếng nhất hành tinh IS. Sự tàn bạo, khát máu của IS kể từ đây sẽ đi đến hồi kết mở đầu bằng việc thủ lĩnh bị tiêu diệt, đến thủ phủ Mosul được giải phóng, nhiều chiến binh khủng bố đã nhảy sông để trốn thoát.

Thủ lĩnh Abu Bakr al-Baghdadi - một công dân Iraq theo đạo Hồi dòng Sunni. Ông ta bị Mỹ và Iraq giam giữ tại trại giam Bucca, gần Umm Qasr - Iraq từ năm 2004 đến 2009. Sau khi được Mỹ thả, al-Baghdadi đã dần nổi lên trong hàng ngũ các thủ lĩnh Hồi giáo tham gia vào cuộc nội chiến Syria 2014, nhưng mục tiêu của al-Baghdadi không chỉ là lật đổ chính phủ Syria.

Ngày 29/6/2014, sau khi vượt biên đánh tràn sang Iraq và chiếm được những mỏ dầu lớn ở miền Bắc nước này, thủ lĩnh al-Baghdadi đã quyết định hiện thực hóa giấc mơ của những người Hồi giáo thánh chiến là "lý tưởng tôn giáo thống trị và hợp nhất toàn cầu", bằng tuyên bố xây dựng "Nhà nước Hồi giáo" và cái tên IS (Islamic State) chính thức ra đời.

Tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tiến hành các hoạt động mở rộng lãnh thổ tiến đánh bất cứ đối thủ nào kể cả Mỹ, Nga, quân đội Iraq và quân đội Syria cũng như các cánh quân đối lập với chúng. Bất cứ vùng đất nào chiếm đóng được, chúng đều thực thi những luật lệ khắc khe, nhiều cuộc hành quyết và hãm hiếp diễn ra.

Trong tình trạng tự xưng và không được công nhận là một nhà nước độc lập, tổ chức này tuyên bố lãnh thổ của chúng bao gồm Iraq và Syria, với dự định tuyên bố lãnh thổ trong tương lai bao trùm cả khu vực Levant – tức cả Liban, Israel, Jordan, Syria, Síp và nam Thổ Nhĩ Kỳ.

Sau những hành động tàn bạo của chúng, quốc tế chính thức can thiệp, các cường quốc bước chân vào tiêu diệt IS. Nga và Mỹ là hai quốc gia tích cực nhất trong nỗ lực tiêu diệt khủng bố, bên cạnh các cuộc không kích, các cường quốc này còn trợ giúp cho các lực lượng đang đánh IS.

\

Bằng những hình thức tuyên truyền cuồng tín, chúng còn tuyển mộ và dụ dỗ được nhiều người ngoại quốc gia nhập. Ước tính lúc mạnh nhất IS có khoảng 100.000 quân. Sự tàn bạo và cuồng tín khiến ban đầu khủng bố IS bất bại trên chiến trường. Quân đội Iraq và Syria thậm chí thời gian đầu chỉ nghe tới IS tấn công đã vội vàng bỏ chạy, hàng loạt vũ khí hiện đại rơi vào tay IS.

Tuy cùng là các nhóm hồi giáo khét tiếng nhưng IS và al-Qaeda đã có những tranh chấp với nhau. Vào tháng 2 năm 2014, sau 8 tháng tranh giành quyền lực, al-Qaeda đã cắt đứt mọi liên hệ với IS.

Nga và một số quốc gia nghi ngờ nguồn gốc của IS là những chiến binh thánh chiến Sunni được Cục Tình báo Trung ương Hoa Kỳ (CIA) huấn luyện và trang bị vũ khí thông qua Arab Saudi nhằm chống lại Iran và loại bỏ các chính quyền thân Nga tại Trung Đông.

Nhưng về sau, các tay súng Sunni đó lại không nghe lệnh Mỹ nữa và tự tổ chức thành IS. Tuy nhiên Mỹ bác bỏ nghi ngờ trên, đáp lại là việc Tổng thống Mỹ Obama đã cho máy bay xuất kích dội bom liên tục vào các vị trí của IS.

Việc IS tồn tại dai dẳng và gây nhiều tội ác trong khi thực lực yếu hơn các quốc gia trong khu vực rất nhiều là do các cường quốc đang tập trung giành ảnh hưởng tại Syria hơn là tiêu diệt IS. Trong khi Nga bảo trợ chính quyền Syria, thì Mỹ lại ủng hộ lực lượng đối lập.

Ngoài ra IS tồn tại được là do có nguồn kinh phí dồi dào. Nguồn kinh phí này có lẽ là nhờ tiền quyên góp được ở Qatar, Kuwait, Ả Rập Saudi và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất; và tiền lấy được trong kho của các nhà băng tại Iraq cũng như hành động cướp bóc, bắt cóc và tăng thuế. Việc IS lụi tàn cho thấy cục diện trong khu vực và trên thế giới đã khác. Thế giới tạm yên lo lắng về IS nhưng sự tranh giành ảnh hưởng của các cường quốc sẽ tiếp tục kéo khu vực này vào các cuộc chiến đẫm máu. Hòa bình tại nơi đây vẫn là điều xa vời.