Vụ cháy tàu cánh ngầm Vina Express01 lộ ra nhiều sai phạm trong hoạt động thanh tra
“Nóng” vấn đề đấu thầu, bán thầu
Theo báo cáo của Thanh tra Bộ GTVT, năm 2013 lực lượng này đã thực hiện gần 82.000 cuộc thanh tra, kiểm tra và phát hiện hơn 220.000 vụ vi phạm, xử phạt hơn 214.000 vụ với số tiền 306 tỷ 386,101 triệu đồng, tạm giữ 1.186 ô tô, tước quyền sử dụng 44.907 giấy phép lái xe, bằng thuyền trưởng, đình chỉ 235 bến đò ngang và 13 phương tiện thủy. Cũng trong năm 2013, lần đầu tiên Bộ GTVT thành lập 7 đoàn kiểm tra do 7 Thứ trưởng trực tiếp kiểm tra về quản lý hoạt động vận tải tại 21 tỉnh, thành. Kết quả cho thấy 18/21 tỉnh thành có nhiều yếu kém, buông lỏng quản lý dẫn đến sai phạm.
Đặc biệt, 4 nhà thầu bị cấm đấu thầu, không xem xét chỉ định thầu; 14 nhà thầu khác bị gửi thông báo tới các chủ đầu tư cần lưu ý thận trọng xem xét năng lực khi tham gia đấu thầu là số lượng doanh nghiệp bị Thanh tra Bộ GTVT xử lý cao nhất từ trước tới nay, sau các cuộc thanh tra các dự án đầu tư xây dựng công trình năm 2013. “Các nhà thầu bị xử lý do vi phạm hợp đồng xây dựng, có hành vi chuyển nhượng khối lượng trái phép hoặc không hợp tác, cung cấp tài liệu đầy đủ cho các đoàn thanh tra”, ông Nguyễn Văn Huyện, Chánh thanh tra Bộ GTVT cho biết.
Qua 17 cuộc thanh tra hành chính, Thanh tra Bộ GTVT đã tiến hành xử lý về kinh tế hơn 400 tỷ đồng; giảm trừ giá trị thanh toán tại các dự án hơn 121 tỷ đồng; yêu cầu thu hồi về ngân sách 12,8 tỷ đồng. Tuy nhiên, nếu tính bình quân các dự án được thanh tra thì mỗi dự án chỉ bị đoàn kiểm tra thu hồi chưa đầy 500 triệu đồng.
Theo đánh giá của Thanh tra Bộ GTVT, sai phạm nổi cộm tại các dự án giao thông được kiểm tra là có không ít nhà thầu sau khi ký hợp đồng đã bán thầu hoặc ký hợp đồng với thầu phụ không đảm bảo chất lượng mà không có văn bản chấp thuận của chủ đầu tư. “Công tác mở thầu, chấm thầu có nhiều sai sót, nặng về hình thức, nên nhiều dự án để lọt các nhà thầu không đủ năng lực trúng thầu thi công”, đại diện Thanh tra Bộ GTVT đánh giá.
Điều đáng báo động là, tình trạng khiếu nại trong đấu thầu tại các dự án giao thông có xu hướng tăng, trong năm 2013, Thanh tra Bộ GTVT phải tổ chức ít nhất 2 cuộc thanh tra đột xuất, nhằm xác minh các đơn tố cáo tại Dự án Nâng cấp, cải tạo Quốc lộ 217 và Dự án Phát triển giao thông Đồng bằng Bắc bộ WB6.
Thanh tra chưa ra sai phạm?
Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng cho rằng hiệu quả công tác thanh tra của lực lượng Thanh tra GTVT trong năm 2013 chưa cao, bởi thực tế rất nhiều vấn đề nhưng lực lượng này làm chưa tốt. “Thanh tra đi thanh tra thường xuyên mà không phát hiện sai phạm, trong khi đó báo chí và nhân dân lại phát hiện ra rất nhiều vi phạm về GTVT. Đơn cử như thanh tra đăng kiểm tàu cánh ngầm, trong cả năm 2013 lực lượng thanh tra không phát hiện vi phạm nào nhưng báo chí lại phát hiện ra những vi phạm rất lớn, vậy là sao? Ở đây phải đặt vấn đề, do trình độ của thanh tra kém hay do bao che?”, Bộ trưởng Đinh La Thăng đặt câu hỏi.
Theo thống kê chưa đầy đủ của Bộ GTVT, trên toàn quốc đang triển khai thực hiện 150 công trình, dự án do Bộ này phê duyệt đầu tư, với tổng mức đầu tư hơn 800.000 tỷ đồng. Với quy mô rất lớn về nguồn vốn, cùng với chính sách quản lý đầu tư chưa thật sự hoàn thiện, lĩnh vực xây dựng cơ bản vẫn sẽ là điểm nhạy cảm cần tiếp tục được giám sát chặt chẽ trong năm 2014.
Theo Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng, báo cáo của thanh tra ngành nêu ra rất nhiều cuộc thanh tra, với kết quả khác nhau, nhưng thực tế thì đi đến đâu mọi người cũng đều kêu ca về chất lượng công trình giao thông có vấn đề, tiến độ thi công chậm... “Đối với các dự án hạ tầng giao thông, các kết luận thanh tra phải chỉ ra và phải có chế tài buộc những tổ chức, cá nhân phải bỏ tiền “đền” cho những hư hỏng, khiếm khuyết”, Bộ trưởng Đinh La Thăng yêu cầu.
