Hiệp ước hòa bình Israel - Ai Cập trở nên mong manh hơn bao giờ hết

Vào ngày 26/3/1979 tại Nhà Trắng, Tổng thống Ai Cập Anwar el-Sadat và Thủ tướng Israel Menachem Begin đã ký một hiệp ước hòa bình mang tính lịch sử, kết thúc ba thập niên thù địch giữa Ai Cập và Israel, đồng thời thiết lập quan hệ ngoại giao và thương mại giữa hai nước.

Hiệp ước nói trên quy định Israel phải rút quân khỏi khu vực Bán Đảo Sinai mà nước này chiếm đóng từ năm 1967, đồng thời giới hạn nghiêm ngặt số lượng binh sĩ Ai Cập triển khai tại đây.

Văn bản này cũng quy định bất kỳ hoạt động quân sự nào của Ai Cập tại Bán đảo Sinai đều phải được sự nhất trí từ phía Israel nhằm đảm bảo an ninh cho Nhà nước Do Thái.

Hiệp ước hòa bình nói trên - thỏa thuận đầu tiên đạt được giữa Nhà nước Do Thái với một trong những láng giềng Arab - đã mang lại Giải Nobel Hòa bình cho cựu Tổng thống Anwar Sadat và cựu Thủ tướng Menahem Begin sau đó.

Đây cũng là tiền đề giúp cho Israel có thể bình thường hóa, hay chỉ đơn giản là giảm bớt căng thẳng với nhiều quốc gia Arab xung quanh. Nhưng giờ đây, hiệu lực của Hiệp ước đang bị thách thức nghiêm trọng.

Trong trường hợp người dân Palestine tiếp tục bị Israel trục xuất khỏi Dải Gaza và hướng dòng người tị nạn tới Bán đảo Sinai, hiệp ước hòa bình giữa Ai Cập và Israel có thể sẽ sụp đổ.

Hiện tại, các quốc gia Arab tiếp tục nghi ngờ khả năng Israel muốn trục xuất những người dân Palestine đang sinh sống ở Dải Gaza sang lãnh thổ Ai Cập, điều này gây ra mối lo ngại rất lớn.

Cairo cảnh báo Tel Aviv sẽ chấm dứt hiệp ước hòa bình giữa hai nước và hủy bỏ mọi quan hệ nếu người Palestine từ Dải Gaza bị đẩy đến Bán đảo Sinai. Ấn phẩm Israel Today cho biết sau khi tham khảo nguồn tin riêng của mình.

Tờ báo nói rằng Ai Cập tỏ ra cứng rắn khi nhắc lại việc Israel đã nhiều lần đảm bảo họ không có kế hoạch trục xuất người Palestine khỏi nơi cư trú của họ, nhưng tại Dải Gaza, ngày càng có nhiều khu vực bị phá hủy, và việc ở lại trở nên cực kỳ rủi ro.

"Chỉ cần có thêm một người Palestine vượt qua biên giới và tiến vào Bán đảo Sinai, hiệp ước hòa bình sẽ chấm dứt", một quan chức cấp cao giấu tên của Ai Cập nói với tờ Israel Today.

Mặc dù vậy cùng lúc đó, một nhân vật quan trọng khác của Ai Cập lại khẳng định rằng hiệp ước hòa bình sẽ chỉ bị đình chỉ trong một thời gian chứ không thể bị phá vỡ hoàn toàn, bởi Cairo cũng sẽ chịu thiệt hại nặng nề khi trở nên thù địch với Israel.

Trong lúc này, Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) khẳng định chiến dịch quân sự sẽ được thực hiện tích cực trong hai tháng tới trên khu vực dài 20 km thuộc Dải Gaza, giáp biên giới Ai Cập.

Tuyến hành lang này bắt đầu ở Israel gần Kibbutz Kerem Shalom, đi qua thành phố Rafah và kết thúc gần khu định cư Rafah Yam của người Do Thái trước đây trên bờ biển Địa Trung Hải (đã bị phá hủy cùng với hai chục khu định cư khác sau khi Israel rút khỏi Dải Gaza năm 2005).

Tiềm lực quân sự của Ai Cập xét về mặt con số là khá đáng nể, nước này đang triển khai một nhóm lớn quân ở biên giới. Tuy nhiên nếu so sánh về kinh nghiệm và trình độ tác chiến thì Lực lượng vũ trang Cairo không được đánh giá cao.