Hệ thống phòng không S-400 có thực sự cần tên lửa chuyên dụng tấn công mặt đất?

Đạn tên lửa đánh chặn dùng cho hệ thống phòng không S-400 đã được Nga sử dụng để tấn công mục tiêu mặt đất, tuy nhiên cách làm trên không mang lại hiệu quả cao do độ chính xác kém và giá thành cao.

Trước thực tế trên, tại Liên bang Nga, công việc đang được tiến hành nhằm tạo ra một loại tên lửa riêng biệt dành cho các cuộc tấn công mặt đất, thay vì hiện đại hóa đạn đánh chặn hiện có của tổ hợp phòng không S-400.

Phó Chủ tịch Hội đồng An ninh Liên bang Nga - ông Dmitriy Medvedev mới đây đã công bố hình ảnh về chuyến công tác tại thao trường Kapustin Yar và chứng kiến cuộc thử nghiệm đối với loại tên lửa đánh đất nói trên.

Theo ghi nhận, tên lửa đã rời khỏi ống phóng tiêu chuẩn một cách thành công và thực hiện đường bay đạn đạo đặc trưng trước khi cơ động tới mục tiêu. Mục đích cuộc thử nghiệm là để xác minh tính khả thi của việc dẫn đường bằng sóng vô tuyến.

Vấn đề nữa cần lưu tâm đó là trong cuộc kiểm tra nói trên vẫn thấy xuất hiện radar kiểm soát hỏa lực 92N8 Grave Stone, cho thấy khí tài này giữ vai trò nhất định đối với tên lửa tấn công mặt đất đang phát triển cho tổ hợp phòng không S-400.

Sau lần bắn thử nói trên, ông Medvedev đã mô tả tên lửa là một sản phẩm phát triển mới, tuy nhiên những thay đổi diễn ra đã ảnh hưởng lớn đến tầm bay, độ chính xác và cho phép mang theo đầu đạn trọng lượng lớn hơn.

Bên cạnh đó, giới chuyên gia lưu ý thêm, tên lửa đánh đất của S-400 chỉ mới được phát triển, nhưng nếu Nga tiến hành hoán cải đạn 48N6 có sẵn thì tiến độ chế tạo và thử nghiệm có thể hoàn thành trong thời gian rất ngắn.

Đối với tên lửa đánh chặn 48N6DM của tổ hợp phòng không S-400 Triumf, loại đạn này có tầm bắn lên đến 250 km và mang theo đầu đạn nặng 180 kg, nó nhiều khả năng là cơ sở để phát triển phiên bản tấn công mặt đất.

Khi tên lửa 48N6DM được sử dụng để tấn công mặt đất, do đặc thù quá trình điều khiển hỏa lực, đài radar chỉ huy không thể dẫn đường cho đạn sau khi đã vượt qua đường chân trời vô tuyến điện từ.

Chính vì vậy, khả năng điều khiển đối với tên lửa sẽ bị triệt tiêu khi đạn cơ động xuống độ cao dưới 3 km. Trong những trường hợp phải nhận nhiệm vụ khác với thiết kế, độ chính xác của đạn 48N6DM khi đánh đất bị phàn nàn rất kém.

Hiện tại chưa rõ cơ chế dẫn đường cụ thể của tên lửa tấn công mặt đất mà Nga đang phát triển để có thể bắn đi từ ống phóng của tổ hợp phòng không S-400 Triumf là như thế nào.

Nhưng ngay lúc này đã xuất hiện nhận xét cho rằng việc Nga cố gắng tạo ra tên lửa đánh đất cho hệ thống phòng không S-400 Triumf là việc làm tốn kém và không thực sự hợp lý.

Quân đội Nga sở hữu rất nhiều tên lửa đạn đạo chiến thuật và tên lửa hành trình tấn công mặt đất triển khai trên bộ như Iskander-M/K, chúng có tính năng kỹ chiến thuật rất ưu việt, vì vậy không cần gượng ép gán vai trò mới cho S-400.

Việc bắt một khẩu đội tên lửa phòng không mang đạn đánh đất theo trong quá trình chiến đấu sẽ làm giảm cơ số tên lửa sẵn sàng chiến đấu trong vai trò chính, bước đi trên rõ ràng cần xem xét kỹ.