Hậu xung đột Nga-Ukraine, cần tới 800 tỷ USD tái thiết

Trang Strana.ua dẫn tuyên bố của Thủ tướng Ukraine Denis Shmyhal hôm 06/9 cho biết, chính quyền Kiev thống kê đất nước đã thiệt hại 326 tỷ USD do chiến tranh tàn phá cơ sở hạ tầng, kể từ khi chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga bắt đầu mở ra ở Ukraine.

Người đứng đầu chính phủ Ukraine tập trung sự lưu ý vào việc khôi phục một số cơ sở hạ tầng thiết yếu nhất định, bao gồm cơ sở giáo dục, cảng biển, hệ thống đường sá giao thông, cầu cống và các khu dân cư.

Ông Shmyhal phát biểu điều này hôm 06/9 tại cuộc họp của Hội đồng Hiệp hội EU-Ukraine ở Brussels. Đây là cuộc họp lần thứ tám của Hội đồng hỗn hợp này với sự tham gia của ông Josep Borrell, người đứng đầu cơ quan ngoại giao Liên minh châu Âu.

Được biết, chính quyền Kiev đưa ra kết luận nói trên sau khi phối hợp đánh giá cùng với các chuyên gia kinh tế của Ngân hàng Thế giới (WB). Ông Shmyhal nói thêm rằng, 105 tỷ USD trong số tiền đó cần phải có để chi vào việc khôi phục cơ sở hạ tầng bị phá hủy.

Trước đó, Tổng thống Ukraine Vladimir Zelensky hồi tháng 8 còn đưa ra những đánh giá quan ngại hơn rằng, việc khôi phục lại đất nước Ukraine sau chiến tranh sẽ cần "khoảng" 600-800 tỷ USD. Tuy nhiên, con số đó mới chỉ tính đến thời điểm đánh giá, khi chiến sự vẫn chưa kết thúc.

Nếu chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine kéo dài hơn nữa thì thiệt hại của cả hai bên sẽ còn tiếp tục cao hơn nữa và nữa số tiền chính xác để tái thiết chỉ có thể được biết sau khi cuộc xung đột Nga-Ukraine hoàn toàn chấm dứt.

Vào giữa tháng 3, Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal kêu gọi các đối tác giúp lấp đầy quỹ để khôi phục Ukraine, nói rằng sẽ cần 500 tỷ USD. Ông Zelensky tại một bàn tròn trong khuôn khổ phiên họp mùa xuân của IMF vào tháng 4/2022 nói rằng, theo ước tính sơ bộ, Ukraine đã thiệt hại 550 tỷ USD.

Hồi cuối tháng 8, Vương quốc Anh đã ký thỏa thuận với Ukraine về cung cấp hỗ trợ khôi phục lại cơ sở hạ tầng. Theo đó, London cam kết chia sẻ chuyên môn kỹ thuật và hứa hẹn gói hỗ trợ tài chính mới cho Kiev để khôi phục lại cơ sở hạ tầng, trong đó có 10 triệu USD để tái xây dựng các tuyến đường sắt.

Trang web của chính phủ Anh cho biết, số tiền này sẽ được sử dụng để khôi phục đường xá, cầu cống, đường hầm, mua các công cụ quan trọng và hơn 120 container vận chuyển; 5 xe buýt của công ty vận tải Go Ahead Group cũng được đưa đến Ukraine để vận chuyển người và thiết bị,.

Trong khuôn khổ thỏa thuận đã ký, London sẽ cung cấp cho Kiev sự hỗ trợ của các chuyên gia từ các công ty tư nhân và doanh nghiệp của Anh trong việc xây dựng lại sân bay, đường băng và bến cảng; nâng cao kỹ năng của nhân viên sân bay, nhân viên điều phối và nhân viên an ninh hàng không.

Theo chiều ngược lại, giới lãnh đạo hai vùng ly khai ở Donbass là Cộng hòa Nhân dân Donetsk tự xưng (DPR) và Cộng hòa Nhân dân Lugansk (LPR) cho biết đang đàm phán với “một số quốc gia thân thiện” về hợp tác trong lĩnh vực xây dựng, tái thiết hai tỉnh này sau chiến tranh.

Theo đó, các nhà lãnh đạo DPR và LPR đang đàm phán với một số quốc gia để mời các công nhân xây dựng, bao gồm cả từ Triều Tiên và một số nước khác, tới để tham gia trực tiếp vào việc tái thiết các lãnh thổ của Cộng hòa Nhân dân Donetsk và Lugansk tự xưng.

Được biết, ngoài Nga ra mới chỉ có Triều Tiên và Syria đã công nhận nền độc lập của DPR và LPR. Nhưng chỉ có Triều Tiên là có trình độ công nghệ khá cao, nguồn nhân lực dồi dào, đủ khả năng giúp đỡ DPR và LPR, còn Syria cũng đang cần nguồn lực tái thiết sau cuộc nội chiến kéo dài từ năm 2011 đến nay.

Tuy nhiên, một quốc gia đáng chú ý khác là Trung Quốc, mặc dù vẫn chưa công nhận DPR và LPR nhưng cũng không chỉ trích gay gắt và hơn nữa lại có quan hệ rất mật thiết với Nga.

Nếu được DPR và LPR mời tham gia tái thiết thì với nguồn lực tài chính khổng lồ và trình độ khoa học kỹ thuật phát triển cao, Bắc Kinh có thể tái thiết Donetsk và Lugansk phát triển vượt trội các vùng của Ukraine do chính quyền Kiev kiểm soát, nhận được sự hỗ trợ của phương Tây.