Đại tướng Mỹ nhận định ‘lựu pháo kéo sắp hết thời’

Pháo kéo là loại pháo không có khả năng tự cơ động, phải phụ thuộc vào xe kéo để di chuyển vị trí.

Loại pháo này chủ yếu dựa vào sức người trong phần lớn các khâu vận hành như nạp đạn, ngắm bắn hay khai hỏa.

Đại tướng James Rainey, lãnh đạo Bộ Tư lệnh Tương lai Lục quân Mỹ, nhận định trong hội nghị gần đây rằng, chiến trường tương lai sẽ cần các hệ thống pháo có khả năng di chuyển liên tục và không mất nhiều thời gian triển khai.

Trước sự phổ biến của drone tự sát trên chiến trường, việc các khẩu pháo cỡ lớn không thể nhanh chóng cơ động sau khi khai hỏa sẽ gây ra rủi ro rất lớn.

"Tôi tin rằng chúng ta đang chứng kiến pháo kéo mất dần hiệu quả. Loại vũ khí này đối mặt với tương lai u ám", Đại tướng James Rainey nói.

Tướng Rainey nói "rất quan tâm đến các giải pháp pháo tự động và tự vận hành" trong đội hình hiệp đồng binh chủng.

Vị tướng này đề nghị lục quân Mỹ ưu tiên các phương án hỏa lực cầu vồng có tính cơ động cao cùng những hệ thống có tính năng nạp đạn và khai hỏa tự động.

Lục quân Mỹ tháng 7/2023 hoàn thành nghiên cứu về hỏa lực thông thường, dựa trên diễn biến trong xung đột Nga - Ukraine và những yếu tố cần thiết trên các khu vực hoạt động của quân đội Mỹ, trong đó có Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Nghiên cứu này xem xét các khả năng mà lục quân Mỹ cần phát triển trong tương lai, cùng những công nghệ mới đáng đầu tư và mua.

Quân chủng này gần đây quyết định đình chỉ chương trình Pháo Tầm xa Mở rộng (ERCA) dù nguyên mẫu M1299 nhiều lần bắn thử thành công.

Mỹ cho biết lý do hủy bỏ pháo tự hành M1299 là do chúng không phải hệ thống họ thực sự cần cho tác chiến trong tương lai.

Dù tướng Rainey đánh giá ngày tàn của pháo kéo sắp tới, một trong những hệ thống kiểu này là lựu pháo M777 đang được Ukraine sử dụng rộng rãi trong xung đột với Nga.

Binh sĩ Ukraine từng ca ngợi lựu pháo M777 có tầm bắn xa, dễ ngụy trang, có độ chính xác và khả năng cơ động cao hơn các loại pháo họ từng dùng.

Mỹ đã cấp hàng trăm khẩu lựu pháo M777 cho quân đội Ukraine kể từ khi xung đột Đông Âu bùng phát.

M777 hiện là dòng lựu pháo mạnh nhất thế giới xét trên tổng tiêu chí đánh giá.

Sức mạnh của chúng nằm ở khả năng tác chiến cơ động và độ chính xác trong mỗi phát bắn gần như là tuyệt đối.

Bên cạnh đó M777 có thể được triển khai trên nhiều loại địa hình khác nhau, rất thuận tiện cho quân đội sở hữu chúng.

M777 đã chứng minh được năng lực của mình trong suốt thời gian hoạt động tại chiến trường Afghanistan, Syria, Iraq và Ukraine.

Mẫu pháo này cũng có thể dễ dàng được vận chuyển lên các điểm cao bằng trực thăng. Đây là điều mà không có loại pháo nào cùng kích cỡ nòng đáp ứng được.

Được biết M777 là lựu pháo chủ lực của USMC và lục quân Mỹ từ năm 2005, được tập đoàn BAE Systems của Anh phát triển nhằm thay thế mẫu M198 trước đó.

M777 có khối lượng 4,200kg (hiện là pháo dã chiến 155mm có trọng lượng nhẹ nhất thế giới, nhẹ hơn 41% so với M198 nhờ sử dụng rộng rãi titan).

Thời gian triển khai: 2 phút 10 giây; thời gian thu pháo: 2 phút 23 giây; có chiều dài 10,7m khi tác chiến và 9,5m khi hành quân; kíp chiến đấu gồm 5-7 thành viên (so với 9 của M198).

M777 có thể được vận chuyển bằng trực thăng, máy bay vận tải hoặc được kéo bởi các phương tiện vận tải có trọng lượng trên 2,5 tấn.

Như thế M777 có khả năng cơ động hơn rất nhiều so với các loại pháo tương tự của Nga - lợi thế trong tác chiến sơn cước, dễ triển khai tại khu vực bờ biển để chống đổ bộ.

M777 có thể bắn 2 phát/phút, khi cần - 5 phát/2 phút với hệ thống khai hỏa điện tử; sử dụng được nhiều loại đạn để tấn công các loại mục tiêu khác nhau.

Tầm bắn của M777 ngắn nhất là 24km; với đạn tăng tầm (ERFB) - 30 km, và đạn thông minh M982 Excalibur dẫn đường bằng GPS - tới 40 km.

M777 là một trong số ít những dòng pháo có nòng được mạ crom (tăng thời gian khai thác đến 50%, dễ dàng lau chùi và tăng độ chính xác cho mỗi phát bắn trong điều kiện chiến trường ác liệt).

Từ các kết quả thử nghiệm và cả trong thực chiến thu được kết quả xuất sắc, quân đội Mỹ coi M777 là khẩu "súng bắn tỉa" của lực lượng pháo binh.

M777 sử dụng hệ thống điều khiển hỏa lực kỹ thuật số tương tự lựu pháo tự hành M109A6 Palladin để dẫn hướng, chỉ điểm và tự định vị. Điện được cung cấp bởi một động cơ hybrid điện-quay mới, độc đáo do Liquid Piston thiết kế và chế tạo.

M777 có một số biến thể, đầu tiên là biến thể M777A1, chúng có bộ điều khiển hỏa lực; pháo được nâng cấp số hóa, bổ sung nguồn điện, định vị toàn cầu bằng vệ tinh, dẫn hướng bằng quán tính, radio kỹ thuật số.

Tiếp đến là phiên bản M777A2, đây là biến thể được nâng cấp phần mềm Block 1A, bổ sung ngòi cảm ứng di động pháo binh nâng cao (EPIAFS) trong bộ điều khiển hỏa lực, để kích hoạt và tăng độ chính xác của đạn Excalibur.

Biến thể M777ER, ở phiên bản này sử dụng pháo có chiều dài bằng 52 lần cỡ nòng (thêm 1,8 m nòng pháo và khoảng 450 kg cho toàn hệ), nâng cự li bắn từ 30 lên 70 km với đạn tăng tầm.

Loại đạn pháo mới nhất cỡ 155mm của Mỹ đã được phát triển để dùng laser dẫn đường, cho phép M777 bắn trúng các mục tiêu di động ở khoảng cách lớn

M777 hiện phổ biến ở tầm bắn xa nhất 40km, tuy nhiên độ sai số mục tiêu lại chỉ một hai mét. Đây là con số cho thấy độ chính xác cực kỳ đáng nể.

Ngoài 1.001 hệ thống có trong biên chế quân đội Mỹ, lựu pháo M777 cũng có trong trang bị của Lục quân Úc (54), Canada (37), Ấn Độ (145) và Ả Rập Saudi (70).