Đặc nhiệm khét tiếng Spetsnaz của Nga đang áp sát Ukraine

Cuộc khủng hoảng Ukraine chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, sau khi NATO tập trận hải quân để thị uy Nga, thì Moscow cũng đã điều khoảng 30.000 binh sĩ trong đó có cả lực lượng Đặc nhiệm khét tiếng Spetsnaz tới Belarus để tập trận.

Được biết Nga đã đưa tới Belarus hai tiểu đoàn biệt kích Spetsnaz - đơn vị đặc biệt thiện chiến cả trong tấn công lẫn hoạt động tình báo.

Spetsnaz viết tắt của cụm từ "spetesialnoe naznachenie" có nghĩa là "nhiệm vụ đặc biệt". Đây là một trong các lực lượng đặc nhiệm tốt nhất thế giới.

Khái niệm đầu tiên về một đơn vị đặc biệt tinh nhuệ mang tên Spetsnaz ra đời trong Chiến tranh thế giới thứ nhất. Đội quân Spetsnaz khi đó bao gồm một đơn vị trinh sát hoạt động sâu trong hậu phương của kẻ thù, thực hiện các vụ tấn công phá hoại và gây hỗn loạn.

Ban đầu Spetsnaz chỉ khoảng 300 người, chủ yếu thuộc dân tộc Cossack. Các thành viên thuộc lực lượng Spetsnaz có thể nói nhiều thứ tiếng để thẩm vấn, tra khảo thông tin tù binh.

Trong thời kỳ Liên Xô, Spetsnaz hoạt động dưới sự chỉ đạo trực tiếp của lãnh đạo cao nhất đất nước, khởi đầu từ Joseph Stalin.

Mục tiêu ban đầu của lãnh đạo Stalin là sử dụng Spetsnaz phá hoại các vũ khí hạt nhân của Mỹ và đồng minh. Đến năm 1962, Liên Xô có khoảng 5 tiểu đoàn Spetsnaz.

Nhiệm vụ của lực lượng này bắt đầu được mở rộng từ 1979, bao gồm các hoạt động do thám, phá hoại cơ sở hạ tầng, tấn công căn cứ quân sự, cơ sở năng lượng, sân bay quân sự và dân sự.

Sau khi Liên Xô tan rã, quân đội Nga tiếp tục duy trì sự tồn tại của các đơn vị đặc nhiệm Spetsnaz.

Các tiểu đoàn Spetsnaz đóng vai trò then chốt trong cuộc chiến tại Chechnya, các chiến dịch chống khủng bố ở Nhà hát Moscow và trường trung học Beslan, cũng như hoạt động của Nga ở Syria.

Theo tạp chí quốc phòng 19Fortyfive, các đơn vị Spetsnaz thuộc quyền chỉ huy của nhiều cơ quan tình báo khác nhau, gồm Cơ quan tình báo quân đội (GRU), Cơ quan tình báo liên bang (FSB), và Cơ quan tình báo đối ngoại (SVR).

Ngoài ra, quân đội Nga có một đơn vị Spetsnaz thực hiện các chiến dịch đặc biệt (SOC) và một đơn vị lính dù Spetsnaz.

Để được chiêu mộ vào Spetsnaz, các ứng viên phải hoàn thành các chương trình đào tạo đặc biệt về nhảy dù, leo núi, chống khủng bố, sử dụng chất nổ. Chỉ khoảng 5-10% ứng viên được các đơn vị Spetsnaz lựa chọn.

Bộ trưởng Quốc phòng Anh Ben Wallace cáo buộc Spetsnaz đã có mặt ở Ukraine từ năm 2014 sau khi cựu Tổng thống Viktor Yanukovych, chính trị gia thân Moscow, bị lật đổ. Tuy nhiên Moscow phủ nhận cáo buộc.

Theo trang 19Fortyfive cho biết đơn vị Spetsnaz thực hiện các chiến dịch đặc biệt (SOC) và họ cũng chính là những người lính đã đổ bộ và chiếm đóng bán đảo Crimea năm 2014.

Các binh sĩ Spetsnaz đã chiếm giữ tòa nhà hội đồng lập pháp Crimea, sau đó giám sát cuộc trưng cầu dân ý dẫn tới Crimea tuyên bố độc lập, trước khi được sáp nhập vào Nga.

Lực lượng Spetsnaz khi đó mặc trang phục quân sự không có huy hiệu, đeo mũ che mặt màu đen để che giấu danh tính nhằm phủ nhận sự can thiệp trực tiếp của Nga vào Crimea. Moscow ban đầu một mực phủ nhận sau đó họ đã thừa nhận những người lính này là của họ.

Trường hợp Nga phát động chiến tranh, lực lượng Spetsnaz sẽ tiếp tục là "mũi giáo" đắc lực của Moscow đánh vào những yếu điểm của Ukraine.

Spetsnaz cũng có thể được giao đào tạo lực lượng phiến quân ly khai, sau đó tổ chức các vụ tấn công phá hoại ở hậu phương quân đội Ukraine.

Tuy nhiên, nhiệm vụ chính của Spetsnaz tại Ukraine nhiều khả năng là do thám và thu thập tin tức tình báo, cung cấp dữ liệu, vị trí chính xác các mục tiêu giá trị cao của đối phương để tấn công tầm xa.

Các đơn vị Spetsnaz nhảy dù có thể được không quân Nga liên tục đưa vào khu vực hậu phương của Ukraine để lặp lại quá trình thu thập tin tức tình báo hoặc tấn công phá hoại.

Nga có thể gặp khó khăn khi tìm cách rút các đơn vị Spetsnaz ra khỏi hậu cứ của quân đội Ukraine. Phương tiện di chuyển hiệu quả nhất là trực thăng sẽ phải hoạt động trong vùng hỏa lực của đối phương.

Tuy nhiên, nếu kiểm soát được các sân bay chiến lược, Nga có thể dùng các tuyến không vận an toàn để rút các đơn vị Spetsnaz ra khỏi Ukraine.

Moscow tuyên bố lực lượng Nga triển khai tới Belarus để tham gia cuộc tập trận chung với nước chủ nhà. Tuy nhiên, phương Tây ngày càng hoài nghi Nga đang tập trung lực lượng chuẩn bị tấn công Ukraine, việc điều Spetsnaz là một trong những bằng chứng được phương Tây nghi ngờ.

Lực lượng đặc nhiệm Spetsnaz là phòng tuyến đầu tiên và cũng là chốt chặn cuối cùng giúp Nga đối phó với các mối đe dọa an ninh quốc gia.

Nếu muốn trở thành đặc nhiệm mũ nồi đỏ Spetsnaz, các ứng viên phải trải qua ba giai đoạn, bao gồm huấn luyện quân sự cơ bản tại sư đoàn để chọn lọc ra các binh sĩ đủ tiêu chuẩn, huấn luyện tại tiểu đoàn đặc nhiệm và huấn luyện sĩ quan đặc nhiệm.

Giai đoạn đầu tiên chỉ gồm các bài tập thông thường. Thanh thiếu niên Nga nhập ngũ và trở thành hạ sĩ quan thuộc các trung đoàn và tiểu đoàn huấn luyện của các quân khu.

Giai đoạn hai được tiến hành tại các tiểu đoàn huấn luyện đặc nhiệm. Mỗi tiểu đoàn đặc nhiệm Spetsnaz có thể tiếp nhận khoảng 300-400 ứng viên đã vượt qua khâu tuyển mộ ban đầu.

Giai đoạn cuối cùng là huấn luyện sĩ quan đặc nhiệm, diễn ra tại khoa đặc nhiệm thuộc Trường Chỉ huy Không quân Cao cấp Lenin Komsomol ở Ryazan.

Các học viên tham gia khoa này đều là những người trên cả xuất sắc và đã được ký hợp đồng phục vụ lâu dài trong quân đội Nga.

Học viên sẽ trải qua 4 năm huấn luyện vất vả với những bài kiểm tra đánh giá liên tục để xem họ có đủ tố chất trở thành sĩ quan đặc nhiệm Spetsnaz hay không. Sau khi tốt nghiệp, chỉ những học viên ưu tú mới được điều về đặc nhiệm Spetsnaz.

Khi được đứng trong hàng ngũ này, các sĩ quan Spetnaz phải luôn luôn sẵn sàng thực hiện mọi nhiệm vụ để bảo vệ an ninh quốc gia, chống bạo loạn, khủng bố, và phải hoàn thành nhiệm vụ tốt nhất có thể.