Cuộc chiến Nga-Ukraine: Cả khối NATO góp tiền bạc, vũ khí đấu Nga

Vào ngày 24/2, chỉ 3 ngày sau khi công nhận nền độc lập của 2 quốc gia tự xưng ở vùng Donbass, miền đông Ukraine là Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DPR) và Cộng hòa Nhân dân Lugansk (LPR) tự xưng, Nga đã mở chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine nhằm hủy diệt tiềm lực quân sự của nước này dùng để chống Nga và ngăn chặn chính quyền Kiev đưa đất nước đi theo con đường “phát xít hóa”.

Ngay lập tức, đã có 21 quốc gia - hầu hết các thành viên của NATO và Liên minh châu Âu - đang dồn vũ khí vào Ukraine, giúp nước này chống lại Nga và vũ trang cho “một cuộc nổi dậy của nhân dân Ukraine”, nếu nước này bị “xâm chiếm”.

Các nhân viên quân sự của EU, Anh và Mỹ đang cố gắng phối hợp thúc đẩy thành lập một cơ cấu được gọi là “Trung tâm Điều phối các nhà tài trợ Quốc tế” cho Ukraine với tư cách “trung lập”. Liên minh châu Âu cũng đã phá vỡ quy tắc của chính mình trong việc cung cấp hỗ trợ sát thương và cam kết cung cấp gần nửa tỷ dollars vũ khí cho Ukraine.

Các hiệp ước của EU cấm sử dụng tiền ngân sách để mua sắm và chuyển giao vũ khí cho các nước xung đột, vì vậy liên minh đã sử dụng tiền từ “Quỹ Hòa bình Châu Âu” ngoài ngân sách của mình. Đây là lần đầu tiên, EU tài trợ cho việc mua và vận chuyển vũ khí và các thiết bị khác cho một quốc gia đang bị tấn công.

Quỹ này đã có tuổi đời hai năm, được thành lập với mục đích là “ngăn chặn xung đột và củng cố an ninh quốc tế”. Nó có mức đầu tư tài chính là 5,7 tỷ euro, tương đương khoảng 6,4 tỷ dollars - cho ngân sách 7 năm từ 2021 đến 2027. Nếu cuộc chiến ở Ukraine cần thêm tiền, EU có thể sẽ cung cấp thêm.

Vào ngày 25-2-2022, một ngày sau khi Nga tấn công Ukraine, Nhà Trắng đã phê duyệt gói vũ khí và thiết bị trị giá 350 triệu USD, bao gồm cả máy bay không người lái, tên lửa chống tăng Javelin và tên lửa phòng không vác vai Stinger. Trong lịch sử, các chuyến hàng vũ khí đến Ukraine phải mất nhiều tháng để thực hiện, nhưng hiện nay chúng đến nước này trong vòng có vài ngày.

Các quan chức Lầu Năm Góc cho biết, các chuyến hàng được xuất ra trong vòng vài ngày từ các kho dự trữ quân sự của Mỹ-NATO ở Đức, rồi được vận chuyển bằng nhiều phương tiện khác nhau đến Ba Lan và Romania. Từ đó, các lô hàng đã được vận chuyển qua đường bộ qua miền tây Ukraine.

Ngoài Mỹ, cường quốc quân sự châu Âu là Đức - một ông lớn trong NATO từ lâu đã dị ứng với việc đưa vũ khí sát thương vào các khu vực xung đột, từng nhiều lần từ chối Ukraine - đã gửi 1.500 bệ phóng tên lửa và tên lửa phòng không Stinger đến Kiev. Berlin có khả năng bổ sung thêm cả tên lửa Strela vác vai từ thời Liên Xô cho nước này.

Ngoài ra, các quốc gia như: Bỉ, Canada, Cộng hòa Séc, Estonia, Pháp, Hy Lạp, Latvia, Litva, Hà Lan, Ba Lan, Bồ Đào Nha, Romania, Slovakia, Slovenia, Anh…, đã gửi hoặc đang phê duyệt các gói viện trợ vũ khí đáng kể cho Ukraine; cũng như cung cấp hàng triệu dollars cho các quỹ dùng để mua sắm vũ khí, trang bị cho nước này.

Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki đã hứa với Ukraine cung cấp hàng chục nghìn quả đạn pháo và tên lửa phòng không Stinger, súng cối hạng nhẹ, máy bay không người lái trinh sát và các vũ khí do thám khác.

Hà Lan đang gửi cho Ukraine các bệ phóng tên lửa phòng không, Estonia cung cấp tên lửa chống tăng Javelin, Latvia vận chuyển tên lửa đất đối không Stinger, Litva gửi hệ thống tên lửa phòng không vác vai Stinger và áo giáp bảo vệ cho Ukraine, Séc gửi đến súng máy, súng bắn tỉa, súng lục và đạn dược.

Ngay cả các quốc gia trung lập trước đây như Thụy Điển và Phần Lan cũng đang gửi vũ khí. Thụy Điển, quốc gia không phải là thành viên của NATO, gửi cho Ukraine 5.000 vũ khí chống tăng, 5.000 mũ bảo hiểm, 5.000 bộ áo giáp và 135.000 khẩu phần ăn, cộng với khoảng 52 triệu USD cho quân đội Ukraine.

Tương tự, Phần Lan cho biết họ sẽ cung cấp cho Ukraine 2.500 khẩu súng trường tấn công và 150.000 viên đạn, 1.500 vũ khí chống tăng các loại và 70.000 khẩu phần ăn chiến đấu.

Mới đây nhất, vào hôm 16/3, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ủy quyền viện trợ thêm cho Ukraine 800 triệu dollars và Quốc hội Mỹ đã phê duyệt hơn 13 tỷ dollars hỗ trợ quân sự và viện trợ nhân đạo. Gói này cũng sẽ bao gồm chi phí triển khai bổ sung trang bị quân sự và binh sĩ Mỹ tới khu vực giáp với Ukraine.

Bên cạnh việc cung cấp vũ khí cho Ukraine, NATO cũng đã tăng cường binh lực mạnh mẽ nhằm gia tăng khả năng răn đe cho các quốc gia thành viên ở sườn phía đông, để đảm bảo rằng Nga sẽ không dám thử thách “cam kết của NATO trong việc phòng thủ tập thể”.

Chỉ riêng Hoa Kỳ đã triển khai thêm 15.000 quân tới châu Âu, trong đó, 5.000 đến Ba Lan, 1.000 đến Romania và 1.000 đến các nước Baltic. Ngoài ra, Mỹ sẵn sàng điều 12.000 quân (nếu cần), cho Lực lượng Phản ứng của NATO, lần đầu tiên được sử dụng trong phòng thủ tập thể. Washington cũng đã triển khai thêm máy bay chiến đấu và trực thăng tấn công tới Romania, Ba Lan và các nước Baltic.

Trong một ví dụ khác về nỗ lực nhanh chóng của NATO nhằm củng cố biên giới phía đông của khối, Bộ Quốc phòng Pháp đã cấp tốc gửi đợt quân đầu tiên tới Romania, để dẫn đầu một tiểu đoàn NATO mới ở đó và cung cấp máy bay chiến đấu Rafale cho Ba Lan.

Đức, quốc gia lãnh đạo một tiểu đoàn NATO ở Lithuania, đã gửi thêm tới đó 350 binh sĩ và pháo binh; điều sáu máy bay chiến đấu đến Romania, một số binh sĩ đến Slovakia và hai tàu chiến để tuần tra hàng hải của NATO. Berlin cũng cho biết họ sẽ cử một khẩu đội tên lửa Patriot và 300 binh sĩ vận hành tới sườn phía đông của NATO.

Anh, quốc gia đứng đầu tiểu đoàn NATO ở Estonia, đã cử thêm 850 binh sĩ và nhiều xe tăng Challenger tới đó, cộng thêm 350 binh sĩ nữa tới Ba Lan. Anh cũng đã đặt 1.000 quân ở chế độ chờ để giúp đỡ những người tị nạn, đồng thời gửi thêm 4 máy bay chiến đấu khác đến Síp, 2 tàu đến phía đông Địa Trung Hải.

Canada đã gửi khoảng 1.200 binh sĩ, một số đơn vị pháo binh và tác chiến điện tử tới Latvia, cũng như một tàu hộ vệ tên lửa và máy bay trinh sát khác, đồng thời đưa 3.400 binh sĩ vào chế độ sẵn sàng chiến đấu trong Lực lượng ứng phó nhanh của NATO.

Italia đã chuyển 8 máy bay chiến đấu đến Romania và đưa 3.400 lính vào chế độ sẵn sàng chiến đấu; trong khi Hà Lan đã gửi 100 lính đến Lithuania và 125 binh sĩ khác đến Romania, đồng thời giao 8 máy bay chiến đấu góp vào lực lượng thực thi các nhiệm vụ chung của NATO.

Đan Mạch đang cử một tàu hộ tống đến Biển Baltic và sẽ triển khai 200 binh sĩ, cùng 4 máy bay chiến đấu đến Lithuania và một số máy bay đến Ba Lan để hỗ trợ sứ mệnh kiểm soát trên không của NATO; trong khi Tây Ban Nha đã cử 4 máy bay chiến đấu và các tàu tuần tra hàng hải đến Bulgaria.