Chùm ảnh cuộc đời đầy thăng trầm của Tổng thống bị phế truất Zimbabwe

Ông Robert Gabriel Mugabe sinh ngày 21-2-1924 ở Nam Rhodesia (Zimbabwe ngày nay)

Ông Mugabe được sinh ra trong một gia đình theo đạo Cơ đốc và từng là một giáo viên tiểu học

Ông đã đến Nam Phi để theo học trường đại học Fort Hare, nơi từng được coi là trường đào tạo lòng yêu châu Phi

Ông Mugabe thường xuyên được so sánh với lãnh đạo Nam Phi Nelson Mandela, người dẫn đầu phong trào chống phân biệt chủng tộc ở châu Phi.

Trở về Nam Rhodesia vào những năm 1970, ông Mugabe bắt đầu tham gia vào chính trị. Vào thời điểm đó, quốc gia này vẫn đang tuân theo luật lệ của người da trắng chiếm thiểu số

Đến năm 1964, Thủ tướng Nam Rhodesia Ian Smith (phải) tuyên bố độc lập khỏi Anh và đổi tên thành Rhodesia mặc dù điều này không được quốc tế công nhận. Lúc đó, ông vẫn khẳng định rằng, đây là đất nước của người da trắng

Thủ tướng Ian Smith tại vị đến năm 1980, khi chính quyền Anh quay trở lại chiếm quyền kiểm soát Rhodesia và đồng ý cho thành lập nhà nước Zimbabwe, trong đó người da đen được quyền làm chủ quốc gia này

Ông Mugabe tham gia các hoạt động phản đối luật lệ của người da trắng và đã phải ngồi tù 10 năm, từ 1964 đến 1974.

Sau khi ra tù, ông trở thành lãnh đạo của Quân đội Giải phóng quốc gia Zimbabwe, lực lượng vũ trang chiến đấu chống lại chính quyền da trắng của Thủ tướng Ian Smith

Đến năm 1980, ông Mugabe được bầu làm lãnh đạo đầu tiên của nước Zimbabwe. Đảng Liên hợp quốc gia châu Phi Zimbabwe (ZANU) của ông Mugabe cũng chiếm quyền kiểm soát quốc hội sau bầu cử

Sự tuyên bố độc lập của Zimbabwe được cộng đồng quốc tế ủng hộ và ông Mugabe có bài phát biểu đầu tiên trước Liên Hợp Quốc vào năm 1980

Mọi thứ bắt đầu thay đổi khi Joshua Nkomo (phải), người từng là đồng minh của ông Mugabe trong phong trào giành độc lập, giờ lại trở thành lãnh đạo phe đối lập.

Vào năm 1982, ông Mugabe sử dụng quân đội đập tan một âm mưu đảo chính ở Matabeleland được cho là do Nkomo đứng sau

Hành động quân sự này sau đó bị tố cáo là một tội ác diệt chủng

Người vợ đầu tiên của ông Mugabe, vốn được coi là người duy nhất có thể kiềm chế nhà lãnh đạo này, đã qua đời vào năm 1992.

Đến năm 1996, ông Mugabe lấy người vợ thứ 2, cựu Ngoại trưởng Zimbabwe Grace Marufu

Trong suốt những năm 1980, chính quyền Zimbabwe cố gắng kiểm soát nền kinh tế và tái phân chia đất đai nhằm loại bỏ dần sự sở hữu của người da trắng khỏi các tài sản ở quốc gia này

Đến những năm 1990, phong trào chống lại ông Mugabe bắt đầu xuất hiện khi sinh viên và công nhân ra đường phản đối những sự kiểm soát quá đáng của chính quyền

Bước sang thế kỉ 21, kinh tế Zimbabwe rơi vào khủng hoảng với tổng sản phẩm quốc nội thu gọn chỉ còn 1/3 từ 2002 đến 2008, trong khi tỉ lệ người thất nghiệp lên tới 80%.

Khủng hoảng kinh tế tai Zimbabwe có thể được đổ lỗi cho chính sách tái cơ cấu đất đai mang nhiều bất cập khi những cựu quân nhân da đen được quyền chiếm lấy các thửa đất từng được sở hữu bởi người da trắng

Đến cuối những năm 2000, Zimbabwe rơi vào siêu lạm phát và phải bỏ đồng tiền của mình vào năm 2009

Bất chấp sự phản đối từ các đảng phái chính trị và dư luận, ông Mugabe vẫn nói vào năm 2008 rằng, "chỉ có Chúa" mới có khả năng khiến ông từ chức

Theo nhà báo Nicholas Kristof, nhiều người dân tại Zimbabwe lúc đó mong muốn được quay trở lại luật lệ của người da trắng

Sức khỏe trở thành vấn đề rõ ràng với ông Mugabe khi ông bước sang tuổi 90. Trong ảnh là cú ngã ngay trước công chúng của ông Mugabe được phóng viên ghi lại vào năm 2015

Khi Zimbabwe chuẩn bị bước vào kì bầu cử năm 2018, đã có nhiều minh chứng cho thấy đây có thể là dấu chấm hết của Tổng thống Mugabe

Tổng thống Mugabe đã gây ra nhiều phẫn nộ và sự chống đối khi cùng lúc bãi nhiệm 2 phó tổng thống, đồng thời bị tình nghi dọn đường cho vợ - bà Grace là người kế nhiệm

Bà Grace gây chú ý bởi lối sống tiêu sài hoang phí, đồng thời được cho là muốn bước sâu vào chính trường từ năm 2014 khi giành được một vị trí cấp cao trong Đảng ZANU cầm quyền

Tình hình trên khiến quân đội Zimbabwe bất ngờ triển khai lực lượng để chiếm quyền kiểm soát đất nước và giam lỏng gia đình ông Mugabe từ ngày 15-11

Vào hôm 19-11, Tổng thống Mugabe từ chối từ chức và khiến quốc hội phải bắt đầu tiến hành quy trình luận tội

Ông chỉ chịu từ chức vào hôm 21-11 khi chịu sức ép từ việc bị luận tội bởi quốc hội. Nhiều khả năng cựu Phó Tổng thống Emmerson Mnangagwa sẽ tạm thời là người cầm quyền cho tới khi diễn ra cuộc bầu cử mới ở Zimbabwe