Cho trẻ sự khởi đầu hoàn hảo
(ANTĐ) - Gene di truyền chỉ chiếm 20% vai trò ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và trí tuệ của con người. Một trong những yếu tố then chốt quyết định sự khỏe mạnh và thông minh chính là dinh dưỡng. Giai đoạn từ 1 đến 3 tuổi là giai đoạn quan trọng trong việc phát triển trí não của trẻ. Chính vì vậy, lựa chọn và áp dụng một chế độ dinh dưỡng phù hợp và khoa học cho trẻ là điều mà các bậc cha mẹ cần hết sức lưu ý nếu muốn con mình phát triển toàn diện.
 |
| Dinh dưỡng khoa học cho trẻ sự phát triển toàn diện |
Không chỉ có chiều cao và cân nặng
Trước khi có thai và trong suốt quá trình mang thai, người mẹ cần ăn uống đủ các dưỡng chất cần thiết như chất đạm, chất béo, chất đường, các vitamin và khoáng chất. Chế độ dinh dưỡng tốt khi mang thai không chỉ giúp mẹ khỏe hơn mà còn là tác động quyết định đến sự phát triển dài hạn ở tương lai về sức khỏe và đặc biệt là trí tuệ của trẻ. Khi trẻ ra đời, để giúp trẻ phát huy tối ưu tiềm năng trí tuệ, nên cho trẻ bú sữa mẹ ít nhất là 6 tháng, vì sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng chuẩn, tối ưu cho trẻ. Sữa mẹ còn giúp bé tăng cường sức đề kháng chống lại bệnh tật mà không có một loại sữa nào có thể thay thế được.
Giai đoạn từ 1 đến 3 tuổi là giai đoạn phát triển tối quan trọng, quyết định rất lớn đến sự khỏe mạnh và trí thông minh của trẻ trong tương lai. Một chế độ dinh dưỡng đầy đủ và khoa học cho trẻ chính là yếu tố mà các bà mẹ cần đặc biệt lưu ý, bởi đây là lứa tuổi phát triển rất nhanh cả về thể lực và trí tuệ: khi 2 tuổi, trẻ đã có bộ não đạt thể tích bằng 80% não người trưởng thành; chiều cao của trẻ cũng bằng 1/2 lúc trưởng thành. Vì vậy, việc nuôi dưỡng trẻ tốt ở tuổi 1-3 sẽ làm đà cho sự phát triển ở giai đoạn tiếp theo.
Các bà mẹ thường có một thói quen định kỳ ghi lại các cột mốc chiều cao và cân nặng để đánh giá sự khỏe mạnh và phát triển của trẻ. Thói quen này vô hình chung dẫn đến một quan niệm “nếu chiều cao và cân nặng của trẻ tăng đều đặn hàng tháng thì điều đó đồng nghĩa với việc con mình đang rất khỏe mạnh, phát triển tốt”. Chính vì vậy, các bà mẹ thường tập trung “đầu tư” rất nhiều vào dinh dưỡng giúp trẻ cao hơn, nặng hơn và thấy hài lòng nếu trẻ bụ bẫm, tròn trĩnh.
1-2-3 tuổi là cột mốc quan trọng cho sự phát triển toàn diện về thể chất và đặc biệt về trí não của trẻ. Quá trình phát triển trí não của trẻ trong giai đoạn này, được đánh dấu bằng 3 cột mốc: từ 12 đến 18 tháng tuổi, trẻ bắt đầu tập nói, nhớ tên nhiều đồ vật, phát triển trí tưởng tượng và đặc biết có khả năng tập trung cao độ; từ 18 đến 24 tháng tuổi, trẻ có khả năng nói những câu ngắn, thực hiện các động tác đơn giản như tháo giày, lật sách, hình thành những suy luận đơn giản và đặc biệt là thể hiện cá tính của mình; từ 24 đến 36 tháng tuổi, trẻ có thể chơi những trò chơi xếp hình, phân biệt màu sắc, đồ vật và nhớ các số đếm từ 1 đến 5, quan tâm đến suy nghĩ cũa người khác và chia sẻ với bạn bè của mình.
Dinh dưỡng khoa học - Trẻ cao lớn, thông minh
Có thể thấy rằng, sự phát triển toàn diện của trẻ không chỉ được đo bằng những chỉ số thể chất về chiều cao và cân nặng phù hợp mà còn phải được thể hiện thông qua sự nhận thức và khả năng tác động lại môi trường xung quanh của trẻ. Để phát triển này được diễn ra một cách hiệu quả, bên cạnh việc quan tâm đến môi trường sống tích cực, các phương pháp giáo dục cho trẻ vận động và tìm hiểu thế giới xung quanh, các bà mẹ cần đảm bảo một chế độ dinh dưỡng khoa học và đầy đủ: ngoài chất đạm, đường, béo, bữa ăn của trẻ phải có đầy đủ các vitamin và khoáng chất như vitamin A (bảo vệ da và mắt), vitamin D (duy trì và phát triển hệ xương, răng vững chắc), vitamin C (chống bệnh thiếu máu, giữ cho thành mạch vững chắc), canxi và phốt pho (giúp cho việc tạo xương, tạo răng, đảm bảo chức năng thần kinh và sự đông máu bình thường), sắt (rất cần cho sự tạo máu), kẽm (giúp chuyển hóa năng lượng và hình thành tổ chức). Đặc biệt, các bà mẹ cần đặc biệt quan tâm bổ sung đầy đủ và cân đối cho trẻ những dưỡng chất cần thiết cho cấu trúc và hoạt động chức năng của não gồm: nhóm phát triển tế bào thần kinh và thị giác (như Lutein, omega 3, DHA) và nhóm tăng cường tốc độ dẫn truyền thần kinh và tạo ra các mối liên kết giữa các tế bào thần kinh (như phospho-lipid, sắt, kẽm, AA, DHA).
Các dinh dưỡng nói trên có rất nhiều trong thịt, cá, trứng, tôm, cua, dầu ăn, rau có màu xanh thẫm, trái cây… và đặc biệt trong sữa và các chế phẩm từ sữa, nhất là các sữa công thức, chẳng hạn như Gain Plus của hãng Abbott. Ngoài các vitamin, khoáng chất với tỷ lệ cân đối hợp lý, phù hợp với sự hấp thu và chuyển hóa ở trẻ, giúp trẻ có một cơ thể khỏe mạnh, các sữa công thức còn có những dưỡng chất cần thiết cho cấu trúc và hoạt động chức năng của não, giúp trẻ nâng cao khả năng nhận thức và tư duy với thế giới xung quanh. Đối với trẻ từ 1 đến 3 tuổi, ngoài chế độ ăn chính, hàng ngày bé vẫn cần ít nhất 400 - 500ml sữa/ngày và thường xuyên tham gia các trò chơi vận động và suy luận để đảm bảo phát triển trí tuệ và thể lực tối ưu.
B.S Vũ Thu Hà
