Chính xác thì điều gì đang xảy ra trong hệ Nga - Thổ Nhĩ Kỳ?

Theo thông báo mới nhất, chuyến thăm của Tổng thống Vladimir Putin tới Ankara, dự kiến ​​diễn ra vào ngày 12/2/2024 đã bị hoãn.

Thư ký báo chí của Tổng thống Nga - ông Dmitry Peskov cho biết, thời gian của chuyến đi vẫn đang được thống nhất và tại cuộc gặp sắp tới với nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan, hợp tác kinh tế thương mại giữa hai nước sẽ được thảo luận trước tiên.

Với tình hình trên, chúng ta có thể xác định những gì đang diễn ra trong quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Liên bang Nga, trong đó quan trọng nhất vẫn là thương mại.

Tổng kim ngạch thương mại giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Liên bang Nga đã giảm mạnh 18,5% trong thời gian từ tháng 1 đến tháng 12/2023, xuống còn 48,5 tỷ USD, so với cùng kỳ năm 2022 (59,5 tỷ USD).

Sự chênh lệch 11 tỷ USD là khá nhiều. Đồng thời trong cả năm 2022, kim ngạch thương mại giữa Liên bang Nga và Thổ Nhĩ Kỳ tăng 86% so với năm 2021 và đạt mức kỷ lục 62 tỷ USD.

Hơn nữa vào năm 2022, Thổ Nhĩ Kỳ đã nhập khẩu nhiều hàng hóa từ Liên bang Nga hơn so với các nước khác - Nga chiếm vị trí số 1 với thị phần 16,1% tương đương 58 tỷ USD.

Hiện tại Thổ Nhĩ Kỳ đã chú ý hơn đến những lời kêu gọi từ Mỹ, Anh và Liên minh châu Âu. Trước đây, người Nga có thể dễ dàng xin được giấy phép cư trú ở Thổ Nhĩ Kỳ, việc đi lại của họ thuận tiện hơn nhưng giờ đây mọi thứ đã trở nên phức tạp hơn nhiều.

Vào tháng 1/2024, 54 nghìn công dân Nga đã rời Thổ Nhĩ Kỳ. Ngoài ra, người Nga đang gặp khó khăn lớn với các ngân hàng Thổ Nhĩ Kỳ, vấn đề cũng ngày càng khó khăn do các lệnh trừng phạt của EU.

Tuy nhiên, không có gì đáng ngạc nhiên ở đây. Thổ Nhĩ Kỳ là thành viên NATO từ năm 1952. Hơn nữa phương Tây đã nói rõ rằng nếu đồng thuận với họ, Ankara không chỉ có thể mua tiêm kích F-16 với trị giá 23 tỷ USD mà còn thực hiện các giao dịch thú vị khác.

Điều này không chỉ liên quan đến vấn đề Thụy Điển gia nhập NATO mà còn ảnh hưởng đến toàn bộ chiến lược Euro - Atlantic, trong đó liên quan mật thiết tới quan hệ Ankara - Moskva.

Cũng cần nhắc lại rằng tổ hợp công nghiệp - quân sự Thổ Nhĩ Kỳ gắn kết chặt chẽ với hệ thống NATO và là động lực của nền kinh tế địa phương. Hơn nữa Ankara đang chế tạo tàu chiến và sản xuất máy bay không người lái cho Ukraine, cùng như hợp tác sản xuất vũ khí.

Tất cả những điều này khiến nhiều người Nga phải tự hỏi chính xác thì điều gì đang xảy ra trong mối quan hệ giữa Ankara và Moskva, và nên gọi kiểu hợp tác này là gì?

Cần phải lưu ý rằng Thổ Nhĩ Kỳ đang phát triển máy bay chiến đấu, xe tăng, trực thăng tấn công, nhiều hệ thống không người lái khác nhau... và hoàn toàn không phản đối viễn cảnh trở thành quốc gia sở hữu tiềm năng hạt nhân.

Để thực hiện tất cả những điều này, rõ ràng Thổ Nhĩ Kỳ cần công nghệ, vì vậy Ankara sẽ không tranh cãi với phương Tây về vấn đề Moskva, dẫn đến việc quan hệ giữa Liên bang Nga và Thổ Nhĩ Kỳ có phần nguội lạnh là điều khá dễ hiểu.

Nhưng điều này dự kiến sẽ không kéo dài lâu, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không làm hỏng mối quan hệ với Liên bang Nga khi hai bên có quá nhiều các dự án năng lượng và những chương trình hợp tác cùng có lợi.

Ankara cũng đặt cược vào công nghệ quốc phòng Nga như một kênh dự phòng, nhằm khắc phục tình trạng NATO vì một số lý do nào đó ngăn cản việc cung cấp cho họ bí quyết cần thiết.

Trong thời gian tới, chính quyền Ankara dự báo vẫn "đi trên dây", cố gắng tìm kiếm sự cân bằng trong quan hệ giữa Nga và phương Tây, trong tất cả các lĩnh vực.

Sự nguội lạnh hiện nay trong quan hệ giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ dự báo sẽ không kéo dài, khi cả hai nước vẫn cần đến nhau và xu thế hợp tác vượt trên tranh cãi cũng như xung đột lợi ích.