- Nghiên cứu giảm còn 5 bậc tính thuế, nâng mức giảm trừ gia cảnh thuế Thu nhập cá nhân
- Đánh thuế thu nhập hộ gia đình, cá nhân kinh doanh theo doanh thu có bất cập?
Thời gian qua, Bộ Tài chính liên tục nhận được các kiến nghị về việc nâng mức giảm trừ gia cảnh thuế thu nhập cá nhân (TNCN).
Mới đây nhất, cử tri TP.HCM đã tiếp tục đề xuất bên cạnh việc giảm bậc tính thuế TNCN từ 7 xuống 5 bậc như trong dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), thì mức giảm trừ gia cảnh cũng cần được điều chỉnh ít nhất đến năm 2026, khi Luật có hiệu lực thi hành.
Liên quan đến vấn đề này, Bộ Tài chính cho rằng mức giảm trừ gia cảnh hiện nay đã cao hơn nhiều so với thu nhập bình quân đầu người.
 |
Bộ Tài chính cho rằng mức giảm trừ gia cảnh thuế TNCN hiện nay đã cao hơn nhiều lần thu nhập bình quân đầu người |
Theo Bộ Tài chính, Luật thuế thu nhập cá nhân hiện hành quy định cá nhân được trừ các khoản bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nhiệp, bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp, rồi trừ đi mức giảm trừ gia cảnh, các khoản đóng góp từ thiện, nhân đạo, các khoản phụ cấp, trợ cấp theo quy định, số còn lại mới là thu nhập làm căn cứ tính thuế TNCN.
Mức giảm trừ đối với đối tượng nộp thuế đã tăng từ 4 triệu đồng/tháng và 1,6 triệu đồng/tháng với mỗi người phụ thuộc (áp dụng từ 1/1/2009) lên 9 triệu đồng/tháng với người nộp thuế và 3,6 triệu đồng/tháng với người phụ thuộc (áp dụng từ 1/7/2013) và tăng lên 11 triệu đồng/tháng với người nộp thuế, 4,4 triệu đồng/tháng với người phụ thuộc (áp dụng từ kỳ tính thuế năm 2020).
Bộ Tài chính cho rằng việc điều chỉnh nâng mức giảm trừ gia cảnh của thuế TNCN đã góp phần giảm bớt nghĩa vụ cho người nộp thuế.
Quy định về giảm trừ trước khi tính thuế đảm bảo nguyên tắc cá nhân cần phải có một mức thu nhập nhất định nhằm đáp ứng được nhu cầu thiết yếu của cuộc sống như: ăn, ở, đi lại, học tập, khám chữa bệnh..., vì thế, thu nhập trên ngưỡng này mới phải nộp thuế.
Việc áp dụng các khoản giảm trừ còn hướng tới mục tiêu loại trừ các đối tượng có thu nhập thấp ra khỏi diện phải nộp thuế TNCN. Mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế, người phụ thuộc theo quy định của pháp luật về thuế TNCN là mức cụ thể theo mặt bằng chung của xã hội, không phân biệt người có thu nhập cao hay thấp, với nhu cầu tiêu dùng khác nhau.
Cá nhân có khó khăn do thiên tai, hỏa hoạn, tai nạn, bệnh hiểm nghèo thì Luật thuế TNCN đã có quy định giảm thuế cho các trường hợp này.
Theo đó, mức giảm trừ gia cảnh cụ thể cần được nghiên cứu, tính toán một cách kỹ lưỡng, đảm bảo cao hơn GDP bình quân đầu người, tiền lương tối thiểu vùng, mức chi tiêu bình quân đầu người trong một giai đoạn nhất định.
Dẫn Báo cáo khảo sát mức sống dân cư năm 2021 của Tổng cục Thống kê với mức thu nhập bình quân đầu người/tháng của Việt Nam trong năm 2021 (theo giá hiện hành) là 4,2 triệu đồng và nhóm hộ có thu nhập cao nhất (nhóm 20% dân số giàu nhất) là 9,184 triệu đồng/tháng/người, Bộ Tài chính cho rằng mức giảm trừ thuế TNCN hiện nay đã bằng hơn 2,6 lần so với mức thu nhập bình quân đầu người. Con số này, theo Bộ Tài chính là cao hơn nhiều so với mức phổ biến các nước đang áp dụng (từ 0,5 đến 1 lần).
Đồng thời, mức giảm trừ gia cảnh cũng cao hơn mức thu nhập bình quân của nhóm 20% dân số có thu nhập cao nhất.
Mức giảm trừ đối với người phụ thuộc (4,4 triệu đồng/tháng) cũng tương đương mức thu nhập bình quân đầu người hiện nay.
Với các mức giảm trừ như trên, thì người có thu nhập từ tiền lương, tiền công ở mức 17 triệu đồng/tháng (nếu có 1 người phụ thuộc) hay 22 triệu đồng/tháng (nếu có 2 người phụ thuộc), sau khi trừ đi các khoản bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp... cũng chưa phải nộp thuế TNCN.
“Thuế TNCN điều tiết vào thu nhập của cá nhân. Việc thực hiện chính sách thuế TNCN có vai trò rất quan trọng để triển khai chính sách phân phối lại. Cùng với các nguồn thu khác, nguồn thu từ thuế TNCN đã tạo nên quỹ ngân sách nhà nước để đáp ứng rất nhiều các nhu cầu chi cho đầu tư phát triển, an ninh quốc phòng, đảm bảo an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo” – Bộ Tài chính nhấn mạnh.
Bộ cũng cho biết thêm, hiện nay, thực hiện nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ giao tại Quyết định số 2112/QĐ- TTg ngày 16/12/2021, Bộ Tài chính đang tiến hành rà soát, đánh giá các luật thuế, trong đó có Luật thuế TNCN để báo cáo Chính phủ, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét sửa đổi, bổ sung theo Chương trình Xây dựng luật của Quốc hội, đảm bảo phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của Việt Nam cũng như thông lệ quốc tế.
