Bổ sung estrogen không phải "cải lão hoàn đồng"

ANTĐ - Bổ sung estrogen hay còn gọi là liệu pháp hormon thay thế, là phương pháp điều trị một số bệnh lý do thiếu hụt nội tiết tố này. Thế nhưng, nhiều chị em cho rằng đó là một phương pháp làm đẹp, giúp “cải lão hoàn đồng”, chỉ tốt chứ hoàn toàn không gây hại nên bổ sung một cách tràn lan. Tuy nhiên, theo các chuyên gia y tế, không phải ai cũng có thể bổ sung estrogen, thậm chí có những trường hợp tuyệt đối không được dùng.

Tại sao phải bổ sung estrogen?

Do ảnh hưởng của một số bệnh lý ở buồng trứng, tình trạng thiếu hụt estrogen có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi của phụ nữ. Ở độ tuổi sinh sản, cơ thể phụ nữ có nhiều thay đổi, gián đoạn bởi những lần mang thai sinh nở, do vậy lượng estrogen tự nhiên được sản sinh ra không đều và không phải lúc nào cũng dồi dào. Estrogen không đủ có thể gây ra tình trạng rối loạn kinh nguyệt, khó thụ thai hoặc thiếu sữa khi nuôi con, khô âm đạo...

Đặc biệt, tình trạng suy giảm estrogen ảnh hưởng lớn tới phụ nữ giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh, do sự lão hóa của các cơ quan sinh sản như buồng trứng, tử cung. Sự thiếu hụt estrogen trong giai đoạn này gây ra nhiều rối loạn về sinh lý, làm suy giảm hệ miễn dịch và sức khỏe phụ nữ, như gây tình trạng loãng xương và nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch, thận. Làn da chị em bị nám, sạm đen và nhăn nheo, chùng xuống. Chị em gặp nhiều rối loạn về tâm lý và sinh lý như khô âm đạo, bốc hỏa, giảm trí nhớ, mất ngủ và trầm cảm, giảm hoặc mất ham muốn tình dục...

Sự thiếu hụt estrogen càng nhiều, cơ thể đòi hỏi phải được bổ sung estrogen thay thế để giảm thiểu những rối loạn do thiếu estrogen. Lợi ích của liệu pháp bổ sung estrogen là để làm giảm các triệu chứng vận mạch, các triệu chứng ngoài da, các triệu chứng teo ở hệ niệu dục, có lợi cho hệ thống xương, làm giảm hiện tượng xốp và tiêu xương, hạn chế và giảm tỷ lệ gãy xương, có lợi đến hệ tim mạch giúp hạn chế bệnh tăng huyết áp, xơ vữa mạch máu. Bổ sung estrogen còn có những lợi ích khác như làm tăng ham muốn tình dục, tăng tưới máu não, tăng trí nhớ, giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer.

Không phải ai cũng có thể bổ sung

Tuy nhiên, việc bổ sung estrogen chỉ giúp cải thiện chất lượng cuộc sống chứ không thể có tác dụng “cải lão hoàn đồng”. Hay nói cách khác là dùng estrogen không thể giúp cơ thể trẻ lại như thuở thanh xuân như nhiều chị em vẫn nghĩ. Thêm vào đó, liệu pháp bổ sung estrogen là con dao hai lưỡi, tác dụng cũng nhiều và tác hại cũng không kém. Theo các chuyên gia y tế, nếu dùng không đúng chỉ định và điều trị kéo dài, có thể sẽ dẫn đến những hậu quả nguy hiểm như làm quá sản nội mạc tử cung, gây nguy cơ ung thư nội tử cung; các bệnh vú như đau, cương vú, ung thư vú, làm tăng huyết áp, tăng các bệnh huyết khối; nám, sạm da... 

Khi sử dụng liều cao estrogen thì khả năng bị mất cân bằng hoặc quá liều estrogen “ảo” rất cao, khi quá liều sẽ tác động lên trục hạ đồi - tuyến yên và buồng trứng khiến không sản sinh ra estrogen nữa, dẫn đến thiếu hụt estrogen nội sinh ngày càng trầm trọng hơn, trứng sẽ không phát triển và không bám vào niêm mạc tử cung, do đó ngăn cản sự thụ thai, làm ngừng bài tiết sữa.

Một số trường hợp tuyệt đối không tùy tiện bổ sung estrogen, đó là những người trong gia đình có bà, mẹ, chị em bị ung thư vú, ung thư cổ tử cung. Những người ra huyết âm đạo nhưng chưa rõ nguyên nhân, có khối u ở tử cung, cổ tử cung, buồng trứng, mắc các bệnh về gan mật, đang mang thai, có các khối u lành và ác tính ở vú, lạc nội mạc tử cung, người mắc bệnh tim mạch, tai biến mạch máu não, tăng huyết áp, tiểu đường, bệnh Lupus ban đỏ... 

Các bác sĩ khuyến cáo, những trường hợp dùng liệu pháp bổ sung estrogen cần tuân thủ nghiêm túc đơn điều trị của bác sĩ, ngoài ra cần thường xuyên theo dõi. Không bổ sung estrogen đại trà cho phụ nữ mãn kinh mà chỉ dùng cho những người có các triệu chứng khó chịu nặng, không tự vượt qua được. Nếu có yêu cầu điều trị thì phải được khám lâm sàng cẩn thận, loại trừ những nhóm người có nguy cơ cao về ung thư và các chống chỉ định sử dụng estrogen.