Bánh Trung thu - mỗi mùa chạy theo một “mốt”

0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Bắc
  • Nữ miền Bắc
  • Nữ miền Nam
  • Nam miền Nam
ANTD.VN - Chỉ còn khoảng 1 tuần nữa là Trung thu, phố Hàng Mã đã dập dìu trẻ con, người lớn đi chơi. Mấy cửa hàng bánh Trung thu nổi tiếng ở Hà Nội cũng đã chật kín khách, như thể Covid-19 và suy thoái kinh tế toàn cầu chẳng hề ảnh hưởng đến thị trường bánh theo mùa trăng này. Tuy nhiên, nếu mà xếp hàng để mua cho gia đình ăn thì đi một nhẽ, đằng này có mấy ai mua ăn đâu, chủ yếu là đi biếu...

Ngọt ngào và… cay đắng

Dăm năm trước có chuyện nửa đùa nửa thật, kể về một hộp bánh Trung thu được truyền tay nhau đi biếu quanh thành phố, rồi lại trở về đúng với chủ nhân đầu tiên. Bây giờ, bánh Trung thu bán quanh năm. Thậm chí đón Giao thừa mà muốn vừa ăn bánh Trung thu vừa ngắm pháo hoa cũng có luôn. Tức là, cái chuyện chờ 1 năm để ăn miếng bánh vào đúng thời khắc trăng tròn nó không còn thiêng liêng nữa.

Ngày nay chuyện ăn đã được tối giản, mà chuyện “bày vẽ” quanh cái bánh thì rất nhiều. Như cuộc đời vẫn thế, phụ nữ hay nói đúng hơn là các bà nội trợ là “nguồn cơn” gây nên những làn sóng “mỗi gia đình là một xưởng sản xuất bánh Trung thu sạch” mà người ta vẫn quen gọi là handmade hay là organic. Nói nôm na là bánh nhà làm siêu sạch. Mà cái sạch ấy có thật sạch hay không thì đó lại là góc độ không bàn đến trong bài viết này.

Làn sóng “mỗi gia đình là một xưởng sản xuất bánh Trung thu” ấy nó bắt nguồn từ mạng xã hội. Ăn theo xu thế, nói theo xu thế và hành động theo xu thế… đang là mục đích theo đuổi của rất nhiều người, kiểu đua nhau cho có chuyện để vui được một lúc. Người viết bài này dăm năm trước cũng từng là “nạn nhân” của nạn đua nhau làm bánh Trung thu trên mạng. Nguyên liệu làm bánh bây giờ mua dễ lắm.

Chỉ cần lên google tìm kiếm thì chậm lắm chỉ nửa ngày sau shipper sẽ mang đến tận nhà đồ nghề làm bánh chẳng thiếu thứ gì. Từ cây lăn bột cho đến bột bánh, nhân bánh, thậm chí là nhân đã trộn sẵn, rồi khuôn bánh. Cứ học theo công thức mà “các mẹ thông thái” chỉ cho nhau, nếu không thì bật youtube lên vừa xem vừa học theo từng bước một. Nào thì lá chanh, mỡ, lạp sườn, mứt bí, hạt dưa, nhân dừa xào, đậu đỏ, đậu xanh, trứng muối… Công thức đấy, đương nhiên dễ làm. Nhưng cơ bản ở đời, thành được nghệ nhân bánh dẻo bánh nướng cũng đâu phải dễ. Cũng dăm trăm lần thất bại mới có được một thành công.

Làm được cái bánh, mướt mải mồ hôi, bột vương vãi từ bếp ra đến phòng khách. Tới lúc thưởng thức thì bánh cắt ra nhân rơi lả tả, mỡ đi một nơi, mứt bí đi một nẻo. Thiếu đường thì không đứng bánh, thừa đường thì vừa ngọt, vừa cứng. Chạy quanh nhà hỏi con, hỏi chồng: “Ăn thử đi. Ngon không…? Ngon không…?”. Người được ăn thử (hay đúng hơn là bị ăn thử) thì vừa nhai vừa trợn mắt tấm tắc: “Ngon lắm… ngon lắm… nhưng từ sau đừng làm nữa nhé…”.

Làm bánh vì… đam mê

Lò nướng hoạt động hết công suất suốt cả tháng chuẩn bị Trung thu. Bánh handmade đi cho nó mới quý. “Ôi tự tay em làm đấy…, em biếu chị…, biếu anh”. Tự làm quà để tặng, để biếu bao giờ tình cảm nó cũng chân thành hơn, nhưng nhiều khi chất lượng lại là một thứ vô cùng phản chủ. Rất khổ thân cho người được tặng nếu hôm sau bị cái đứa hồn nhiên kia vớ được và hỏi: “Bánh ngon không bác?”.

Lò nướng cứ đỏ lửa suốt cả tháng ròng, thất bại lần này thì làm lại lần sau. Cuối tháng nhận hóa đơn tiền điện thì lòng dâng lên một mối nghi ngờ: “Quái lạ… tháng này sao công tơ chạy như tên lửa?”. Đã nói ở trên, người viết bài này cũng từng hồn nhiên khi nghĩ mình sinh ra và lớn lên giữa làng làm bánh Trung thu Xuân Đỉnh thì đương nhiên cũng phải có tí chút “di truyền làng xã”. Ấy thế mà có lần còn suýt làm cháy cả nhà khi nướng bánh Trung thu. Cũng chẳng biết do chập điện hay mua phải lò rởm mà sau đó cái lò nướng bánh đành thanh lý cho hàng đồng nát. Từ đó, hễ khi nào có ý định làm bánh trở lại thì gia đình lại rơi vào trạng thái căng thẳng. Như kiểu đó là một hành động phá hoại không thể chấp nhận được.

Năm nay, xu hướng của các bà nội trợ vẫn cứ lại bánh Trung thu handmade, nhưng là bánh ăn kiêng theo chế độ “keto” và “eat clean”. Tức là chế độ ăn nhiều rau xanh, hoa quả, gạo lứt và các loại hạt, không tinh bột, không đường. Theo các tài liệu về ăn kiêng, nhất là để giảm cân, thì bánh Trung thu thực sự là “kẻ thù” cần phải tránh xa vì nó chứa một hàm lượng calo rất cao. Ăn một miếng bánh xong thì cần chạy bộ đến 20-30km mới tiêu hao hết được năng lượng. Chính vì thế mới sinh ra bánh Trung thu cho người ăn kiêng, không chứa chất béo mà vẫn kiểm soát được vóc dáng.

Bánh Trung thu “eat clean” được làm với công thức gồm lúa mỳ nguyên cám và yến mạch theo tỷ lệ 1-1. Nhân gồm các loại hạt như hạnh nhân, điều, vừng, hạt dưa, hạt bí, lạc, chuối khô, nho khô, việt quất, hạt chia… cùng sữa tươi không đường, mật ong, bơ lạc, lòng đỏ trứng và rượu Mai Quế Lộ. Khác với bánh Trung thu “eat clean”, bánh “keto” lại là một trường phái ăn kiêng đốt mỡ khác.

Tức là chế độ này cho phép ăn thịt, mỡ, bơ, rau xanh, nhưng lại cấm tiệt hoa quả có chứa đường và tinh bột. Chính vì thế, bánh Trung thu “keto” có mỡ, có lạp xường, hạnh nhân, hạt bí, vừng, lá chanh, hạt điều… Nguyên liệu vỏ bánh là bột hạnh nhân, nước đường dành cho người ăn kiêng, dầu ăn và trứng. Chiếc bánh thành phẩm đương nhiên trông rất giống bánh thường, nhưng chất lượng thì khác xa một trời một vực. Nhưng thôi, ăn kiêng mà, vì vóc dáng nên thèm mấy cũng phải nhịn.