"Gần đây một người đồng cấp của tôi đến từ một quốc gia lớn tuyên bố rằng muốn khiến Trung Quốc sợ hãi", Thượng tướng Vương Vĩ, Phó tư lệnh không quân Trung Quốc, nói tại triển lãm hàng không ở Chu Hải ngày 29/9/2021.
"Trung Quốc đủ năng lực và tự tin đảm bảo an ninh quốc gia lẫn bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ, đồng thời đóng góp cho hòa bình thế giới", tướng Vương Vĩ cho biết.
"Tôi muốn nói rằng nếu họ không sợ hãi trước năng lực của quân đội Trung Quốc, chúng ta hãy gặp nhau trên bầu trời", tướng Vương Vỹ tự tin phát biểu.
Bình luận của tướng Vương Vĩ được nhận định đáp lại tuyên bố của Bộ trưởng Không quân Mỹ Frank Kendall hồi tháng 8/2021 rằng, Mỹ cần đi trước với nhiều công nghệ hàng đầu có thể "khiến Trung Quốc sợ hãi".
Bộ trưởng Không quân Mỹ Kendall thừa nhận, chương trình hiện đại hóa quân đội của Trung Quốc tiến nhanh hơn dự báo của Mỹ.
"Không quân Mỹ đang bị kìm hãm quá mức. Chúng tôi không được phép làm những việc cần làm để giải phóng tài nguyên cho những thứ có mức độ ưu tiên cao hơn. Chúng tôi gặp rất nhiều khó khăn khi đề nghị quốc hội Mỹ cho loại biên các loại máy bay cũ", ông Kendall nói.
Ông Kendall liệt kê những chương trình vũ khí tiên tiến của Mỹ, trong đó có oanh tạc cơ B-21 và tiêm kích tàng hình F-35. "Tôi cho rằng chúng mang tính răn đe và rất có năng lực", ông nói.
Trung Quốc và Mỹ được nhận định đang chạy đua cải tiến công nghệ quân sự để vượt mặt đối thủ cạnh tranh. Trung Quốc hồi tháng 8-2021 cho biết, đã thử nghiệm hai tên lửa tầm ngắn được thiết kế để hạ gục hệ thống liên lạc của đối phương.
Bộ trưởng Không quân Mỹ Kendall ngày 13/8 nhận định, việc Trung Quốc hiện đại hóa quân đội tác động đến an ninh của Mỹ, đồng thời cảnh báo Bắc Kinh đang tiến nhanh hơn những gì Washington có thể dự đoán.
Với khoản ngân sách khổng lồ hàng năm giành cho phát triển vũ khí, quân đội Trung Quốc đã có những bước phát triển vũ khí thần tốc, đặc biệt trong lĩnh vực không quân.
Trung Quốc đang là cường quốc xuất khẩu máy bay chiến đấu không người lái lớn nhất thế giới. Họ có hàng trăm chủng loại UAV quân sự, tuy phần nhiều trong số đó được cho là đạo nhái ý tưởng từ Mỹ, Nga, Israel.
Nhiều dòng UAV của nước này giống UAV Mỹ đến không ngờ, dù trước đó giới khoa học kỹ thuật hàng không Trung Quốc lên tiếng chê bai sản phẩm Mỹ và tuyên bố sẽ không muốn sao chép vũ khí của Hoa Kỳ.
Triển lãm hàng không Chu Hải, tên chính thức là Triển lãm Hàng không và vũ trụ quốc tế Trung Quốc, được tổ chức 2 năm một lần nhưng bị hoãn lại vào năm 2020 và dời qua năm nay vì đại dịch Covid-19.
Chủ đề chính của triển lãm năm nay là các nỗ lực của Trung Quốc trong việc thay thế công nghệ nước ngoài bằng các sáng tạo trong nước, chìa khóa cho động lực "tự cung tự cấp", trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược với Mỹ ngày càng gia tăng.
Tại triển lãm này, tiêm kích tàng hình J-20 ngày 28/9/2021 đã bay với động cơ phát triển nội địa trong nước thay vì phải dùng động cơ AL-31F mua từ Nga.
Trung Quốc đã và đang nỗ lực để giải quyết "nút thắt cổ chai" lâu nay do thiếu động cơ chất lượng. J-20, cũng giống các mẫu tiêm tích khác của Trung Quốc, bị hạn chế do thiếu động cơ phản lực bền bỉ và hiệu suất cao.
Dù là quốc gia thứ 3 chế tạo thành công tiêm kích tàng hình thế hệ thứ 5, tuy nhiên không quân Trung Quốc vẫn đang còn dùng tới hàng ngàn chiến đấu cơ thế hệ thứ 3.
Các máy bay ném bom chiến lược H-6 của nước này cũng chỉ là bản nâng cấp từ dòng máy bay ném bom Tu-16 của Liên Xô ra đời từ thập niên 1950.
Giới phân tích cho rằng, xét về lượng có thể không quân Trung Quốc đang đuổi kịp Mỹ và Nga.
Nhưng xét về chất lượng vũ khí thì Trung Quốc còn kém hai cường quốc này rất xa. Cả không quân Mỹ và Nga đều đã loại biên tất cả dòng chiến đấu cơ thế hệ thứ 3, trong khi Trung Quốc vẫn đang còn vài ngàn chiếc J-7, bản sao của MiG-21 Liên Xô.
Chưa kể năng lực chiến đấu của phi công Trung Quốc thua kém Mỹ và Nga rất nhiều, đặc biệt là năng lực thực chiến.
Các phi công Mỹ và Nga liên tục rèn luyện kỹ năng chiến đấu qua quá trình thực chiến tại các điểm nóng trên thế giới, trong khi phi công Trung Quốc vẫn là con số không tròn chĩnh.
Vì vậy giới phân tích cho rằng, phát biểu của Thượng tướng Vương Vĩ có phần hơi tự tin về năng lực của không quân Trung Quốc.