Tên lửa đạn đạo tầm trung một thời là nỗi ám ảnh của Mỹ và Liên Xô, rất may sau đó hiệp ước INF đã được ký, tuy vậy tới giờ phút này tên lửa 9M729 của Nga lại đang đưa đến một sự đổ vỡ INF và mở ra cuộc chạy đua vũ trang mới.
Phía Mỹ cho rằng, Nga đã cố tính che giấu tầm phóng thực sự của tên lửa 9M728. Con số công bố là 480 km của Moscow đưa ra chỉ là sau khi tên lửa bị rút bớt nhiên liệu..
Washington tiếp tục đòi Moscow phải phá hủy loại tên lửa này mới tính tiếp chuyện giữ hiệp ước INF, nhưng Nga lại khẳng định sẽ không có chuyện Quân đội Nga phá hủy các tên lửa 9M729 vì những cáo buộc thiếu khách quan của Mỹ.
Nga lại cáo buộc lại rằng tất cả chỉ là cái cớ và Mỹ đang tích cực triển khai các hệ thống tên lửa tầm trung - thứ mà trước đây vốn đã bị cấm do hiệp ước INF.
Tổng thống Putin cho biết, Nga có đủ năng lực để sản xuất các loại tên lửa tầm trung mới hiện đại hơn nếu Mỹ cứ cố tình vi phạm.
Mỹ đã rục rịch khi tuyên bố sẵn sàng cho nối lại việc sản xuất hệ thống tên lửa Tomahawk phiên bản phóng từ mặt đất.
Mỹ biện minh rằng Nga đã cố tình lừa đi yêu cầu của họ, vì vậy quá trình rút bỏ khỏi thỏa thuận này được tính toán là sẽ diễn ra trong vòng sáu tháng trừ khi Moscow có hành động khắc phục các vi phạm.
Phản ứng lại hành động của Mỹ, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã bác bỏ mọi cáo buộc đồng thời tuyên bố rằng Moscow cũng sẽ đình chỉ mọi nghĩa vụ của mình theo hiệp ước nhằm đáp trả động thái của Mỹ.
Tên lửa 9M729 là phiên bản mới hơn của tên lửa 9M728 – một loại tên lửa được trang bị cho hệ thống Iskander-M. 9M728 được phát triển bởi Cục Thiết kế Novator ở Yekaterinburg.
Chúng có thể mang đầu đạn thường có sức công phá lớn hoặc đầu đạn hạt nhân.
Chúng được trang bị một hệ thống điều khiển giúp đạt độ chính xác cao hơn.
Tầm bắn tối đa của tên lửa 9M729 theo Nga công bố là 480km.
Bộ Quốc phòng Nga đã cho “trình làng” tên lửa 9M729 để các tùy viên quân sự nước ngoài có thể trực tiếp nhìn thấy loại vũ khí mới này trong một nỗ lực nhằm giải tỏa nỗi quan ngại của phương Tây và mở đường cho các cuộc đối thoại nhằm giữ lại hiệp ước INF.
Tuy nhiên, điều đáng tiếc là các đại diện của Mỹ, Anh, Pháp, Đức, Liên minh Châu Âu (EU) và NATO đều không đến tham dự sự kiện giới thiệu tên lửa của Nga.
Diễn biến này khiến người ta lo ngại Nga và Mỹ sẽ không thể tháo gỡ được cuộc đối đầu xung quanh tên lửa 9M729 và hiệp ước INF, từ đó hiệp ước INF sẽ bị xé bỏ và châm ngòi cho một cuộc chạy đua vũ trang đáng sợ.
INF được ký kết là để giải quyết một cuộc khủng hoảng tên lửa hạt nhân thời Xô-viết nhằm vào các thủ đô phương Tây.
Hiệp ước INF được ông Mikhail Gorbachev và ông Ronald Reagan ký năm 1987 cấm Nga và Mỹ phát triển, triển khai và thử nghiệm các tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo được phóng đi từ mặt đất với tầm bắn từ khoảng 300 đến 3.400 dặm (tương đương từ 482km đến 5470km).
Hiệp ước này được coi là một thành tựu lớn đạt được trong nỗ lực nhằm “tháo ngòi” căng thẳng trong Chiến tranh Lạnh và giúp hóa giải nỗi lo sợ về vũ khí hạt nhân ở châu Âu.
Không ít ý kiến cho rằng Mỹ và Nga sẽ tiếp tục "cò cưa thi gan" xung quanh sự kiện tên lửa 9M729.
Mở ra một cuộc chạy đua vũ trang mới là điều không bên nào có lợi kể cả Nga và Mỹ.
Không những vậy nó còn làm suy yếu hai cường quốc này, tạo điều kiện để Trung Quốc tiếp tục trỗi dậy và khẳng định quyền lực mềm của mình trước thế giới.