[ẢNH] Những món ngon nhắc đến là "chảy nước miếng" ở vùng cao phía Bắc

Cốm Tú Lệ (Văn Chấn, Yên Bái) là một trong những đặc sản nổi tiếng bởi hương vị thơm ngon, khó lẫn

Cốm được làm từ một loại lúa nếp đặc trưng ở thung lũng Tú Lệ với hạt to tròn, chắc mẩy và vị dẻo thơm đặc biệt. Toàn bộ quy trình sản xuất cốm ở đây đều được bà con dân tộc Thái làm thủ công

Xôi ngũ sắc là món ăn đặc trưng của đồng bào dân tộc Thái, Tày vùng núi các tỉnh: Yên Bái, Lào Cai, Lạng Sơn, Hà Giang… Món xôi thường có 5 màu sắc là: trắng, xanh, đỏ, tím vàng. Các màu tạo thành một tổng thể hài hòa, tượng trưng cho âm dương ngũ hành và tình đoàn kết của các dân tộc

Sự tài tình của người dân vùng cao là biết sử dụng các nguyên liệu tự nhiên để nhuộm màu cho xôi. Với màu trắng, người ta chỉ đơn giản dùng gạo nếp đồ lên. Màu xanh, đỏ được làm từ cây cơm xôi xanh, cơm xôi đỏ. Với loại màu đen hay tím, người nấu dùng lá cây gùn để ngâm gạo, tùy vào mức độ pha mà ra được màu sắc

Nếu đã đến Lạng Sơn, đừng quên thử món phở chua, một món ngon,"độc lạ" của vùng Tây Bắc và được chế biến một cách kỳ công

Bát phở chua bao gồm nhiều thứ được xếp lần lượt: từ bánh phở, đến xá xíu, rồi dưa chuột sau đó nước dùng vừa đủ. Cuối cùng sẽ rải lạc rang, khoai lang chiên và hành khô lên trên. Khi ăn, thực khách có thể trộn đều để thưởng thức hương vị đầy đủ của món ăn. Khác với phở thường, phở chua có vị chua dịu và vị cay của măng ớt

Cơm lam là món ăn dân dã, giản dị nhưng chứa đựng cả phong vị ẩm thực tinh tế của người vùng cao phía Bắc

Món ăn được nấu trong ống tre hoặc ống nứa và nướng trực tiếp trên than củi. Khi chín, cơm có mùi thơm đặc trưng, rất dẻo và ngọt do thấm nước của ống nứa tươi tiết ra

Khâu nhục là món ăn có nguồn gốc từ Trung Quốc sau đó được người dân tộc Nùng, Tày… ở Lạng Sơn biến tấu thành đặc sản trứ danh nơi đây. Khâu nhục còn có tên gọi khác là "nằm khâu" - cái tên đầy đặc biệt và gợi sự tò mò của thực khách

Khâu nhục được làm từ thịt ba chỉ, ướp với các loại nguyên liệu đặc trưng của vùng núi phía Bắc, sau đó hấp cách thủy trong nhiều giờ. Món ăn có vị béo ngậy của thịt hòa quyện với các loại gia vị tạo nên nét đặc trưng riêng, khó lẫn

Bánh chưng đen là món ăn độc đáo của người Thái Mường Lò tại tỉnh Yên Bái. Thông thường, bánh chưng chỉ được làm trong dịp tết như người Kinh, nhưng nếu may mắn, bạn vẫn thấy món này trong các phiên chợ vùng cao. Điều đặc biệt của bánh chưng đen là hình dáng của bánh và màu sắc

Người Thái gói bánh chưng hình trụ, hoặc gấp lá như bánh tẻ ở dưới xuôi. Gạo nếp nương được ngâm với lá cây núc nác để có màu đen đặc trưng. Các nguyên liệu đều được chọn lọc cẩn thận, bao gồm lá dong rừng, thịt lợn rừng hoặc lợn cắp nách. Khi ăn, bánh sẽ được cắt thành từng khoanh nhỏ hoặc ăn nguyên cả chiếc

Thắng cố là món ăn đặc trưng truyền thống của người Mông. Thịt nấu “thắng cố” được chế biến từ thịt bò, thịt trâu, thịt ngựa và thịt lợn. Các bộ phận như: Lòng, tim, gan, tiết, thịt, xương được cho vào chảo nước đun nhừ, có thể cho thêm các loại rau. Khi ăn, chảo vẫn để trên bếp đun, ăn đến đâu múc ra bát đến đó

Đây là món ăn thường được làm vào các ngày lễ hội, lễ ăn thề bảo vệ rừng, những ngày có đông người như hội làng, dòng họ, hay ở chợ phiên. Du khách tới Tây Bắc mà không thưởng thức đặc sản "thắng cố" sẽ là một sự thiếu sót lớn

Lợn cắp nách là loại lợn đặc sản của vùng cao Tây Bắc. Giống lợn này được bà con dân tộc thả rông trong rừng, tự đi kiếm ăn nên mỗi con chỉ nặng chừng 10 - 15 kg. Do ăn các loại lá cây, rau cỏ trong rừng nên thịt của chúng rất chắc và thơm ngon

Lợn cắp nách được chế biến thành nhiều món ngon như hấp, nướng, nấu giả cầy, hầm, nấu canh… Món nào cũng được tẩm ướp và nấu cùng các loại lá, hạt mang phong vị núi rừng, mang lại cảm giác lạ miệng, đặc biệt cho du khách lần đầu thưởng thức

Ta có thể dễ dàng bắt gặp nhộng tại các chợ làng quê Việt Nam nhưng chỉ khi đến miền núi thì bạn mới được thưởng thức món “nhộng ong rừng” đặc biệt. Khác với nhộng thường, nhộng ong rừng - đặc sản Yên Bái có vị béo ngậy và thơm ngon hơn nhộng thường rất nhiều. Ngon nhất là phải kể đến nhộng rừng xào

Nhộng ong rừng khá hiếm, chỉ có vào khoảng từ tháng 4 đến tháng 8 hàng năm. Vì vậy, để thưởng thức món nhộng ong rừng xào đặc sản Yên Bái ngon nhất thì du khách nên đi vào đúng dịp

Nếu có dịp đến với huyện Phong Thổ, bạn chớ bỏ qua món cá bống vùi tro - đặc sản của đồng bào dân tộc Thái

Cá bống có sẵn ở các con sông, suối, sau khi bắt về được sơ chế sạch sẽ và tẩm ướp với các gia vị đã được băm nhỏ như sả, ớt, gừng, hạt tiêu, mắc khén, húng, hom… Sau khi ướp khoảng 15 - 30 phút, cá sẽ được gói gọn trong lá dong và vùi vào tro nóng, khoảng 30 phút lại lật lại một lần, cứ như thế vài lần cá sẽ chín

Pa pỉnh tộp là món ăn cổ truyền của dân tộc Thái vùng Tây Bắc. Đây là món ăn quý, rất được trân trọng. Người Thái có câu: "Gà tơ tần đem đến, Không bằng pa pỉnh tộp đem cho"

Người Thái chọn những con cá chép tươi, còn nguyên con để nướng. Sau khi sát qua chút muối cùng ớt bột khô để khử mùi tanh cho cá, người làm tẩm ướp gia vị là các loại rau thơm như quả mắc khén (một loại hạt tiêu rừng), gừng, tỏi, sả, hành, rau thơm rừng, ớt bột... băm nhỏ, trộn lẫn với nhau và sát đều lên mình, đồng thời nhồi vào trong bụng cá. Người ta sẽ gập đôi người con cá theo chiều ngang, kẹp vỉ hoặc que nướng bằng tre tươi để giữ và nướng đều trên bếp than hoa. Khi cá chín, những gia vị được tẩm ướp và kẹp sẵn trong bụng cá sẽ thấm dần, giúp món ăn tỏa mùi hấp dẫn

Có lẽ người miền xuôi lên Điện Biên quá ấn tượng với món nhót xanh cuốn bắp cải, rau mùi, chấm với chẳm chéo nơi đây. Cho nên cứ truyền tai nhau rằng lên Điện Biên phải tìm bằng được ăn món “chẳm chéo”

Tuyệt chiêu hút khách của món bắp cải cuốn nhót xanh chính là “chẳm chéo”. Nhót xanh tươi còn non trên cây được ngắt xuống, rửa sạch lớp phấn còn trắng bên ngoài. Cách ăn của món đặc sản Điện Biên này là lấy bắp cải cho nhót, gừng, mùi, lá tỏi vào cuốn rồi chấm với chẳm chéo. Miếng nào miếng ấy đều đủ vị chua, cay, mặn, ngọt và thơm lừng dù không có thịt

Thịt lợn là món ăn quen thuộc với mọi vùng miền, nhưng thịt lợn hấp lá chuối của người Thái lại là món ăn có vị lạ cực ấn tượng. Đây là một đặc sản độc đáo mà khách du lịch tới vùng cao phía Bắc không thể bỏ qua

Miếng thịt hấp lá chuối phải là thịt ba chỉ tươi, có cả nạc lẫn mỡ, lọc bỏ bì và dùng giấy ăn thấm khô, băm nhỏ, ướp gia vị rồi gói lại bằng lá chuối và mang đi hấp. Miếng thịt hấp nóng hổi, nức mũi với mùi thơm của mùi tàu, húng chó, hạt mắc kén, hạt tiêu khiến ai cũng phải tấm tắc khen ngon