Cường kích Su-25SM3 là phiên bản mới nhất từ dòng cường kích đặc biệt nguy hiểm của Nga với biệt danh "xe tăng bay". Su-25SM3 được điều sang Syria sau khi một chiếc Su-25 bị phiến quân dùng tên lửa phòng không vác vai bắn rơi.
Trước đó Nga đã điều cả phi đội Su-25 sang Syria vào năm 2015 để hỗ trợ quân đội Syria đánh phiến quân khủng bố IS cũng như các lực lượng thân Mỹ.
Với tải trọng vũ khí lớn, khả năng cơ động cao cùng lớp giáp dày, Su-25 trở thành nỗi ám ảnh phiến quân đối lập và các lực lượng khủng bố.
Nhiều chiến công của quân đội Syria không thể thực hiện được nếu thiếu đi sự góp mặt của cường kích Su-25.
Tuy nhiên Su-25 trở nên mong manh khi các phiến quân đối lập tại Syria bắt đầu được trang bị tên lửa phòng không vác vai.
Loại vũ khí này đã ngay lập tức thể hiện sức mạnh khi bắn cháy các cường kích Su-25 của Syria và cả của Nga.
Điều này khiến Nga lo ngại và đã rút các máy bay Su-25 về nước để thay thế bằng phiên bản Su-25SM3 hiện đại hơn.
Hình ảnh cường kích Su-25SM3 tại Syria.
Với việc điều động này, phiến quân đối lập thân Mỹ chỉ biết ngước nhìn mà không thể bắn hạ được cường kích Su-25SM3.
Cho đến hiện tại Su-25SM3 vẫn là một trong số những cường kích mạnh nhất của Nga và thế giới.
Chi phí vận hành rẻ, hỏa lực mạnh khiến Su-25SM3 đang được ưa thích trong nhiệm vụ tiễu trừ phiến quân tại Syria.
"Một phi đội cường kích nhỏ thường có hiệu quả cao hơn những phi cơ mang hàng tấn bom, nhất là khi tấn công những tên khủng bố lẩn trốn trong hầm ngầm", chuyên gia quân sự của Nga, ông Dmitry Litovkin nhận định.
Mẫu Su-25SM3 được tích hợp nhiều thiết bị cảm biến và cơ chế phòng thủ nâng cao, giúp chiếc cường kích mang biệt danh "xe tăng bay" này có thể phô diễn sức mạnh trong chiến trường hiện đại.
Không quân Nga quyết định lắp đặt hệ thống ngắm bắn SVP-24 với tính năng chiến đấu mạnh giúp Su-25SM3 trở thành hung thần trên chiến trường Syria.
Hệ thống này sẽ liên tục đo các thông số môi trường như áp suất, độ ẩm, tốc độ gió và nhận thêm thông tin bổ sung từ máy bay cảnh báo sớm, sở chỉ huy và các phi cơ khác.
Từ đó giúp Su-25SM3 liên tục tính toán khoảng cách giữa máy bay và mục tiêu.
Phi công chỉ cần điều khiển máy bay theo các tham số do SVP-24 đưa ra, các quả bom không có hệ thống dẫn đường sẽ được tự động thả đúng thời điểm để đánh trúng mục tiêu với sai số chưa tới 5 mét.
Ngoài SVP-24, biến thể Su-25SM3 còn được lắp hệ thống định vị và ngắm bắn quang - điện tử SOLT-25, cho phép nó tác chiến cả ngày lẫn đêm trong mọi điều kiện thời tiết.
"Tổ hợp SOLT-25 gồm thiết bị ngắm quang - điện tử, camera ảnh nhiệt và bộ đo xa laser...
...Nó có thể tìm kiếm và bám bắt nhiều mục tiêu như bộ binh, tăng thiết giáp và lô cốt, bất chấp sương mù và mưa lớn", giáo sư Vadim Kozulin tại Học viện Khoa học Quân sự Nga cho biết.
Ngoài tăng cường khả năng tấn công chính xác, một điểm quan trọng ở gói nâng cấp SM-3 là tổ hợp phòng thủ điện tử Vitbsk do Viện nghiên cứu Samara phát triển.
Vitbsk gồm một radar cảnh báo sớm, cụm cảm biến tử ngoại để phát hiện tên lửa tiếp cận (MAWS) và một thiết bị gây nhiễu mạnh.
Tổ hợp phòng thủ này không chỉ gây nhiễu radar mà còn có hệ thống làm mù tên lửa hồng ngoại.
Vitbsk được thiết kế để bảo vệ cường kích Su-25SM3 khỏi nhiều mối đe dọa trên chiến trường, từ tên lửa vác vai FIM-92 Stinger cho đến tên lửa Patriot PAC-3 hiện đại.
Ngay cả các loại tên lửa phòng không vác vai do Liên Xô sản xuất trước đây và Nga sau này cũng không thể bắn hạ được Su-25SM3.
Vitbsk cũng có thể tự động nhận diện và định vị chính xác các radar đang hướng vào máy bay.
Dữ liệu cảnh báo sẽ được nạp vào máy tính và chuyển thành tham số mục tiêu, giúp cường kích Su-25SM3 tấn công bằng tên lửa diệt radar như Kh-25MPU và Kh-58, hoặc chuyển dữ liệu cho các máy bay chế áp hệ thống phòng không đối phương.
Các máy bay Su-25SM3 cũng sẽ được lắp bộ cảnh báo chiếu xạ radar và trinh sát điện tử L-15-16M.
Nó không chỉ thu nhận tín hiệu từ radar mặt đất mà còn đủ sức phát hiện tín hiệu radar từ máy bay đối phương, cho phép Su-25SM3 cung cấp tham số cho tên lửa dùng đầu dò thụ động như R-27P/EP.
Không quân Nga sẽ bắt đầu quá trình nâng cấp hàng loạt cường kích Su-25 đời cũ lên chuẩn Su-25SM3.
Hiện đã có khoảng 10 chiếc Su-25SM3 đang phục vụ trong không quân Nga, phần lớn trong số này đang được triển khai tại Syria để diệt phiến quân đối lập.