[ẢNH] Mỹ kêu gọi Ukraine chỉ dùng tên lửa chống tăng Javelin để phòng thủ
Việt Hùng
ANTD.VN - Mỹ kêu gọi Ukraine chỉ dùng tên lửa chống tăng Javelin để phòng thủ, khi nhiều người lo ngại Kiev có thể dùng chúng để tấn công lực lượng Nga.
Mỹ đã cung cấp tổng cộng 47 ống phóng và 360 quả tên lửa chống tăng hiện đại Javelin cho Ukraine, tuy nhiên giờ đây họ Washington lại lo ngại Kiev dùng chúng bắn vào xe tăng Nga, nếu điều này xảy ra sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng.
Nga triển khai nhiều khí tài gồm xe tăng, pháo và thiết giáp hạng nặng tới khu vực gần biên giới với Ukraine và bán đảo Crimea từ cuối tháng 3, điều này làm giới quan sát cho rằng có thể Kiev sẽ dùng vũ khí Mỹ nếu xảy ra xung đột.
Hợp đồng bán tên lửa Javelin cho Ukraine được tổng thống Mỹ Donald Trump phê chuẩn, trái với thái độ thận trọng của người tiền nhiệm Barack Obama, vốn luôn lo ngại việc cung cấp vũ khí sát thương cho Kiev sẽ chọc giận Moscow.
Tuy nhiên, Mỹ cũng đưa ra nhiều điều kiện ngặt nghèo, trong đó bao gồm yêu cầu tên lửa Javelin phải được cất giữ ở miền tây Ukraine, cách xa chiến tuyến với lực lượng ly khai miền Đông.
Wess Mitchell, cựu quan chức phụ trách vấn đề châu Âu và châu Á tại Bộ Ngoại giao Mỹ dưới thời Tổng thống Trump, nhấn mạnh tên lửa Javelin và các loại vũ khí sát thương được Washington bán cho Kiev không nhằm mục đích tấn công phủ đầu, mà chỉ nhằm răn đe và ngăn lực lượng Nga xâm phạm lãnh thổ Ukraine.
Chính phủ Mỹ đề ra nhiều quy định hạn chế về nơi cất giữ và mục đích sử dụng, nhưng không có rào cản nào về vị trí triển khai tên lửa Javelin trong chiến đấu.
Điều này cho phép quân đội Ukraine vận chuyển, triển khai và khai hỏa chúng vào bất kỳ thời gian và địa điểm nào họ muốn.
"Tên lửa Javelin là vũ khí phòng thủ. Mỹ kỳ vọng Ukraine triển khai chúng một cách có trách nhiệm và chỉ khi thực sự cần thiết vì mục đích phòng thủ", phát ngôn viên Lầu Năm Góc Mike Howard nói.
Hai quan chức Ukraine giấu tên cho biết, tình hình hiện nay chưa đến ngưỡng triển khai tên lửa Javelin. Chúng được đưa khỏi kho lưu trữ không đồng nghĩa với các quả đạn có thể được khai hỏa trên chiến trường. "Lằn ranh đỏ sẽ là khi xe tăng Nga tiến vào đất Ukraine", một người nói.
Các cựu quan chức quốc phòng Mỹ am hiểu tình hình cho biết những động thái gần đây của lực lượng Nga chính là kịch bản được Mỹ đề cập trong thương vụ bán tên lửa Javelin cho Ukraine. "Tôi chắc chắn đang có nhiều cuộc thảo luận về triển khai chúng. Đó là điều không bất ngờ", một quan chức cho hay.
Cố vấn thân cận của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết những cuộc thảo luận về tên lửa Javelin chưa được trình đến cấp chính phủ và chưa có quyết định nào được đưa ra.
"Tổng thống Zelensky sẵn sàng hạ nhiệt căng thẳng và sẽ khó lòng đồng ý đưa loại tên lửa này đến chiến trường phía đông", cố vấn giấu tên nói.
Giới chức Ukraine cho rằng đợt chuyển quân của Nga không phải dấu hiệu về một hành động quân sự xuyên biên giới. Những hoạt động công khai và kéo dài suốt hai tuần cho thấy dường như Moscow chỉ đang gửi thông điệp đến chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden.
Giới chuyên gia từng cho rằng tên lửa Javelin không mang lại nhiều tác dụng với Kiev. Xe tăng và thiết giáp không còn được lực lượng ly khai sử dụng phổ biến trong xung đột tại khu vực miền Đông nước này, Nga thì sẽ không phiêu lưu trong một cuộc chiến mới với Ukraine.
"Nếu phía Nga không sử dụng tăng thiết giáp, dàn tên lửa Javelin sẽ trở nên vô nghĩa. Nếu họ thực sự định làm gì đó, rất có thể đó sẽ là những tay súng che giấu tung tích xâm nhập qua biên giới với Ukraine, chứ không phải xe tăng", Jim Townsend, cựu quan chức Lầu Năm Góc thời Obama, nêu quan điểm.
Cơ chế dẫn đường chính xác cùng khả năng tấn công 'đột nóc' độc đáo khiến Javelin là siêu tên lửa diệt tăng không đối thủ hiện nay.
Ukraine tìm tới Mỹ như cứu cánh để mong có được những vũ khí hiện đại nhằm đối phó với lực lượng ly khai ngày càng được trang bị mạnh mẽ tại miền Đông nước này.
Khả năng "đột nóc" của loại tên lửa này diễn ra theo cơ chế sau khi bắn ra, tên lửa Javelin sẽ bay lên cao trên mục tiêu, rồi đột ngột lao xuống với tốc cực lớn để phá hủy phần nóc của xe tăng. Đây là nơi có giáp mỏng nhất trên xe tăng.
Khi ngắm bắn các thông số mục tiêu sẽ được nạp vào hệ thống ống phóng và tên lửa. Xạ thủ chỉ việc bấm nút bắn và rút lui.
Sau khi phóng đi, tên lửa sẽ sử dụng đầu dò hồng ngoại, tự động bám theo mục tiêu mà không cần sự can thiệp hay dẫn hướng của người phóng. Cơ chế dẫn hướng này cho phép ê kíp chiến đấu nhanh chóng rút khỏi vị trí ngay sau khi bắn.
Hệ thống Javelin có trọng lượng 22kg, trong đó tên lửa nặng 11,8kg, đầu đạn 8,4kg với thuốc nổ cực mạnh để phá hủy mục tiêu là xe tăng hạng nặng.
Tầm tác chiến hiệu quả của tên lửa Javelin từ 25m-2.500m, trong khi đó tầm phóng tối đa có thể lên tới 5.000m.
Jevelin đã chứng minh tính hiệu quả và sự nguy hiểm của mình khi thực chiến tại Afghanistan, Iraq và mới đây nhất là Syria. Mỹ đang tiếp tục nâng cấp cho loại vũ khí nguy hiểm này.