[ẢNH] Chính khách cao tuổi nhất thế giới tái đắc cử chức Thủ tướng Malaysia

Cựu lãnh đạo Malaysia từng dẫn dắt đất nước trong 22 năm sẽ trở lại làm người đứng đầu chính phủ, khiến ông là thủ tướng cao tuổi nhất thế giới.

Cựu thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad, 92 tuổi, chiến thắng cuộc bầu cử ngày 10-5. Liên minh đối lập của ông Mahathir đã đặt dấu chấm hết cho sự cầm quyền của liên minh Barisan Nasional, đã lãnh đạo Malaysia kể từ khi độc lập năm 1957

Chiến thắng lịch sử này đánh dấu sự trở lại kịch tính của Mahathir, người từng lãnh đạo Malaysia trong 22 năm trong bối cảnh Thủ tướng đương nhiệm Najib Razak đang vướng vào hàng loạt bê bối tham nhũng nghiêm trọng.

Khi nắm quyền, Mahathir sẽ trở thành thủ tướng cao tuổi nhất thế giới.

Ông Mahathir gần như không già đi bao nhiêu so với lúc ông rời nhiệm sở năm 2003 (trái) và hiện tại (phải) - Ảnh: REUTERS

Giới chuyên gia nhận định thất bại trong cuộc bầu cử chỉ là sự khởi đầu cho hàng loạt rắc rối mà ông Najib sẽ phải đối đầu.

Ông Mahathir đã liên tục cáo buộc ông Najib làm thất thoát hàng tỷ USD của quỹ đầu tư thuộc nhà nước 1MDB và thề đưa vụ việc ra trước công lý.

Tuy nhiên, trong một cuộc họp báo sau chiến thắng, cựu thủ tướng Malaysia tuyên bố chính phủ mới sẽ không tìm kiếm sự "trả thù" mà chỉ muốn khôi phục lại những nguyên tắc của pháp luật.

Theo giới quan sát, trong khi hàng triệu cử tri Malaysia đang giận dữ về những bê bối tham nhũng của chính phủ cùng với việc chi phí sinh hoạt ngày càng tăng trong nhiều năm qua, ông Mahathir được xem là gương mặt hoàn hảo để thay thế ông Najib.

Đương kim thủ tướng Najib Razak ra xe sau khi kết thúc họp báo sáng 10-5 thừa nhận thất bại trong cuộc tổng tuyển cử - Ảnh: REUTERS

Mahathir, người theo chủ nghĩa dân tộc, được cho là có thể đoàn kết nhiều tổ chức và hội nhóm dân tộc lớn ở Malaysia.

Hơn nữa, giai đoạn ông tại nhiệm năm 1981 - 2003 vẫn được ghi nhớ là thời kỳ thịnh vượng trong lịch sử Malaysia.

Ông Mahathir sinh năm 1925 tại Alor Setar trong một gia đình làm nghề giáo. Tuy vậy, ông không đi theo con đường của bố mẹ mà quyết định theo đuổi ngành y để trở thành bác sỹ.

Khát vọng chính trị của ông bắt đầu được nung nấu sau khi gia nhập vào Tổ chức Dân tộc Mã Lai thống nhất (UMNO), đảng chính trị lớn nhất ở Malaysia trước khi bước chân vào quốc hội năm 1964.

Tuy nhiên tới năm 1969, ông bị khai trừ khỏi Đảng sau những lời lẽ chỉ trích cựu Thủ tướng lúc bấy giờ Tunku Abdul Rahman.

Nhưng cũng chỉ 3 năm sau, ông tái nhập UMNO và trở lại Quốc hội rồi từ đó nhanh chóng vươn tới những vị trí quan trọng trong chính phủ.

Tới năm 1981, ông được bầu vào vị trí Thủ tướng Malaysia và giữ cương vị này trong suốt 22 năm.

Trong hơn 2 thập niên nắm quyền này, ông Mahathir để lại dấu ấn đậm nét khi đưa Malaysia từ một nước kém phát triển trở thành một trong những con hổ của châu Á.

Từ một quốc gia lạc hậu, Malaysia chuyển mình thành trung tâm viễn thông, tài chính và sản xuất công nghệ cao trong khu vực ASEAN và châu Á.

Tuy nhiên, trong thời gian nắm quyền, ông cũng vướng phải không ít những chỉ trích liên quan tới cáo buộc chuyên quyền, áp đặt các đạo luật an ninh nội bộ gây tranh cãi để bịt miệng các đối thủ chính trị, các nhà hoạt động xã hội.

Mối quan hệ của Malaysia với Anh, Mỹ, Australia dưới thời ông Mahathir cũng không mấy thuận hòa do các chế độ và chính sách mà ông áp đặt.

Hiện Malaysia bước sang một thời kỳ mới, sự chuyển giao quyền lực sau 60 năm cầm quyền của liên minh Mặt trận quốc gia Barisan Nasional.

Trước mắt ông Mahathir sẽ là không ít những thách thức phải đối mặt.

"Nhiệm vụ trực tiếp của ông Mahathir sẽ tập trung vào việc điều hành đất nước và duy trì sự đoàn kết trong liên minh", ông Francis Hutchinson, điều phối viên của chương trình Malaysia tại Viện Nghiên cứu Đông Nam Á tại Singapore nhận định.

Áp lực cũng sẽ sớm bủa vây vị tân Thủ tướng khi ông giải quyết bê bối tham nhũng của người tiền nhiệm. Điều này được đánh giá sẽ có vai trò quan trọng cho tính toàn vẹn thể chế của đất nước.

Một số nhà phân tích cảnh báo những chia rẽ vẫn đang âm ỉ tồn tải trong xã hội Malaysia liên quan tới vấn đề tôn giáo và dân tộc sẽ là một vấn đề mà ông Mahathir cần lưu tâm.

Cùng với đó, lời hứa ban hành các chính sách nhằm loại bỏ tham nhũng, tăng thuế tài nguyên dầu mỏ đối với một số bang hay chế độ nghỉ thai sản bắt buộc và đưa ra độ tuổi tối thiểu kết hôn của ông Mahathir trong thời gian tranh cử chắc chắn sẽ là vấn đề vị chính khách 92 tuổi cần thực hiện ngay khi bước vào nhiệm kỳ mới.

Trong buổi họp báo đầu tiên sau khi giành chiến thắng, ông Mahathir cho biết một trong những việc đầu tiên ông làm trên cương vị thủ tướng sẽ là sắp xếp việc ân xá cho cựu đối thủ chính trị Anwar Ibrahim – người đang bị bỏ tù vì tội danh quan hệ tình dục đồng tính – và cho phép ông này quay lại chính trường.