[ẢNH] Biến thể SARS-CoV-2 ghi nhận lần đầu tại Việt Nam từng xuất hiện ở đâu?
Như Quỳnh
ANTD.VN - Mới đây, Việt Nam đã có bộ giải mã gene virus từ các ca Covid-19 liên quan tới sân bay Tân Sơn Nhất. Qua phân tích, các chuyên gia nhận thấy virus gây nên chùm ca bệnh cho nhân viên bốc xếp tại sân bay của TP. Hồ Chí Minh không phải biến chủng từ Anh (biến thể B.1.1.7) vốn đang gây bệnh tại Hải Dương, Quảng Ninh mà là chủng A.23.1 lần đầu tiên xuất hiện tại Việt Nam.
Cụ thể, theo thông tin Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP. HCM nhận được, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới có báo cáo cho Sở Y tế TP và Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) về kết quả giải mã bộ gene của chủng SARS-CoV-2 từ các ca bệnh ở tổ bốc xếp tại sân bay Tân Sơn Nhất (TP. HCM)
Kết quả do nhóm nghiên cứu Bệnh viện Bệnh nhiệt đới - Đơn vị Nghiên cứu Lâm sàng Đại học Oxford (OUCRU) thực hiện
Theo đó, phòng xét nghiệm sinh học phân tử đã thu nhận được 3 bộ gene SARS-CoV-2 hoàn chỉnh từ mẫu bệnh phẩm phết mũi họng của 3 bệnh nhân thuộc tổ bốc xếp ở sân bay Tân Sơn Nhất, bao gồm BN1979 (ca bệnh đầu tiên tại đây)
BN 1979 (trú phường Vĩnh Phú, TP. Thuận An, Bình Dương) là nhân viên xếp hành lý, điều phối hàng trên máy bay tại Cảng hàng không Tân Sơn Nhận được Ban Chỉ đạo quốc gia phòng chống dịch Covid-19 công bố ngày 6-2
3 bộ gene thu nhận được từ các bệnh nhân trên có sự tương đồng trên 99,95%. Như vậy, chùm ca bệnh gồm BN1979 và các bệnh nhân của tổ bốc xếp ở sân bay Tân Sơn Nhất khả năng là xuất phát từ một nguồn lây
Kết quả định danh bằng phần mềm Pangolin cho thấy cả 3 bộ gene SARS-CoV-2 thu nhận được đều thuộc chủng A.23.1
Chủng SARS-CoV-2 thuộc nhóm A.23.1 phát hiện lần đầu tiên ở Rwanda (châu Phi) vào khoảng cuối tháng 10-2020
Ngoài Rwanda, A.23.1 chỉ mới được phát hiện ở một số ít nước khác trên thế giới bao gồm Uganda, Mỹ, UAE, Úc, một số nước ở châu Âu trong đó có Anh và Đan Mạch
Việt Nam là quốc gia tiếp theo có sự xuất hiện của biến chủng virus A.23.1
Theo nghiên cứu của nhóm nhà khoa học Uganda đăng trên trang dữ liệu Medrxiv hôm 11-2, chủng A.23.1 có một số đột biến nhất định tương đồng với chủng virus B.1.1.7 của Anh. Đó là P681H khiến A.23.1 có cơ chế hoạt động tương tự biến chủng virus của Anh
B.1.1.7 phát hiện lần đầu tiên vào tháng 9-2020 tại Anh, nó được cho là có khả năng lây lan cao hơn 30-50% so với chủng virus ban đầu và đang lan nhanh trên toàn thế giới
Điều đáng lo ở chủng A.23.1 là còn chứa đột biến E484K, từng được tìm thấy trong biến chủng B.1.351 từ Nam Phi. Trước đó, đột biến E484K cũng bất ngờ xuất hiện trong biến chủng B.1.1.7 tại Anh. Giới chuyên gia từng cảnh báo đột biến này khiến virus tinh vi hơn
Dù có nét tương đồng với những biến chủng trước nhưng các nhà khoa học nhận định A.23.1 còn những thay đổi một phần trong protein đột biến. Tuy nhiên, dự liệu về chủng A.23.1 tới hiện tại còn quá ít khiến nó trở thành bí ẩn chưa có lời giải với các nhà khoa học