Trên mọi bình diện, VHNT đã có một sự chuyển mình tích cực và mạnh dạn. Trong 25 năm này, nhiều cuộc tranh luận về VHNT diễn ra sôi nổi trong bầu không khí dân chủ đã tạo nên sự khởi sắc trong sáng tác VHNT. Đề tài sáng tạo được mở rộng đến mức các “vùng cấm” cũng được thu hẹp lại rõ rệt. Với sự cởi trói khá rõ nét như trên, không khó để nhận thấy một sức vươn dậy, một sinh khí trong sáng tác VHNT từ năm 1986 đến nay.
Thế nhưng, trước tác động mạnh mẽ của nền kinh tế thị trường, đời sống VHNT nổi cộm lên nhiều vấn đề đáng lo ngại. Sự tụt dốc của nền điện ảnh, văn hóa ngoại lai xâm lấn, công chúng trẻ đang có biểu hiện lười biếng, thậm chí dửng dưng với các giá trị VHNT, kể cả các giá trị đã được thế giới khẳng định. Đây là bài toán nan giải đối với những người đóng vai trò là những “kỹ sư tâm hồn” cho thời đại mới, cho cả lớp công chúng mới và rất cần sự đầu tư mạnh tay và cái nhìn chiến lược của Nhà nước đối với VHNT.
